Yangın ve Güvenlik Dergisi 215. Sayı (Mayıs-Haziran 2020)

yanginguvenlik.com.tr 22 Yangın ve Güvenlik / Mayıs - Haziran 2020 SİSTEM ODALARI YANGIN SÖNDÜRME SİSTEMLERİNDE GÜVENLİK PROBLEMLERİ ONUR ŞAHİN Üsküdar Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Yüksek Lisans İstanbul ABDURRAHMAN İNCE Üsküdar Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Öğretim Üyesi DR. RÜŞTÜ UÇAN Üsküdar Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Öğretim Üyesi MAKALE 1. GİRİŞ S istem veya diğer bir adıyla server odaları bir çok elekt- ronik ekipmanın dar bir alanda bulunduğu ve 24 saat aktif olarak verinin işlendiği, kayıt edildiği şirketlerin bilgi merkezleridir. Bu odalardaki yangın riski diğer basit ofislere göre çok daha yüksektir. Bu yüzden sistem odala- rına otomatik gazlı yangın söndürme sistemleri kurulması işletmelerin sürdürülebilirliği ve kesintisiz çalışma için son derece önemlidir. Bu odalarının yangına karşı korunması binalardaki diğer mekanlara göre can güvenliği ve maddi hasarların dışında işletmenin sürekliliği ve iş kaybı anlamında önemle irdelen- mesi gereken alanlardır [1]. Sistem odalarının yangından korunması için genellikle otomatik gazlı yangın söndürme sistemleri kullanılmaktadır. Söndürme sistemleri dört grupta toplanabilir. 1. Kuru kimyevi tozlu sistemler 2. Sıvı kimyasal köpüklü sistemler 3. CO 2 gazlı söndürme sistemleri 4. FM200 ticari ad ile anılan gazlı sistemler FM 200 Ticari Ad ile Anılan Söndürme Sistemleri Bu sistemde kullanılan gazlar “HFC125”, “HFC227ea” ve “HFC23” dır.“HFC125”, “HFC227ea” ve “HFC23” güvenli, temiz ve elektriksel olarak iletken olmayan maddelerdir. HFC227EA, hem akış özellikleri hem de buhar basıncı bakımından Halon 1301'e en yakın fiziksel özellik eşleşmesini gösterir. “HFC125”, “HFC227ea” ve “HFC23”, hem fiziksel hem de kimyasal yol- larla yangınları söndürür [2]. Öncelikle, ortamın toplam ısı kapasitesini, atmosferin yanmayı desteklemeyeceği noktaya yükseltir. Bununla bir- likte, pratikte yangın söndürme, teorik ısı kapasitesi değerin- den daha düşük konsantrasyonlarda meydana gelir. Bu ise ajanın (söndürme gazı) yanma işlemini sürdürmeye yarayan serbest radikalleri ortadan kaldırması varsayımı ile açıklanır [2]. Tablo.1. NFPA 2001 söndürme maddeleri [5] Söndürme maddesi Kimyasal adı Formülü FK-5-1-12 Dodecafluoro-2-methylpentan-3-one CF3CF2C(O)CF(CF3)2 HCFC Blend A Dichlorotrifluoroethane HCFC-123 (4.75%) CHCl2CF3 Chlorodifluoromethane HCFC-22 (82%) CHClF2 Chlorotetrafluoroethane HCFC-124 (9.5%) CHClFCF3 Isopropenyl-1-methylcyclohexene (3.75%) HCFC-124 Chlorotetrafluoroethane CHClFCF3 HFC-125 Pentafluoroethane CHF2CF3 HFC-227ea Heptafluoropropane CF3CHFCF3 HFC-23 Trifluoromethane CHF3 HFC-236fa Hexafluoropropane CF3CH2CF3 FIC-13I1 Trifluoroiodide CF3I IG-01 Argon Ar IG-100 Nitrogen N2 IG-541 Nitrogen (52%) N2 Carbon dioxide (8%) CO2 IG-55 Nitrogen (50%) N2 Argon (50%) Ar HFC Blend B Tetrafluoroethane (86%) CH2 FCF3 Pentafluoroethane (9%) CHF2CF3 Carbon dioxide (5%) CO2