SAİT HALİM PAŞA VALiSi ve YANGIN. I. Yalının Tarihi ve Özellikleri İ stanbul'da boğazın en güzel yerlerinden Yeniköy'de vapur iskelesine yüz metre mesafede bulunan tarihi Sait Halim Paşa Yalısı 12.11.1995 Pazar günü saat 12.30 sıralarında yandı. Adını yalıya veren, Sait Halim Paşa, Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa'nın torunu ve Abdülhalim Paşa'nın oğludur. 1863 yılında Kahire'de doğmuş, İsviçre'de beş yıl siyasal bilimler eğitimi gördükten sonra 1911 yılında Dışişleri Bakanı olmuştur. Daha sonra sadrazamlık görevine atanmıştır. Sait Halim Paşa, I. Dünya Savaşı'ndan sonra İ ngilizler tarafından Malta'ya sürülmüş ve 1921 yılında Roma'da bir Ermeni komiteci tarafından öldürülmüştür. Sait Halim Paşa Yalısı'nı 1890 yılında Mısır Hidivi Abbas Halim Paşa inşa ettirmiş ve İ stanbul'da Rumlar'ın temsilcisi olan Logothete Nicolaos Aristarhis'ten satın alınmış ve daha sonra Vlahos aldı bir Rum bankerine satılmıştır. 19. yüzyılın başlarında, Sait Halim Paşa tarafından satın alındıktan sonra Papa Kalfa adlı bir ustaya tamir ettirilerek bazı değişiklikler yapılmıştır. Yalı önünde bulunan aslanlardan dolayı "Pembe Aslanlı Yalı" ve ilk sahibinden dolayı "Logothete Yalısı" olarak da bilinmektedir. Birinci Dünya Savaşı'nda TürkAlman ittifatı, 1 Ağustos 1914 yılında Alman elçi Wangenheim ve Sadrazam Sait Halim Paşa tarafından yalının orta kısmındaki toplantı salonunda imzalanmıştır. İ ttihat ve Terakki Cemiyeti'nin ileri gelenleri Enver , Talat ve Cemal Paşalar da yalıda sık sık toplantılar yapmıştır. Yalı iki katlıdır. Giriş katında mutfak, korumaların oturduğu odalar, büyük toplantı salonu ve selamlık yer almaktadır. Ü st kısımda ise banyo, tuvalet, mutfak, hamam, büyük salon ve 15 ayrı oda yer almaktadır. Giriş katının orta kısmından yukarıya ahşap merdiven çıkmakta ve çatı tarafından trafo merkezi, alçak gerilim odası ve lojman, girişe göre sol tarafta kazan dairesi ve diesel jeneratör dairesi bulunmaktadır. Doç. Dr. Abdurahman Kll/Ç 2. Restorasyon Çalışmaları Başkanlık çalışma ofisi olarak kullanılmak üzere başlatılan restorasyon çalışmaları binanın güneyine bakan dış yüzeyinde yapılmıştır. Binanın her tarafına demir çubuk.Jarla üç kademeli iskele kurulmuştur. Ü st iskele çatı seviyesindedir ve iskeleler ile yalının bütün çevresini dolaşmak mümkün olabilmekte, buradan çatıya çok kolay çıkılabilmektedir. Yangından sonra orta iskele üzerinde, fırça, eldiven, boya sökücü sıvı ve spatula bulunduğu görülmüştür. Üst yürüme bantı ile malzemelerin bulunduğu bant arasında boyaların kazındığı ve fırçalandığı, bu kısımda herhangi bir yanma olmadığı ve yanıcı madde ile çalışma yapılmadığı tesbit edilmiştir. Olay yerinden alınan boya sökücü Nitromors isimli jel, yanmış parçalar, elektrik borusu parçası ve izolasyon maddeleri İstanbul Teknik Üniversitesi Kimya-Metalurji Fakültesi laboratuarında incelenmiştir. Boya sökücü maddedin üzerinden alev geçirilmiş, yanmanın stabil olmadığı ve parlayıcı bir özellik göstermediği tesbit edilmiştir. Muhtelif bölgelerinden alınan yanmış ağaç materyalleri, izolasyon parçası, metal elektrik borusu ve kırık cam şişe parçalar üzerinde yapılan kimyasal analizlerde de parlayıcı madde izine rastlanmamıştır. Nitrit, nitrat ve klorür tesbit edilmiştir. Ancak çatı arasında olabilecek kuş gübrelerinden nitrit, nitrat ve söndürme amacıyla kullanılan deniz suyundan klorür geleceği açıktır. Yanmayı hızlandırıcı maddelerin kullanıldığı söylenememektedir. 3. Mutfak ve Mutfak Bacası Tarihi yapılarda, özellikle de çatı arasında başlayan yangınlara çoğunlukla bacalar sebep olmaktadır. Eski tip bacalar, depremler ve yakından geçen gemilerin oluşturduğu titreşim nedeniyle zamanla çatlamakta ve çatı arasına sıçrayan kıvılcımlarla yangın başlayabilmektedir. Fakat Sait Halim Paşa Yalısı'nda YANGIN VE GÜVENLİK DERGİSİ SAY1·21
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=