Yangın ve Güvenlik Dergisi 209. Sayı (Eylül 2019)

TEKNİK PORTATIF GAZ DEDEKTÖRLERI NEDEN BU KADAR ÖNEMLIDIR? Portatif gaz dedektörleri Kişisel Koruyucu Ekipmanının (PPE) bir türü olarak tanımlanıyor ve personeli yanıcı-pat- layıcı-toksik gaz tehlikeleri karşısında güvende tutmak ve uygulama alanına girilmeden önce konumların mobil testine izin vermek ve saha çalışmaları sırasında kullanmak üzere tasarlanıyor. Bu küçük cihazlar gaz tehlikelerinin ortaya çıkabileceği birçok alanda gerekli. Çünkü hareket halinde olan veya sabit duran bir personelin nefes alma alanını sürekli izlemenin tek yoludur. Sabit gaz algılamasının kendi başına personel koruması sağlamasına rağmen, çalışan personel ile beraber hareket edemez ve bu durum, sabit gaz dedektörün algılama sınırlarının ötesinde bir alana girme ihtimalini doğurur. Birçok tesiste sabit ve taşınabilir gaz dedektörleri karışımı kullanılır, ama kimi zaman taşınabilir gaz dedektörü kendi başına kullanılır. BU TERCIHIN NEDENI GENELDE AŞAĞIDAKI GIBIDIR: • Çalışma alanına personel çok sık girmiyor olabilir, bu durumdan dolayı portatif gaz algılama tercih edilebilir. • Alan küçük ya da ulaşılması zor olabilir ve bu durumda sabit gaz algılama pratik olmaz. • Algılama gerektiren uygulamanın kendisi sabit olmayabilir. Örneğin, bir sıvı doğalgaz tankeri limanda kargosunu boşaltırken liman sabit, ama denizin hareketlerinden dolayı tanker hareketlidir. P ortatif gaz dedektörleri, bugün kullanılmakta olan modern, elektronik gaz dedektörlerinin neredeyse yarısını oluşturur. Dünya üzerindeki birçok ülkenin mevzuatı, kanalizasyon ve yer altı telefon/elektrik tesisatları gibi sınırlı alanlarda çalışan personelin bu dedektörleri kullan- masını zorunlu kılıyor. Portatif gaz dedektörleri diğer adıyla taşınabilir gaz dedektörleri genel olarak sağlam, kompakt, su geçirmez ve hafif olup kıyafete kolayca takılarak taşınabiliyor. Taşınabilir gaz dedektörleri tekli veya çoklu gaz üniteleri olarak 2 farklı tipte bulunuyor. Tekli gaz algılama üniteleri belirli bir gazın algılanması için 1 adet sensör kullanırken, çoklu gaz algılama üniteleri 6 adete kadar gaz sensörleri ile donatılıyor (tipik olarak oksijen, alev alır gaz, karbon monoksit ve hidrojen sülfür). Portatif gaz dedektörleri, tek kullanımlık ve basit yapıdaki “sadece alarm” ünitelerinden veri günlüğüne kaydetme, dahili pompa örnek alma, otomatik kalibrasyon rutinleri ve diğer ünitelere bağlanabilme gibi özelliklere sahip tamamen yapılandırılabilen çok gelişmiş ünitelere kadar geniş bir yelpazede mevcut. Teknolojinin her geçen gün ilerlemesi ile doğru orantılı olarak gaz dedektörlerinin tasarımı da ilerliyor. Günümüzde gaz dedektörü tasarımı ilerlemeleri aşağıdaki gibidir: • Konstrüksiyon için daha güçlü ve hafif malzemelerin kullanımı. • Gelişmiş veri kaydı, kendi kendini kontrolü vb. mümkün kılan yüksek güçte mikro işlemcilerin kullanımı. • Daha basit rutin servis ve bakıma imkan sağlayan modüler tasarımların kullanımı. • Şarjlar arasında daha fazla çalışma süresi sağlayan pil iyileştirmeleri ve daha küçük pil bataryaları. GAZ ALGILAMA SİSTEMLERİ BÖLÜM 2: PORTATİF GAZ DEDEKTÖRLER 28 Yangın ve Güvenlik / Eylül 2019 yanginguvenlik.com.tr SET TEKNİK EMNİYET VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ