Yangın ve Güvenlik Dergisi 208. Sayı (Temmuz-Ağustos 2019)

yanginguvenlik.com.tr 42 Yangın ve Güvenlik / Temmuz - Ağustos 2019 CEPHELERDE KULLANILAN FOTOVOLTAIK PANELLERIN YANGIN GÜVENLIK ÖNLEMLERI BAĞLAMINDA İNCELENMESI (*) MUAMMER YAMAN Araştırma Görevlisi, Gazi Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü (*) 9. Ulusal Çatı & Cephe Kongresi’nde yayınlanmıştır. MAKALE 1. GİRİŞ S on dönemlerde, insanların ihti- yaçları doğrultusunda enerji kullanımı hızlı bir şekilde artmış- tır. Enerjiye duyulan ihtiyaçla birlikte mevcut kaynakların tükenmesi gün- deme gelmiş ve insanlar yeni kaynak arayışında bulunmuşlardır. Özellikle temiz ve tükenmeyecek olan enerjinin kullanımı ön planda tutulmuş ve doğal kaynaklara ilgi artmıştır. İnsanın yaşam sürecinin çoğunlukla binalarda geçmesi yönünden, binalarda kullanılan enerjinin üretilmesi ve sürekliliğinin sağlanması önemli olmuştur. Binalarda enerjinin kullanımı konfor gereksinimlerine göre şekillenmektedir. Binalar çerçevesinde enerjinin üretilmesine yönelik bilinen yöntemlerden biri fotovoltaik panel- lerin kullanımı ile olmaktadır. Fotovol- taik paneller güneş enerjisini elektrik enerjisine dönüştürebilen sistemlerdir. Günümüzde binaların yapı kabuğunda sıklıkla tercih edilmektedir. Fotovoltaik panellerin enerji üret- mesinde en kritik durum, paneller ve güneş ilişkisidir. Güneş ile temas halinde olması gerekli olan panel elemanların son dönemlerde cephede de çok sık kullanıldığını görmekteyiz. Cephede, doğrudan cephe elemanı olarak kulla- nılması, cephede bir kaplama eleman olarak kullanılması veya cephede göl- gelendirme elemanı olarak kullanılması gibi durumlarda karşımıza çıkmaktadır. Bu farklı kullanımların olması, tasarım- dan veya fiziksel konfor koşulları gereği ortaya çıkmaktadır. Fotovoltaik panel türlerinin kullanımlarında elektriğin olması, olası bir yangın anında büyük risk oluşturmaktadır. Yangının ortaya çıkmasına sebep olabileceği gibi yan- gının hızlı bir şekilde yayılmasına da sebep olabilmektedir. Bu çalışmada, cephelerde kullanılan fotovoltaik panel- ler incelenmiş ve örneklerle destek- lenerek açıklanmıştır. Aynı zamanda cephelerde kullanılan fotovoltaik panel- lerde alınması gereken yangın güvenlik önlemleri üzerinde durulmuş, yönet- melik, malzeme ve tasarım açısından değerlendirilmesi yapılmıştır. 2. CEPHELERDE FOTOVOLTAİK PANEL KULLANIMININ İNCELENMESİ Bina ölçeğinde fotovoltaik panel- lerin kullanılması genel olarak bina üst kabuklarıydı. Güneş ile temasın en çok sağlandığı yüzeyler olarak üst kabuklar, bu amaçla doğru bir yaklaşım olmak- taydı. Günümüzde çatı türlerinin değiş- mesi, çatıda yeterli alanın bulunmaması ve çatının insan kullanımına açılması gibi sebeplerden dolayı panellerin cep- helerde kullanımı yaygınlaştı. Fotovol- taik panellerin cephelerde kullanımında da çatı kullanımına benzer olarak güneş ile ilişkisi önemsenmelidir. Ağaçlar, diğer binalar, yapısal olmayan kent mobilyaları gibi gölgelenmesine sebep olabilecek elemanlar ve güneş açısı dik- kate alınmalıdır. Çatı ve cephelerde kul- lanımının karşılaştırılması yapıldığında ise, iklimsel veriler ve enlem ilişkisi büyük parametreler olarak karşımıza çıkmaktadır. Kış mevsiminde çatıdaki panelin karla kaplı olması söz konusu olduğundan daha az enerji üretmesi kaçınılmazdır. Mevsimden mevsime göre de değişiklik göstermektedir. Bu bağlamda, çatı ve cephede konumlan- dırılmış fotovoltaik panelin verim karşı- laştırılması yapılırken, bölgesel alanda çalışmanın yapılması ve sonuçlarının sadece o bölgede geçerliliğinin sağ- lanması gerekmektedir [1].