Yangın ve Güvenlik Dergisi 195.Sayı (Kasım-Aralık 2017)

YANGIN / TEKNİK 70 Yangın ve Güvenlik / Kasım-Aralık 2017 yanginguvenlik.com.tr ICAO VE HAVAALANI YANGIN EKİPLERİ – 1 SÜLEYMAN AYDIN Yangın Ekip Şefi Yardımcısı Hamid Karzai Uluslararası Havaalanı - Kabil, Afganistan Ö zellikle son yıllarda insanların hızlı ve güvenli olması ne- deniyle hava yolu ile ulaşımı tercih etmelerine bağlı olarak yeni havaalanları hizmete girmiş ve mevcut havaalanlarını kullanan uçak ve dolayısıyla günlük sorti sayısı artmıştır. Bu gelişmeler havaalanlarındaki yer/uçuş emniyetini ön plana çıkarmış olup; mevcut tedbirlerinin gözden geçirilmesini, gerekti- ğinde ilave tedbirler alınmasını ve uluslararası kabul görmüş stan- dartların uygulanmasını gerekli kılmıştır. Bu makalede, havaalanlarında mevcut yangın ekiplerinin sa- hip olması gereken araç sayısı, kapasiteleri ve performansları ilgili ICAO (International Civil Aviation Organization, Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü) dokümanından yararlanılarak konu edilecektir. Her ne kadar ulusal ve uluslarası literarürde farklı isimlendirilse de (Örn: (ARFF: Airport Rescue Fire Fighting, Havaalanı Kurtarma ve Yangınla Mücadele), (FCRS: Fire Crash Rescue Service, Yangın Kırım Kurtarma Hizmeti), (FPS: Fire Protection Service, Yangın Ko- ruma Hizmeti)) sivil, askeri veya özel havaalanlarında mevcut yan- gın ekiplerinin ana görevi; bulundukları havalimanında meydana gelebilecek herhangi bir kaza/kırım olayında insan hayatını kurtar- maktır. Yangın ekiplerinin bu görevi yerine getirebilmek için gerekli eğitimlere sahip insan gücünün yanında belirli standartlarda araç ve gereçlere sahip olması gerekmektedir. ICAO, 4 Nisan 1947 tarihinde Montreal, Kanada’da kurulmuş olup başlıca görevleri arasında; uçuş emniyetini geliştirmek, uçuş ve havaalanı güvenliğinin sağlanmasına destek olmak ve uluslara- rası sivil havacılığı ilgilendiren tüm konuların gelişimi ve yenilen- mesi için çaba göstermek sayılabilir. ICAO sözü edilen bu görevleri yerine getirebilmek için çeşitli dokümanlar yayınlamakta, sivil ha- vacılığın emniyeti ve güvenliğiyle ilgili gerekli tüm kurallar örgüt tarafından saptanmakta ve bunların ulusal düzeyde uygulanma durumları ICAO bünyesinde kurulmuş mekanizmalar yoluyla de- netlenmektedir. Herhangi bir ülkenin uluslararası sivil havacılığın güvenliğini ya da emniyetini düzenleyen kurallara uymaması, bu ülkeye uluslararası uçuş yapılmamasına, dolayısıyla sivil havacılığa bağlı birçok alanda zarara ve gelir kaybına neden olabileceğinden, üye ülkeler, ICAO kurallarına mümkün olan en geniş kapsamda uy- maya özen göstermektedirler. ICAO’nun havaalanlarının yangın güvenliğini konu alan dokü- manı Annex 14 “Havaalanlarında Kurtarma ve Yangınla Mücadele Hizmetleri” 2014 yılında güncellenerek yayımlanmış olup, herhangi bir havaalanında bulunan yangın ekiplerinin o havaalanının bulun- duğu kategori gereği sahip olması gereken yangın aracı, su/köpük miktarı, kurtarma ekipmanları, personel ve eğitim seviyeleri, yan- gın ekip binasının özellikleri gibi konuları ayrıntılı ve örneklendire- rek açıklamaktadır. Annex 14 dokümanına göre bir havaalanının kategorisi, o ha- vaalanını kullanan uçakların, öncelikle toplam gövde uzunlukları, daha sonra ise gövde genişlikleri değerlendirilerek belirlenir. Bir uçağın toplam gövde uzunluğuna uygun kategorinin seçilmesinin ardından, söz konusu uçağın gövde genişliğinin, söz konusu kate- goride belirtilen genişlikten büyük olması halinde, o uçak bir üst kategori içerisinde yer alır. Aşağıdaki tablo uçakların gövde uzunluğu ve genişliğine göre kurtarma ve yangınla mücadeleye yönelik havalimanı kategorileri- ni göstermektedir. Havaalanı Kategorisi Uçak Toplam Uzunluğu Azami Gövde Genişliği 1 0’m’den 9 m’ye (hariç) kadar 2 m 2 9’m’den 12 m’ye (hariç) kadar 2 m 3 12’m’den 18 m’ye (hariç) kadar 3 m 4 18’m’den 24 m’ye (hariç) kadar 4 m 5 24’m’den 28 m’ye (hariç) kadar 4 m 6 28’m’den 39 m’ye (hariç) kadar 5 m 7 39’m’den 49 m’ye (hariç) kadar 5 m 8 49’m’den 61 m’ye (hariç) kadar 7 m 9 61’m’den 76 m’ye (hariç) kadar 7 m 10 76’m’den 90 m’ye (hariç) kadar 7 m