Yangın ve Güvenlik Dergisi 217. Sayı (Eylül 2020)

42 Yangın ve Güvenlik / Eylül 2020 yanginguvenlik.com.tr CE MARKALAMA VE ETİKETLEME EN 50575 standardı, bina ve altyapı dahil olmak üzere, herhangi bir yapıda kullanılan “güç, kontrol ve iletişim” kablolarının yangına tepki performansı gerekliliklerini, bu gerekliliklerle ilgili testleri ve uygunluk değerlendirmeleri ile ilgili kriterleri belirler ve yapılarda kullanılan kabloların yangına karşı performans beyanlarını ve CE işaretlemesini zorunlu kılar. PERFORMANS BEYANI (DoP Declaration of Performance) CE işaretinin ürün etiketine iliştirilmesi için zorunlu olan Performans Beyanı (DoP)’nun hazırlanması ile ilgili kritik noktalar ve gereklilikler EN 50575 standardında açık ve net olarak tanımlanmıştır. Buna göre, herhangi bir üretici, EN 50575 standardı kap- samındaki ürününü ilgili pazara sürmeden önce yasal olarak, o ürünün kodu, kullanım amacı ve yangına tepki performansı bilgilerini de içeren bir DoP düzenlemek zorundadır. AVRUPA ÜLKELERİNDEKİ SINIF (EUROCLASS) UYGULAMALARI Uygulamalara göre, kabloların hangi sınıfa göre olacağı veya hangi sınıfın hangi uygulamada kullanılacağını Avru- pa’daki her ülke kendisi belirleyecektir. Ülkelerin birçoğu kapsamlı çalışma ve öneri dokümanları hazırlasa da İspanya, Almanya, İtalya gibi belli başlı ülkelere bakıldığında, sınıf kararları riskin değerlendirmelerine göre genel olarak C seviyesi, yüksek riskli alanlar için B2 sınıfı görülmektedir. Ülkemizde kabloların yanma performansları “Elektrik Kuvvetli Akım Tesis Yönetmeliği” ve “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik” gereği insan yoğunluğunun olduğu binalarda, oldukça sınırlı bir ifade ile sadece duman olu- şumu ve halojenden arındırılmışlık şartları mevcuttur. CPR ile birlikte, binalarda kullanım alanlarına göre uygulanacak minimum yanma performans sınıflarının mevcut milli yangın yönetmeliğine ivedi olarak adapte edilmesi, yangın güvenliği için önemli gelişmelerden olacaktır. SONUÇ Yeni Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (CPR (EU) No: 305/2011) kabloların yanma test metotlarını iyileştirirken, yanma sınıflarını açık ve net olarak ortaya koymakta, üretici- ler, onaylanmış kuruluşlar ve test laboratuvarları, kullanıcılar, dağıtıcılar, satıcılar ve planlamacılar için ortak bir yanma performans dili oluşturmaktadır. Üreticiler, CPR kapsamın- daki kablolar için onaylanmış kuruluş ve laboratuvarlardan onaylı Performans Beyanı (DoP) hazırlayarak CE etiketle- mek ile sorumlu olurken, satıcı ve dağıtıcılar projecilerin, planlamacıların istediği performanstaki ürünlerin tedariğini gerçekleştirecektir. Projeci ve taahhütçüler ise, her uygulama için istenen performansta ürünü planlamak, projelendirmek ve kullanmakla yükümlüdürler. Tüketiciler ve son kullanıcılar için performansın değiş- mezliğinin değerlendirilmesi, doğrulanması ve CE marka- lama prosedürleri ile ürün kalite ve performansları sürekli güvence altına alınmıştır. Teknik olarak, özetle, CPR yüksek performanslı ürünleri; standart kablolara göre alev ilerle- mesi, duman oluşumu, halojenden arındırılmışlık gibi per- formanslarının yanında daha önce kablo standartlarında ve yönetmeliklerinde olmayan yanma sırasında açığa çıkan ısı miktarlarının ve duman oluşumunun ölçümü ve sınıflandı- rılmasını sağlamaktadır. Yapılarda yangın riskleri değerlen- dirilerek uygun ve yüksek yangın performanslı kabloların projelendirilmesi, uygulaması Avrupa ile birlikte ülkemizde de ileri yangın güvenliğine önemli katkı yapmaktadır. KAYNAKLAR [ 1] İBB İtfaiye Daire Başkanlığı 2019 İstatistikler [2] CTIF (International association of fire and rescue service)/Centre of Fire Statistics - Fire Statistics n. 11,June 2006 - table 2a/2b (death per inhabitans) and table 4a/4b (origin of fire) Refer to ctif.org [3] SRSA (Swedish Rescue Services Agency) B.Albinson “Alternative way to achieve fire safety ,2002” [4] Department for Communities and Local Government (formerly ODPM) Fire Statistics, United Kingdom, 2005 [5] http://www.safety-during-fire.com/fires.html [6] The Role of the European Construction Products Türk Prysmian Kablo ve Sistemleri A.Ş. akredite CPR yanma test laboratuvarı MAKALE