Yangın ve Güvenlik Dergisi 185. Sayı (Eylül 2016)

YANGIN ve GÜVENL ø K SAYI 185 øù GÜVENL øöø - MAKALE 90 Sa ù l × k hizmetleri endüstrisinde hafif bir fark gözlenmektedir. Burada kayarak ya- ralanma (%27) en yayg × nd × r, bunu yük- sekten dü ü me (%17,2), kas iskelet has- tal × klar × (%11,6), trafik kazalar × (%10,6) ve çarp × ü malar (%8,6) takip etmektedir. HSE (Sa ù l × k ve Güvenlik ú daresi -SG ú ), kay- ma ve aya ù × n tak × lmas × yla sendeleme- nin çöp toplama i ü lerindeki kazalar × n en büyük nedeni oldu ù unu belirtmektedir. Bu arada ara ü t × rmac × lardan Robazzi, Bre- zilya’da i ü çilerin uygun koruyucu elbise giymemeleri nedeniyle kesilme/ sivri bir ü eyin batmas × olay × n × n en yayg × n oldu- ù unu belirtmi ü tir. Robazzi’nin belirtti ù i gibi emniyeti sa ù lamak için uygun emniyet elbiselerini giymek de çok önemlidir. 3.2.2. Kazaya neden olan araca göre da ù × l × m Tablo 4 kazaya neden olan araca göre da ù × l × m × göstermektedir. Ta ü × ma ü ekline ba ù l × olan kazalar en yayg × n olanlard × r (%40,3), bunu at × k malzeme torbalar × veya çöp po ü etleri (%20,6), zemin ko ü ul- lar × ve kasisler (%19,7), cam, a ù aç, flo- resan lambalar (%10,8) ve di ù er çe ü itli araçlar (%8) takip eder. Araçlara ba ù l × olarak, meydana gelen yaralanmalar ve hastal × klar aras × nda belirgin fark vard × r (x 2 =155.895, p < 0.001) . Yaralanmalar genellikle ta ü × ma ü eklin- den (%45,3), zemin ko ü ulllar × ve kasisler- den (%22,2) kaynaklanmaktad × r. Bunlar toplam olarak %67,5’a ula ü × rlar. Buna kar ü × l × k hastal × klar genellikle at × k torbas × veya çöp po ü etlerinin ta ü × nmas × ndan kaynaklanmaktad × r. 3.3.3. Yaralanma ve hastal × klar × n top- lama sürecine göre da ù × l × m × Tablo 5 yaralanma ve hastal × klar × n at × klar × n toplama sürecine göre da ù × lmas × n × gös- termeketdir. At × klar × n toplama i ü i en yayg × n olan × d × r (%42,8) daha sonra at × klar × n orta- dan kald × r × lmas × nda yükleme i ü i (%29,5) ve toplama s × ras × nda yap × lan ta ü × ma i ü - lemi (%11,4) gelmektedir. Bunun nedeni at × k toplama s × ras × nda elektrik çarpmas × kazas × n × n yüksek oranda meydana gel- mes ü ve at × klar × n kald × r × lmas × s × ras × nda a ù × r i ü e yönelik vas × talar × n kullan × lmas × d × r. Ayn × zamanda bu alanda yaralanma ve has- tal × k da ù × l × m × aras × nda önemli farklar vard × r (x 2 =30.947, p<0.001). Yaralanmalar at × k toplama (%43,9), at × klar × n ortadan kald × - r × lmas × s × ras × nda yükleme (%24,9) ve top- lama s × ras × nda yap × lan ta ü × ma i ü leminden (%12,8) kaynaklanmaktad × r. Buna kar ü × l × k hastal × klar at × klar × n ortadan kald × r × lmas × s × ras × nda yükleme (%66,7) ve at × k toplama (%33,3) nedeniyle meyda- na gelmektedir. Bu sonuç yap × lan i ü at × k toplama s × ras × nda çöp toplama araba- lar × na at × klar × n s × ras × nda vücudun e ù il- mesi ve bükülmesi ve kas iskelet hastal × k- lar × n × n eydana gelmesini göstermektedir. 4. Aç × klama Bu çal × ü ma at × k toplay × c × larda görülen hastal × k ve yaralanmalar × n olu ü biçim- lerini ara ü t × rm × ü t × r. Bulgular × m × za daya- narak bir grup hastal × k ve yaralanmalar için önlem k × lavuzu ve emniyet ve sa ù l × k önerileri tasarlad × k. ú lk olarak i ü çilerde gö- rülen yaralanmalar × n ço ù unun i ü çilerin 50’li ya ü ve yukar × s × nda meydana geldi- ù ini gözlemledik. Kaç × n × lmaz olarak bu ya ü larda i ü çinin fiziksel yetenekleri azal- maktad × r. Ancak, bu fiziksel de ù i ü mele- re ilave olarak ayn × zamanda ya ü lanan görme, i ü itme yetene ù inden kaynakla- nan zihinsel stres de bulunmaktad × r. Bu nedenle yaralanma ve hastal × k önlem- leri bak × m × ndan daha ya ü l × ve k × demli i ü çiler üzerine odaklanman × n gerekti ù i sonucuna varabiliriz. Ancak, genellikle küçük i ü letmelerden olu ü an at × k topla- y × c × lar × çal × ü t × ran sa ù l × k endüstrisinde, or- ganize bir sa ù l × k ge emniyet protokolleri bulunmamaktad × r. Bu çal × ü ma ayn × za- manda meydana gelen yaralanmalar × n %51,4’ünün 49 veya daha az i ü çi çal × ü - t × ran i ü letmelerde oldu ù unu ve bu küçük i ü letmelerin yönetim ve i ü yeri emniyeti için deste ù e ihtiyaç oldu ù unu göster- mi ü tir. Choi ve çal × ü ma arkada ü lar × zaten çal × ü an say × s × 50 ve üzerinde olan i ü let- meler için sa ù l × k ve emniyet e ù itimine ihtiyaç oldu ù unu belirtmi ü tir. Dolay × s × yla genelde at × k toplay × c × lar × n × n yaralanma- lar × n × önlemek bak × m × ndan sistematik bir e ù itime ihtiyaç duyulmaktad × r. Bu at × k- lar × n uygun ü ekilde toplanmalar × ndaki kamu yarar × dikkate al × nd × ù × nda daha da önem kazanmaktad × r. Tablo 3. Yaralanma ve hastal × klar × n kaza tipine göre da ù × l × mlar × Yaralanma veya hastal × k nedeni Toplam Adet % Kayma 84 25,8 Yüksekten dü ü me 54 16,6 Trafik kazalar × 44 13,6 Kas- ú skelet sistemi hastal × klar × 36 11,1 Aras × n içinde ve aras × nda s × k × ü ma 33 10,2 Kesilme/Y × rt × lma 29 8,9 Di ù er 45 13,8 Tablo 4. Kazan × n olu ü vas × tas × na göre yaralanma ve hastal × klar × n da ù × l × m × Kazan × n olu ü vas × tas × Yaralanma Hastal × k Toplam Adet % Adet % Adet % Ta ü × ma s × ras × nda 131 45,3 131 40,3 At × k torbalar × veya po ü etleri 31 10,7 36 100 67 20,6 Zemin ü artlar × ve sürat önleyici kasisler 64 22,2 64 19,7 CAM, A ø AÇ, FLORESAN LAMBA 35 12,1 35 10,8 Di ù er 29 9,7 28 8,6 75 23,1 Tablo 5. At × k toplama süresi s × ras × nda yaralanma ve hastal × klar × n da ù × l × m × Neden Yaralanma Hastal × k Toplam Adet % Adet % Adet % úü yerinin (arac × n) hareketi s × ras × nda 22 7,7 22 6,8 At × k toplama At × k toplama At × klar × n kald × r × lmas × s × ras × nda yükleme Makine kullanma Ara toplam 127 72 15 214 43,9 24,9 5,2 74,0 12 24 36 33,3 66,7 100 139 96 15 250 42,8 29,4 4,6 76,9 Çöp toplama yeri içinde çal × ü × rken 16 5,5 16 4,9