Yangın ve Güvenlik Dergisi 203. Sayı (Kasım-Aralık 2018)

Yangın ve Güvenlik / Kasım - Aralık 2018 55 yanginguvenlik.com.tr EN 15154-5: Planlanma aşamasındadır. Yayınlandığı zaman üretim tesislerinde kullanılacak tesisata bağlı duşları kapsayacağı öngörülmektedir. ANSI/ISEA Z358.1-2014 standardında, EN standardında sadece göz yıkama çeşmesi olarak tanımlanan ekipman, göz/ yüz ve sadece göz yıkama çeşmesi olarak ikiye ayrılmıştır. Bir acil duşun OSHA’ya uygun olduğu, ANSI standardına sahipse söylenebilir. ANSI standardının en güncel versiyonu 2014’tür. ANSI standardında, EN standardının gerekliliklerinden daha kapsamlı ve detaylı gereklilikler istendiğini söyleyebiliriz. ANSI standardına göre acil duşlar için 15 dakika boyunca kesintisiz akması gereken belirli su akış miktarları belirlenmiş- tir (Vücut duşu için 75,7 L/dk, göz yıkama çeşmesi için 1,5 L/ dk, göz/yüz yıkama çeşmesi için 11,4 L/dk). Bu akış oranları hem vücut duşu hem de göz ya da göz/yüz duşunun aynı anda çalışması durumunda da mutlaka karşılanmalıdır. Her iş yerinde su şebekesi bulunmadığından dolayı sadece su şebekesine (tesisata) bağlı acil duşlar yeterli ola- mamakta, kullanıcıların talebini karşılayamamaktadır. Bu sebeple ANSI standardının gerekliliği olan 15 dakika boyunca su akışlarını karşılayabilen kapasitede su depolu acil duşlar sağlanması gerekliliği ortaya çıkmıştır. Daha da önemlisi, ANSI standartları gereği, acil duştan sağlanan temiz, içilebilir suyun sıcaklığının her türlü iklim koşulunda (Bina dışı veya bina içine monte edilmesi fark etmeksizin) 16-38 °C arasında sağlanması gerekmektedir. Ayrıca acil duş, bir acil durum ihtimaline karşı daima kulla- nıma hazır halde bulundurulmalıdır. Bu, Rusya gibi soğuk iklimlerde, tesislerde kurulacak acil duşlarda suyun ısıtılması, Ortadoğu gibi sıcak iklimlerde ise suyun soğutulması gerek- liliğini ortaya çıkarmaktadır. Yani bu durum, su deposu kullanılması zorunluluğunu tekrar ortaya çıkarmaktadır. Eğer su deposuz, tesisata bağlı bir acil duşa gelen suyu ani ısıtıcı veya soğutucu ile anında ısıtmamız/soğutmamız gerekseydi, 100-150 kW gibi yüksek güçlerde pahalı ekipmanlar kullanmaya ihtiyaç duyacaktık ve hem gereksiz bir elektrik tüketimine neden olacak hem de iş yerlerinin, çok pahalı ekipmanlar olan ani ısıtıcı/soğutucu gibi cihazları acil duşlarla beraber satın alması gerekecekti. Bu gereksiz enerji tüketimi, ANSI standardının bir şartı olan sistemin haftalık bakımlarında çalıştırılmasında bile geçerli olacaktı. Bu sebeple depoda duran suyu daha düşük kapa- sitelerde küçük ısıtıcı veya soğutucular ile ısıtmak/soğutmak ve sistemi acil durumlarda kullanıma hazır halde tutmak hem daha ekonomik hem de daha verimli bir çözüm olarak karşımıza çıkmaktadır. DEPOLU ACIL DUŞLARIN ÖNEMI VE AVANTAJLARI ANSI standardı, acil duşların 15 dakika boyunca kesintisiz 16-38 °C sıcaklık arasında tanımlanan “Ilık” su sağlamasını şart koşar. İş güvenliği uzmanlarının veya iş yeri yetkililerinin, şebekeden gelen soğuk suyu direkt acil duşa vermek gibi bir seçenekleri olmadığına artık dikkat etmeleri gerekmektedir. Çünkü; 1) Kirletici maddenin yanık tetikleyici bir kimyasal olması durumunda, sıcak su, yanıkları daha da şiddetlendirecek ve kirliliği temizlemekten ziyade vücut üzerinde ki kirletici maddelerin deri gözeneklerinin içerisine girmesine sebep olacaktır. 2) Tam tersi bir durum olarak, aniden soğuk suya girmek kişiyi şoka sokabilir ve hipotermiye neden olabilir. Ayrıca soğuk suda deri gözenekleri aniden kapanır, kirletici madde gözeneklerde hapsolur ve yıkayarak çıkarma girişimi başarısızlıkla sonuçlanır. 3) Suyu önerildiği gibi anında ve 15 dakika süre boyunca ılık olarak sağlama yeterliliğine sahip depolu acil duşlar, suyun sıcaklığının konforsuz (aşırı sıcak veya soğuk) olması sebebiyle kullanıcının tamamen kirletici madde- den arındırılmadan acil duşu erkenden terk etmemesini teşvik ederken, daha zor kimyasalların temizlenmesine de olanak verir. 4) Bir depolu acil duş, suyu depolayabilmesiyle ılık su sağ- lamayı garanti edebilen en etkili, güvenli ve ekonomik çözümdür. 5) Depolu acil duşlar, kısa süreli bir güç kesintisinden veya su kesintisinden etkilenmezler. 6) Düşük kapasiteli ısıtıcı ya da soğutucuların yardımıyla, düşük enerji tüketimi ile su sıcaklığı istenilen sıcaklıkta sabit tutularak acil duşun sürekli kullanıma hazır halde tutulması sağlanır. Eğer su sıcaklığı istenen sıcaklıkta ise ısıtıcı ya da soğutucu gereksiz yere çalışarak enerji tüketmez.