Yangın ve Güvenlik Dergisi 206. Sayı (Nisan 2019)

DOSYA / Yangın Yalıtımı 1. GİRİŞ D evlet İtfaiye Teşkilatı'nın periyodik raporları Polon- ya’da tüm yangınların %28’inin bina yangınları olduğu bilgisini vermektedir. Bina yangınlarının yaklaşık %88’i kamu ve konut binalarında meydana gelmiştir. Konut- larda meydana gelen yangınların %60’ı sigara ve kibritlerden kaynaklanmıştır. Konutlarda meydana gelen yangınlarda, Avrupa İstatistikleri yangınların %56’sının yatak takımlarının, kumaş kaplı mobilyaların ve giysilerin yanmasıyla başladığını göstermektedir. ABD verileri, yangınların %33’8’inin oturma odasında, %25,7’sinin bodrum katında, %16,2’sinin mutfakta ve %12’sinin yatak odasında başladığını göstermektedir. Yan- gının büyüme hızına en büyük etki ve insanlara yönelik tehdit, son kat kaplama malzemeleri ve bina içyapısıdır [1-7]. Yangının esas nedenleri içinde: Toplam yangın nedenlerinin %40’ını temsil eden kasıtlı olarak binanın kundaklanması ve bina içindeki alevin dikkatsiz kullanılması yer almaktadır (yakla- şık %30). Diğer nedenler arasında; arızalı elektrik devreleri (kısa devre yapan kablolar), ısıtıcı cihazların (bacalar, ocak olarak sınıflandırılan yakıcı cihazlar) hatalı kullanımı ve bakımlarının zamanında veya yetersiz yapılması, elektrikli veya gaz yakıtlı cihazların yanar vaziyette unutulmaları ve dikkatsizce yapılan (kaynak benzeri) onarım faaliyetleri ve diğer faaliyetler yer almaktadır. Yangının yayılmasını etkileyen etmenler de iki gruba ayrı- labilir: a) Odada bulunan yanıcı maddeleri niteleyen etmenler, b) Yangının geliştiği odayı niteleyen etmenler. Ateşleme yapacak veya tutuşmayı başlatacak bir enerji kaynağı, yangın ortamının oluşmasında önemli bir rol oynar ve neticesinde yangının yayılmasına katkı yapar. Ateşleme enerjisi ne kadar büyükse, ateşleme sonrası yangın o kadar hızlı büyür. Odadaki alevin büyüme oranı, aynı zamanda ateşleme kaynağının mevkisine bağlıdır. Yana- bilen bir sistemde eğer ısı kaynakları yanabilen maddenin alt kısmına etki yapıyorsa, bir yanma oranı ve dolayısıyla alevin gelişme oranı en büyük seviyededir. Yangın büyüme oranını etkileyen ana etmenlerden biri de odanın içinde bulunan yanabilen maddelerin cinsleri ve miktarlarıdır. İç ortamlarda alevli yanma sırasında yeterli enerji elde edilmesiyle, özellikle alevin tam gelişmiş olduğu durumda, alevlerin odanın pencerelerinden fırlaması meydana gelir. Çeşitli bina yangınlarının istatiksel incelemesi ve Polonya ve yurt dışında, yangının binanın izolasyonlu cephelerinin içinde taşındığı yerlerde, yapılan ilave deneysel araştırmalar, yangının binanın izolasyonlu dış cepheleri arasından yayılmasının genel yanma sürecinde önemli bir değişiklik yapmadığını göster- miştir [13,14]. Binanın daireleri veya katları arasında hareket eden alevde düşük risk bulunur ve binadan tahliye sırasında insanlara ilave bir tehlike meydana getirmez. Bu makale bir binadaki yangın alevinin binanın cephesinin yanıcı maddelerine taşınması da dâhil olmak üzere temel elemanlarını anlatmaktadır. 2. KOMPARTIMANDAKI (BÖLMEDEKI) VE BINADAKI YANGIN Binadaki yangının genellikle başladığı yer tek bir odadır (Şekil 1). Odanın tavanı ve duvarlarındaki son kat yanıcı malzeme- YANGIN SIRASINDA BİNANIN DIŞ DUVAR İZOLASYONLARI İÇİNDEN ALEV TRANSFERİ MAREK KONECKI - JERZY GALAJ Yangın Hizmetleri Temel Okulu, Yangın Güvenliği Mühendisliği Fakültesi Varşova / Polonya 24 Yangın ve Güvenlik / Nisan 2019 yanginguvenlik.com.tr