Yangın ve Güvenlik Dergisi 21. Sayı (Kasım 1995)

sonra da diğer odalara yayılır ve örneğin uyuyan bir çocuğu çaresiz bırakabilir. Küçük ve zararsız görünen bir ateşin çabucak tehlikeli bir yangına dönüşebileceğinin, mutfaktan bir kova su doldurup gelene dek denetlenemez hale gelebileceğinin çok azımız bilincindeyiz. 1985'te İngiltere'nin Bradford kentindeki stadyum yangınında 56 kişi öldü. Çünkü insanlar alevleri dikkate aldığında iş işten geçmişti. Başlangıçta oturma yerlerinin bir köşesinde beliren ateş, insanları eğlendirmişti. Ahşap tabanın altında giderek artan ve parlama noktasına gelen sıcaklığı kimse düşünmedi. Sonuçta tüm tahtalar birden alev aldı yüzlerce insanı sarıverdi. Mobilyalardan açığa çıkan zehirli gazlarve zaman sorunu bilim adamlarını, yaygın olarak kullanılan ev eşyalarının nasıl yandığı üzerinde araştırma yapmaya yöneltmiştir. Son zamanlarda İngiltere'de çıkan bir dizi ölümcül ev yangınında özellikle PVC ve bilinen poliüretan tipleri gibi bazı sentetik polimerlerin yanıcılığı gözlemlenmiştir. Kimyacılar, bu tür plastiklerin öldürücü nitelikte karbonmonoksit ve belli oranda hidrojen siyanid açığa çıkardığını, PVC örneğinde de hidrojen klorid gibi çabuk yanıcı gazların ortaya çıktığını belirlemişlerdir. İngiltere'de Brohamwood Yangın Araştırma İstasyonu araştırmacıları, 1 megawattan daha az bir ısının ortalama bir odada yangının parlama noktasına gelmesine yettiğini saptadılar. Deneyler, sünger kaplı bir koltuğun ortalama 5 dakikada 1-2 megawatt arasında ısı ürettiğini, bunun da parlama için gerekenden çok olduğunu göstermektedir. Poliüretan köpüğünden elde edilen süngerin mobilya kullanımında yangından korunma açısından güvenli olmadığı saptanmıştır. İngiltere'nin önde gelen iki firması yandığı zaman yüzeyinde sert bir kömürtabakası oluşan yeni bir madde üretmişlerdir. Bu tabaka oksijenin süngerin içine girmesini önlüyor; böylece de tutuşmayı ve yanmayı geciktiriyordu. Yapılan deneyler sonucu bu maddenin sentetik süngerlerden 5 kat daha uzun sürede yandığı görülmüştür. Bu ek süre, insanların yangından kaçması için yeterli olabilir. Ancak yavaş yanmanın, yangının alglanmasını da geciktireceği unutulmamalıdır. Evlerde görülen yangınlarda ortaya çıkan ölümler genellikle, insanların ne olup bittiğini geç anlamasından kaynaklanıyor. Yaşlı, hasta kişiler, küçük çocuklar ve zehirlenenler ölümlerin büyük bir çoğunluğunu Kibrit tutu,uyot &•-� ····- l doklka -·- .,

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=