Yangın ve Güvenlik Dergisi 205. Sayı (Mart 2019)

22 Yangın ve Güvenlik / Mart 2019 yanginguvenlik.com.tr MAKALE 1. GIRIŞ A lev havada asılı duran veya çözülmüş halde parti- küller, (duman, alev ve oldukça miktarda ısı, bunlara toplu olarak alev diyoruz) meydana getirebilir. Bu parametreleri ölçerek, ortada bir alev olup olmadığına karar verebiliriz. Yukarıdaki alev parametreleri için, duman detek- törü, ısıl detektörler ve alev detektörleri gibi çeşitli yangın detektörleri geliştirilmiştir. Bu esasa dayanarak yeni yangın izleme yöntemleri de geliştirilmiştir. Örneğin, araştırmacılar alev algılaması için bilgisayarlı video izlemesi kullanmışlardır. Bu yöntem, etkin olarak sahte alarm oranını düşürmekte ve alarm çalana kadar geçen zamanı kısaltmaktadır. Bu yöntemle iyi sonuçlar elde edilmiştir [1-4]. İlave olarak, HAI Jun Zhang [5] ve çalışma arkadaşları, yangın algılama ve tanıma için alev algılama doğruluğunu geliştiren, görsel dikkat mekanizmasına dayanan, yeni bir video izleme yön- temi önermişlerdir. Amin Khatami [6] ve çalışma arkadaş- ları görüntü işleme teknolojisine, partiküllerin kütle halinde hareketlerinin optimizasyonu algoritmasını uygulamış ve yangın izlemesinde tepki verme süresini azaltmıştır. Steven Verstockt [7] ve çalışma arkadaşları, geniş alanlardaki alev- leri algılayabilen, yeni bir birleşik çok konumlu alev algılama yöntemi geliştirmişlerdir. Buna rağmen, yukarıdaki yöntemler yangını veya alevi, dumanın konsantrasyonu ve sıcaklığı gibi, fiziksel parametrelerin değişmesini esas alarak izlemektedir. Bu her zaman meydana gelen fiziksel parametreler, farklı yakıt ve yanma koşullarında değişmektedir ve bu da algılama işleminde belli zorluklar ve karışmalar meydana getirmek- tedir. Bir yangının başlangıç aşamasında, dumanın çıkması ve sıcaklıkta yükselmesinden önce, gaz ortaya çıkmaktadır, dolayısıyla yanma sürecinde üretilen karakteristik gazların (esas olarak CO) konsantrasyonu, alevi daha erken teşhis etmekte kullanılabilir. İlave olarak, test edilen ortamdaki çeşitli müdahale edici kaynaklarca ölçmesi etkilenen detektör, sahte alarm verebilir veya alarm vermeyebilir [8-10]. Başka bir ifadeyle, gerçek bir yangında alarm verilmeyebilir. Algılama sürecinde, alev olmayan bir ortamda aniden alev benzeri kısa süreli veya sürekli değişen bir sinyal olması durumunda, detektör bir alarm sinyali üretecektir. Toz, duman, buhar, havada asılı duran veya çözülmüş halde partiküller ve diğerleri, bunların tümü müdahale edici, ortamı karıştıran kaynaklardır [11]. Bu nedenle, gerçek yangın ve alev olmayan durumların daha hassas ve doğru olarak ayırt edilmesi çok önemlidir. Spektrum emilmesi prensibine dayanarak, bu makale yangın algılamasını ve alarmın üretilmesini; yanma sürecinde üretilen CO gazının konsantrasyonunu kullanarak, açık alev ve alevsiz, yavaş yanma arasındaki farkı CO2 ve CO konsant- rasyon oranları vasıtasıyla ayırt ederek ve CO konsantrasyo- nundaki yükselmeyi alevsiz, yavaş yanma ve alev olmaması durumu belirlemede bir kriter olarak kullanarak yapılmasını ortaya koymaktadır. 2. GAZ KONSANTRASYONU ÖLÇÜMÜ PRENSIBI Sistemdeki gaz konsantrasyonu ölçme cihazı GXH- 3010/3011 Infrared (kızıl ötesi) analiz cihazıdır. Lambert-Beer kanununa ve kızılötesi ışınların gaz tarafından seçimli absorbe edilmesi (emilmesi) prensibine göre tasarlanmıştır. Monokro- matik (tek renkli) paralel bir ışık huzmesinin homojen bir INFRARED (KIZIL ÖTESİ) GAZ YANGINLARI ALGILAMA SİSTEMİ ÜZERİNE DENEYSEL ARAŞTIRMA YALONG JIANG - YANGYANG LIU İİnşaat ve Çevre Mühendisliği Fakültesi, Anhui Xinhua Üniversitesi, Çin