•• Doç. Dr. Ahdurahman Kll/Ç GOZLEM� = = ==== = = c.....:> ====================== -=- ---=- -=-= = = = c:::> = = = == --=- -=- •• LJ..._ ■ YANGIN VE SiGORTA Yangın güvenlik önlemlerinin alınmasında etkili olan önemli faktörlerden birisi sigortadır. Tüm gelişmiş ülkelerde, yangın güvenlik önlemleri, sigorta şirketlerinin çabaları ve katkıları ile gelişmiştir. Gerçekte, alınan her önlem, sigorta şirketleri için bir siperdir. Önlemler arttıkça hem yangın çıkma olasılığı azalır, hem de yangın çıksa bile hasar miktarı az olur. Dolayısıyla da kazançlı çıkan vatandaş kadar sigorta şirketi de olur. Almanya, Japonya, İsviçre ve daha birçok gelişmiş ülkede yanan binaların %90'ından fazlası sigortalı iken ülkemizde yanan binaların sadece % 1 2'si sigortalıdır. Buna rağmen, ülkemizde sigorta şirketleri yangın sigortasının cazip hale getirilmesi ve bilimsel temellere oturtulması konusunda bilinçlendirilmesi için de önemli çabanın harcanmadığını görüyoruz. Ülkemizde, yangın riskine karşı poliçeye Türk Ticaret Kanunu'nun ilgili hüküm lerinde yazılı hususlardan başka, binada alınan yangına karşı koruyucu ve yayılmasını önleyici önlemlerin de yazılması zorunluluğu getirilmeli, primden yapılacak indirimlerin dayanağı poliçede açıkça belirtilmelidir. Maliklerce yangın sigorta tutarlarının binanın gerçek değerinin çok altında tespit edilerek, ileride bir yangın sonucunda zarara uğramaması için, en az sigorta tutarlarının, binanın emlak vergisi matrahından az olmamak üzere, binanın bulunduğu mahal, inşaat tarzı ve kullanma şekline göre tespit edilmelidir. Kat mülkiyetine tabi binalarda, binanın bir bütün olarak sigortalanması ve toplam prim borcuna, bütün kat maliklerinin o binada yürürlükte olan genel gider lere katılım esaslarına göre katılmalıdır. Sigorta şirketlerince, yapılan yangın sigorta işlemlerinden tahsil edilen sigortalanan bina sayısını artırmak için zorunlu sigorta sisteminin getirilmesinde yarar vardır. Gelişmiş batı ülkelerinde olduğu gibi, vatandaşın can ve mal güvenliğini teminat altına almak ve doğabilecek büyük zararları karşılamak üzere binaların yangına karşı sigortalanması artık ülkemiz için de bir zorunluluk haline gelmiştir. Zorunlu yangın sigortasının getiril mesi ile, yangın güvenlik önlemleri Zorunlu yang1n sigortas1 öncelikle büyük ve halk1n kullan1m1na aç.ık otel, iş han1, müze, sinema, tiyatro, konser ve spor salonlanndan başlamak üzere tedricen yayg1nlaştJnlmaiid1r. primlerin %1 5'i mahalli itfaiye hizmetlerine sarf edilmek üzere, itfaiye teşkilatı ile ilgili beledi yeye verilmeli ve bu tahsilatın sadece itfaiye hizmetlerinde kullanılma zorunluluğu getirilmelidir. Halen sigorta primlerinden belediyelere aktarılan miktar itfaiye giderlerinin sadece % 1 O'unu karşılamaktadır. Fakat, iyileşecek, yangın sayısı azalacak, vatandaş daha az zarar görecektir. Bu uygulama ile halkımızda çok az bir primle günlük hayattaki diğer risklere karşı sigorta yaptırma bilincinin gelişmesine de yardımcı olunabilir. Ancak, bütün binaların aynı anda zorunlu yangın sigortası kapsamına alınması yerine, öncel ikle büyük ve halkın kullanımına açık (örneğin otel, iş hanı, müze, sinema, tiyatro, konser ve spor salonları) binalardan başlamak üzere tedricen yaygınlaştırılmalı, hangi binaların, hangi tarihten itibaren zorunluyangın sigortasına tabi olacakları, şehirlerin özelliklerine göre belirlenmelidir. Binaların yangına karşı zorunlu sigortasına dair zorunlu sigorta sisteminin getirilmesi ile bu oran artacak ve hatta itfaiyelerin bütün giderleri karşılanabilecektir. Sigorta şirketlerince tahsil edilen prim gelirlerinden belediyelerin pay alması suretiyle, günümüz teknolojisine uygun araç ve gereçle ve iyi bir eğitimden geçmiş bir itfaiye teşkilatıyla yangına anında müdahale ederek zararın en aza indirilmesi mümkün olacaktır. Ayrıca bu şekilde, risk oranının azalması ile giderek primlerde de bir düşme sağlanabilecek ve sonuçta sigorta ettirenlerin yararına bir sonuç doğuracaktır. Önemli konulardan birisi de sigortalama yapılırken izlenecek yöntemlerdir. Günümüzde olduğu gibi risk analizi yapılmadan yapılan sigortalama işlemi, YANGIN VE GÜVENlİK DERGİSİ SAYl· 19
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=