Yangın ve Güvenlik Dergisi 211. Sayı (Kasım-Aralık 2019)

34 Yangın ve Güvenlik / Kasım - Aralık 2019 yanginguvenlik.com.tr Aynı şekilde yangın dayanım sınıfı B1 olan alüminyum kompozit levha ile yanıcı yalıtım örtüsü kullanılması bile iyi sonuç vermemiş. En başarılı sonucun, A2 sınıfı Kaplama ile mineral bazlı ısı yalıtım örtüleri olduğu görülüyor. 3.3. Su–Buhar Yalıtım Malzemeleri Bu malzemeler yukarıdaki iki malzeme kadar etkilemese de önemli olabiliyor. Bunların çoğu yanıcı malzemelerdir, dola- yısıyla bunların malzemesinden çok, detaylarda katmanlaş- manın hangi bölgesinde olduğu önemli olur. Aşağıda izah edeceğimiz katmanlaştırmanın havalandırma bölümünde kullanmak yerine ısı yalıtımın arkasında kullanmak birçok sorundan bizi uzak tutar. 3.4. Detaylandırma Performans gerektiren detaylandırma ve katmanlaştırma- larda, çoğunlukla havalandırmalı cephelerin ön plana çıktığı söylenebilir ve yangın yayılmasının en çok bu tür cephelerde olduğu gözlenmiş [7]. En dışta kaplama malzemesi, arkasında bir havalandırma boşluğu ve yalıtım katmanları olan cephe katmanlaştırma tasa- rımlarında, havalandırma boşluğu bir baca etkisi yapar. Alevi hızlıcaçekerek diğer katlara aktarır. Bu sebeple, başarılı bir detaylandırmada bu hava boşlukları “bölümlendirme-compar- timentation” metodu ile ve özel malzemelerle yangın anında baca etkisi yapmayacak şekilde yalıtılmalıdır. Aşağıda örnek bölümlendirme grafiği veriliyor. Ancak bölümlendirme işlemi, bu kısımda bırakılmış olan aralığın havalandırma işlevi ile çelişkilidir. Katmanlaştırma mantığında bu bölgenin su yalıtım, su buharı ve yoğuşma önleyici bir şekilde hava hareketine sahip olması gerekir, yani baca etkisi aslında yalıtım için istenen bir şeydir. Bu çelişkiyi gidermek için, normalde havalandırmanın engellenmediği sadece yangın anında bölümlendirme işlemi- nin gerçekleşeceği, Cavity Barrier (Aralık Bariyeri) geliştirildi [8]. Bu malzemelerin en büyük özelliği, yangın yayılmasını belli süreyle engelleyecek, geciktirecek bir kısmi sınır oluştururken, kalan kısmında halen hava geçişine müsaade eden bir boşluk bırakmasıdır. Fakat bu boşluğa yerleştirilen “intümesan” adı verilen yangın anında sıcakta şişen özel bantlarla havalandırma boşluğu tamamen kapanarak, sadece yangın anında istenen bölümlendirmenin sağlanabileceği şekli almasıdır. Yukarıdaki resimlerde, bölümlendirilmiş bir kaplamalı cephe üzerinde yapılan test sonucunda, yangının sınırlan- dırıldığı bölümde nasıl kaldığı ve diğer bölümlere atlamadığı görülüyor. Bunu sağlayan intümesan bant ve aralık bariyerleri de gösteriliyor. Detaylandırmada yukarıda belirtilen bölümlen- dirme kadar başka önemli bir nokta ise pencere ve cephenin vizyon kısımları ile kaplamalı cephe kısımlarının da yangının yayılmasını önleyecek şekilde ayrıştırılmasıdır. Bu çalışmada ayrıntısına girilmemiş olan asma giydirme cephelerin katlar arası yangın ve duman kesiciliği gibi kaplamalı cephe ve pen- cere arasında, ilave olarak pencere çevresinde de bu yangın yalıtımı yapılmalıdır. Yine başka önemli bir konu, yukarıda bahsi geçen, yalıtım amaçlı membranların kullanım yeridir. Isı yalıtım örtüleri günü- müzde su ile etkileşime girmeyecek şekilde üretilir. Dolayısıyla bu membranlar dışarıdan suyu yalıtmaktan daha ziyade, içeri- den dışarı buhar geçişini engellemek için kullanılır. Yine yapılan testlerden elde edilen sonuçlarda, membranların ısı yalıtım örtüsünün arka tarafında olmasının, yangın yayılmasına bir etkisi olmadığı ortaya çıkıyor. Yine çift cidarlı cepheler ve man- tolama adı verilen kaplamalarda burada izah edilen esaslara göre değerlendirilmeli ve yangın yayılmasını önleyecek detay ve malzeme tedbirleri alınmalıdır. MAKALE