Yangın ve Güvenlik Dergisi 208. Sayı (Temmuz-Ağustos 2019)

50 Yangın ve Güvenlik / Temmuz - Ağustos 2019 yanginguvenlik.com.tr MAKALE uygun detay çözümleri ile tamamlan- ması; yangın alevi ve dumanının kat- lar arası geçişine engel olması gerek- mektedir (Şekil 4). Fotovoltaik panel yangınlarında diğer tüm yangınlarda olduğu gibi elektriğin devre dışı kalması gerekmektedir. Aksi halde yangın daha çok büyüyecek ve yayılması kolaylaş- mış olacaktır. Cephede kaplama malzemesi ola- rak kullanılan fotovoltaik panellerde yangın güvenliği açısından dikkat edilmesi gereken durum ise hava boş- luğunun bulunmasıdır. Yangın anında hava boşluğu, baca etkisi (stack effect) olarak çalışmaktadır. Yangın ve duma- nın üst katlara taşınmasında hızlandı- rıcı etkisi bulunmaktadır (Şekil 5). İç mekânda ortaya çıkan yangının boş- luklara dolması; cephe açıklıklarına ve cephede bırakılan boşluk oranlarına göre farklılık göstermektedir [15]. Yangının panel arkasından ilerle- mesini önlemek için yatay olarak belirli önlemlerin alınması gerekmektedir. Yatayda kullanılan yangın bariyerleri ve hava boşluğu içinde tasarlanan özel elemanlar aracılığı ile yangın ve dumanın üst katlara yayılması engel- lenmektedir [15]. Hava boşluğu arka- sında bulunan katman malzemelerinin yanıcılık değerine, cephede bulunan açıklık oranlarına dikkat edilmelidir. Cephe geometrisinin de bu bağlamda ele alınması gerekmektedir. Yangının ve dumanın cepheden uzaklaşması, cephe geometrisinin doğru şekilde tasarlan- ması ile kolaylaşmaktadır. Cephede ek eleman olarak kulla- nılan panellerin yangın anında alevi ve dumanı cepheden uzaklaştırabilecek şekilde konumlanması gerekmektedir. Özellikle güneş kırıcı elemanların yan- gını cepheden uzaklaştıracak şekilde kurgulanması, açılarının tayin edil- mesi önemlidir. Yangını ve dumanı dış ortama atabilecek şekilde konumlan- dırılmalıdır. Cephelerde ek elemanla- rın taşıtılmasına konstrüksiyon amaçlı kullanılan alüminyum profillerin de yan- gın anında belirli bir süre dayanımını koruması gerekmektedir. Aksi takdirde yangından kaçan insanları ve itfaiye çalışanlarını yaralayabilir ve hatta can kaybına sebep olabilir. Fotovoltaik panelli cephe sistem- lerinde pasif önlemlerin uygun şekilde çözümlenmesi alev ve dumanın verebi- leceği zararı aza indirmesi ile sonuçlan- maktadır. Pasif önlemlerin güçlenme- sine yönelik bina içinde bir takım aktif önlemlerin de alınması gerekmektedir. Aktif önlemler ise yangın anında dev- reye girerek daha çok algılama, uyarı ve söndürme odaklı sistemlerdir. Pasif sistemleri destekleyerek insanların tahliyesini kolaylaştırmaktadır. Aktif yangın güvenlik önlemleri yangına başlangıç aşamasında müdahale ede- rek yangının büyümesini ve yayılmasını engellemektedir [18]. Aynı zamanda fotovoltaik panel bulunan cephelerde aktif söndürme sistemlerinin bulun- ması, soğutma çalışmaları bakımından önemli bir yangın güvenlik önlemidir. Yangın yayılmasının engellenmesi ve kontrol altına alınması bakımından önemli bir güvenlik parametresidir. Ülkemizde yürürlükte olan Bina- ların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik (BYKHY) kapsamında, bina cephelerinde birtakım önlemlerin alınması gerekmektedir. Bina yüksek- liği 28.50 m’den fazla olan binaların dış cephelerinde zor yanıcı (A2-s1,d0) malzemeden, diğer binalarda ise en az zor alevlenici (en az C-s3,d2) malzeme- den olması gerekir. Alevlerin bir kat- tan diğer kata geçişlerini engellemek Şekil 3. Cephelerde yangının ortaya çıkması ve yayılma sebepleri [12] Şekil 4. Cam panellerin döşemeler arası taşıtılması ve cepheye asılarak taşıtılması [14] Şekil 5. Cephede kaplama malzemesi olarak kullanılan fotovoltaik panellerde yangın yayılımı [16]