Yangın ve Güvenlik Dergisi 206. Sayı (Nisan 2019)

42 Yangın ve Güvenlik / Nisan 2019 yanginguvenlik.com.tr TEKNİK Z ehirli gaz tehlikelerine karşı kişinin güvenliğini sağla- mak için kullandığı taşınabilir cihazlara portatif gaz dedektörleri denir. Sabit sistemler ile sürekli izlenme- yen veya kimi zaman izlenebilir bölgelerde bu cihazlar tercih edilmektedir. Sonuç olarak ortamda bulunan gaz tehlikeleri- nin sebep olduğu riskleri minimum seviyeye çekmek, portatif gaz dedektörleri ile önlem almakla mümkündür. Portatif (taşınabilir) gaz dedektörleri, çalışılabilecek bölgeye giriş yapmadan önce ortam kontrolü için de kullanılabilir. Kapalı alan olarak tabir edilen bölgeler; • Giriş ve çıkışın limitli ya da kısıtlı olduğu alanlar, • Bir personelin girişine ve çalışmasına kısıtlı olarak müsa- ade edilebilecek büyüklükteki alanlar, • Sürekli olarak bir kişinin çalışmasına müsaade etmeyen alanlar, • Havalandırmanın zayıf olduğu, ortamdaki gazların sey- relmesinin sağlanamadığı alanlardır. Kapalı alanlar aşağıdaki maddelerin bir veya birden faz- lasını karşılayabilir; • Bilinen bir tehlikesi olan atmosfer koşulları • Tanımlanan bir güvenlik tehlikesi olma durumu • Operatörün girebileceği boşluğun dizaynı sebebi ile oksi- jensiz kalma, bu duruma bağlı olarak boğulma riskinin olması Kapalı alan olarak değerlendirilebilen endüstri sektörün- deki bazı örnekler; boru hatları, kanallar, tüneller, basınçlı tanklar, kanalizasyon hatları, maden ocakları, kazanlar, gemi- lerde bulunan yakıt ve balans tankları, tankerler, kuyular, hava bacaları, konteynerler, bazı örneklerdir. KAPALI ALANLARDAKİ TEHLİKELİ GAZLAR Uygulamalar incelendiğinde çeşitli gazlar kapalı alan- larda görülebilir. Yanıcı-patlayıcı gaz karışımları, toksik gazlar ve oksijensiz ortam koşulları bu alanlardaki gaz risklerini oluşturur. Örneğin; atıksu tanklarında bulunan aerobik bak- terilerin, organik maddeyi ayrıştırması sonucunda metan gazı açığa çıkar, bu gaz bilindiği gibi yanıcıdır. Denizcilik sektöründeki gemilerde bulunan balast tanklarındaki bak- teriler, oksijen gazını CO2 (karbondioksit), FeO2 (demir oksit) gazına dönüştürerek ortamdaki oksijen seviyesinin düşmesine sebep olur, bu durum boğulma tehlikesi yaratır. Anaerobik bakteriler ise oksijensiz ortamda organik maddeyi ayrıştırarak H2S (hidrojen sülfür) gazının oluşmasına sebebi- yet verir; bu nedenle kapalı ortamdaki gaz tehlikelerine karşı önlem almak çok önemlidir. Endüstri sektöründeki uygulamalarda kapalı alanda gaz tehlikeleri; karbonmonoksit, karbondioksit, hidrojen sülfür, metan, amonyak, klor, nitrojen dioksit, kükürt dioksit, hidrojen siyanür, oksijensiz kalma. Set Teknik Emniyet ve Çevre Teknolojileri A.Ş. olarak; gaz algılama sistemleri, proses gaz analiz sistemleri, sürekli emis- yon ölçüm sistemleri, endüstriyel iş güvenliği ekipmanları ve yanma teknolojileri konularında, 2004 yılından bu yana her geçen gün geliştirerek bugüne taşıdığımız satış ve teknik destek tecrübemiz ve tamamı Türkiye ve Avrupa normlarına uyumlu ürünlerimiz ile mühendislik çözümleri sunmaktayız. Kapalı alanlardaki gaz tehlikelerinin kontrolü için önere- bileceğimiz bazı ürünlerimiz; Gas Alert Max XT II, Gas Alert Micro 5, MultiRAE Lite. Yukarıda belirtilen ürünlerin kullanımında uzaktan örnek- leme ile gazın sensöre gelmesi sağlanır. Yetkili personel, özel- likle kapalı alanlarda tehlikeli alana girmeden önce ortam- daki gaz varlığını kontrol edebilmektedir. Bu tipteki cihazlar, üzerindeki dâhili pompa yardımıyla negatif basınç yaratarak ortamdaki havayı sensöre kadar getirmekte, gaz algılanması durumunda sesli ve görsel uyarı vererek kişiyi uyarmaktadır. Tankların temizlenmesi sonrasındaki yanıcı gaz kontrolünde, O2 gazı, toksik ve birçok yanıcı gazların kontrolünde; kanali- KAPALI ALANDA GAZ DEDEKTÖRÜ KULLANIMI SET TEKNİK EMNİYET VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ