Yangın ve Güvenlik Dergisi 199. Sayı (Mayıs-Haziran 2018)

40 Yangın ve Güvenlik / Mayıs-Haziran 2018 yanginguvenlik.com.tr KAPAK KONUSU / MAKALE şartları altında hava ile karışım. Tozlu Ortamlar Standardına göre ise patlayıcı tozlu ortam, Tutuşma sonrasında kendi kendine devam eden bir yayılmaya imkân veren toz biçimindeki alevlene- bilir maddelerin atmosferik şartlar altında havayla karışım. Yukarıda bahsedilen tarif ve tanımlara göre patlayıcı ortam kısaca yanıcı maddelerin hava ile karışımıdır diyebiliriz. Tabi ki bu ta- nımlama kendi başına yeterli değildir ama akılda kalıcı olması açısından en basit şe- kilde böyle tariflenebilir. Yönetmeliğimiz; MADDE 10 – (1) İşveren, 6 ncı madde- de belirtilen yükümlülüğünü yerine getirirken, ikinci fıkrada belirtilen hususların yer aldığı Patlamadan Korunma Dokü- manını hazırlar. Hükmüyle işverene Patlamadan Korunma Dokümanı ha- zırlama zorunluluğu getirmiştir. Patlamadan Korunma Dokümanının tarifi ise yönetmeli- ğimizde “İşyerlerinde oluşabilecek patlayıcı ortamların teh- likelerinden çalışanların sağlık ve güvenliğini korumak ama- cıyla hazırlanan doküman” olarak tariflenmiştir. PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANINI KIM HAZIRLAR? Yönetmeliğimizin Ek-2 Çalışanların Sağlık Ve Güvenlik- lerinin Patlayıcı Ortam Risklerinden Korunması İçin Asgari Gerekler başlığı altında Madde 2.8 de … Patlama yönünden güvenliğin sağlandığının kanıtlanması, patlamadan korun- ma konusunda eğitim almış ve/veya deneyimli ehil kişilerce yapılır denilmektedir. Yönetmelik eğitim almış veya ehil olan kişilerin PKD hazırlayabileceğini belirtiyor. Eğitim almış olma- nın ispatını iş müfettişlerimiz “Eğitim Katılım Sertifikası”nın olmasını yeterli görmektedir. Bu konuda bir eğitime katılmış olmak bu konuda yeterli bilgi birikime ulaştığınız anlamına gelmediğini düşünmekteyim. Eğitim sonrası yapılacak bir sı- nav ile sadece başarılı olanların bu dokumanı hazırlamak için gerekli yetkinliğe ulaşabileceği kanaatindeyim. Yönetmeliğin “deneyimli ehil kişi” diye bahsettiği konuda da bir açıklama yapılmamıştır. Bu konuda Gaz Atmosferler standardı 4.4 Per- sonelin yetkinliği başlığı altında şöyle tarif edilmiş: “Alan sınıflandırması, alevlenebilir maddelerin özellikleri- nin, gaz/buharın dağılma prensiplerinin birbiriyle alakası ve önemini kavrayan kişilerce ve proses ve donanıma aşina olan kişilerce yapılmalıdır. Bu durum, elektrik ve makina mühen- disleri gibi diğer teknik mühendisler için ve alan sınıflandırma prosesinin bir parçası olan ve bu proses üzerinde bir etkisi olan, güvenlikle ilgili özel sorumluluklara sahip personel için yararlı olabilir. Personelin yetkinliği, alan sınıflandırmasının gerçekleştirilmesi için kullanılan yöntem ve tesisin yapısı ile alakalı olmalıdır.” Özetle ehil kişi dokümanı hazırlayacağınız sektö- rün kimya, proses ve donanımına aşina olan kişidir denilebilir. Yine sıklıkla “iş güvenliği uzmanı ehil midir?” sorusu gelmektedir. Yukarda bahse- dilen konular ışığında iş güvenliği uzmanlığı eğitimlerimizde patlayıcı ortamların riskleri konusunda detaylı bir eğitim verilmemek- tedir. Eğitim müfredatında sadece yü- zeysel bilgiler yer almaktadır. Bu bilgiler ile PKD hazırlanması mümkün değildir. İş güvenliği uzmanın standartta belirtildiği şekilde ehil kişi kavramını karşıladığını gösteren kanıtı sunması halinde PKD hazırlayabilir. NERELERE PKD HAZIRLANIR? Yönetmelik kapsamında belirtilen; 6331 sayılı İş Sağlı- ğı ve Güvenliği Kanunu kapsamına giren ve patlayıcı ortam oluşma ihtimali bulunan işyerlerine PKD hazırlanır. Bunun yanında yönetmeliğimiz bazı konuları kapsam dışına itmiştir. Bu konulara kısaca bakacak olursak Madde 2 de kapsam dışı konulara şu şekilde değinilmiştir; a) Hastalara tıbbi tedavi uygulamak için ayrılan yerler ve tıbbi tedavi uygulanması, İlk bakışta hastaneler kapsam dışında tutuluyormuş gibi görünse de parlayıcı, patlayıcı kimyasalların tedavi amaçlı olarak poliklinik, muayenehane, ameliyathane gibi bölümler- de kullanılması kapsam dışıdır. Bu kimyasalların depolandığı yerler ile hastanede kullanılan parlayıcı, patlayıcı kimyasallar, yakıt tankları gibi patlayıcı ortam oluşturabilecek kimyasallar PKD kapsamında değerlendirilmelidir.