Yangın ve Güvenlik Dergisi 208. Sayı (Temmuz-Ağustos 2019)

30 Yangın ve Güvenlik / Temmuz - Ağustos 2019 yanginguvenlik.com.tr b. İtfaiye su alma ağzı su ihtiyacı konusunda gerek yönetmelik ve gerekse TS-EN12845’te herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. NFPA 14’e göre itfaiye su alma ağzı kolon sistemi(standpipe) için gerekli su debisi belirlenir. Aynı zamanda NFPA 13’e göre; sprinkler ve itfaiye su alma vanalarına hizmet veren birleşik sistem kolonları için; sprinkler su ihtiyacına, hortum su ihtiyacı eklenir. NFPA13 ve 14’e göre belirlenen iki değer birbiriyle kıyaslanarak, yüksek olan değer kullanılır. (NFPA13 Madde 11.1.5.6) Bir başka deyişle, su beslemeleri için hortum ihtiyacını; hidrant ve yangın dolabı sistemi belirlemekte olup, birleşik sistem kolonu üzerindeki 2 ½” hortum bağlantıları için su ihtiyacı NFPA14’e göre kontrol edilir. NFPA14 tarafından gerekli miktar daha fazla ise bu değere göre su beslemesi düzenlenir. c. İtfaiye su alma ağzı vana bağlantıları ana kolonlar üzerinden doğrudan yapılmalıdır. TS EN 12845 ise sprinkler sisteminden diğer sistemlere bağlantılara izin vermemektedir. NFPA 13 ise birleşik sistem kolonuna itfaiye su alma ağzı bağlanmasına, Şekil 2’de gösterildiği gibi her zonun kat girişine çekvalf konulması durumunda izin vermektedir. d. Yönetmelik gereği, 1” hortum sistemlerinde 4 bar basınç istenmektedir. TS EN12845 standardı basınç değeri tanımlamaz. Buna karşılık NFPA 13, sprinkler sisteminin sağlayabildiği basınçta (sprinkler sistemine hortum bağlantısının yapıldığı noktadaki basınçta), 1 ½” hortum bağlantısı için en az 50 GPM (189lpm) debi tanımlar. Yönetmelikte verilen basınç değerinin, yangın dolaplarının sprinkler sistemine bağlandığı noktada sağlanması halinde, sprinkler sistemi için basınç ve debi değerini yüksek miktarda artırmaktadır. BORULAMA Yönetmelik gereği, birinci ve ikinci derece deprem böl- gelerinde, sismik hareketlere karşı ana kolonların herhangi bir yöne sürüklenmemesi için, dört yollu destek kullanılması ve 65 mm ve daha büyük nominal çaplı boruların katlardan ana dağıtım borularına bağlanmasında esnek bağlantılar ile boruların tavanlara tutturulmasında iki yollu enlemesine ve boylamasına sabitleme askı elemanları kullanılarak boruların kırılmasının önlenmesi gerekir. Dilatasyon geçişlerinde her üç yönde hareketi karşılayacak detaylar uygulanır. NFPA 13’te sismik detaylarla ilgili düzenlemeler ayrıntılı olarak verilmektedir. Ancak TS EN12845 standardında yan- gın tesisatının depreme karşı korunmasına yönelik tedbirler konusuna yer verilmemiştir. SONUÇ Bu değerlendirme sonrasında aslında TS EN 12845’in pek çok yapı ve uygulama türüne cevap verir nitelikte olmadı- ğını ve tanımlanmış konularda TS EN 12845’i kullanmamız gerektiğini; ancak kapsamının darlığı nedeniyle NFPA13 ve diğer NFPA dökümanlarını da göz ardı edemeyeceğimiz ve kullanmaya devam edeceğimiz ortaya çıkmaktadır. KAYNAKLAR 1. NFPA 13 “Standart for the Installation of Sprinkler Systems”, 2007 Edition 2. EN 12845 “ Fixed Fire Fighting Systems- Automatic Sprinkler Systems-Design, Installation and Maintenance” 3. FM Global “Property Loss Prevention Data Sheets 2-2”,2002 4. BRYAN L. JOHN “Automatic Sprinkler & Standpipe Systems”, 2006 5. GAGNON ROBERT M. “Designer’s Guide to Automatic Sprinkler Systems” Gagnon Enginering 2005. 6. RUSSELL P.FLEMING, PE. “Hose Connections to Sprinkler Systems”, 2007 7. GEZA SZAKATS, P.E. “Fire and Life Safety Challenges in Convention Centers”, 2007 8. RUSSELLP.FLEMING,PE. “An Earth Shattering Endorsement Amendments Address Concerns Raised Over Seismic Requirements”, 2007 n Tablo 5. İtfaiye Su Alma Ağzı Su İhtiyacı Kolon sayısı İtfaiye Su Alma Ağzı Çapı 2 1/2“ En üst tasarım noktasındaki min. basınç (bar) Debi (lt/dk) 1 6 1893 2 6 1893+946 ≥3 6 3785 Şekil 3. Birleşik Sistem Kolonunda Boru Düzenlemesi (NFPA13:2007 Figure A.8.17.5.2.2.a) MAKALE