Yangın ve Güvenlik Dergisi 218. Sayı (Ekim 2020)

Yangın ve Güvenlik / Ekim 2020 43 yanginguvenlik.com.tr İtfaiyede ağır yük kaldırma, taşıma, indirme operasyonu yönetimi: İtfaiyede ağır yüklerin kaldırılması konusunda temel so- rulması gereken soruları olay öncesi sormalı ve kısa sürede planlama yapmalıdır (Resim 1). Olay öncesi sorular; Ağır yük nedir? İtfaiyecinin olay öncesi ilk değerlendirmeye alması ge- reken sorulardan bir tanesi de budur. Kaldırılması planlanan yük sıvımı, katımı, tank veya tanker mi, çelik yapı, beton, kalas bazen de insan bile olabilmektedir (Resim 2). Uzun veya geniş olması, kısa veya uzun olması yapıla- cak operasyon için önemlidir. Tüm bu sorular, detaylar plan- lama aşamasında gözden geçirilmelidir. Ağır yük taşıma yapılacak olay türü nedir? İtfaiyecilerin ağır yük kaldırma ve taşınması olaylarında olay çeşitliliğini şöyle sıralayabiliriz. • Kaldırılacak ağır yük olayında sıkışma, can kaybı, yaralanma olup olmaması, • Yükün deprem alanı, yangın alanı, dumanlı alan, kimyasal alan gibi özellikte alanlarda bulunması, • Ağır yükün askıda kalmış olması, • Ağır yükün deniz, dere, göl gibi alanlardan yapılması, • Yükün alınacağı ortamın çevre ve zemin tehlikesi taşıması, Bu ve bunun gibi farklı olaylarda yapacakları kaldırma, taşıma ve indirme işlerinde itfaiyecilerin olay türü bilgisi ça- lışma organizasyonlarını kurmasında etkisi olacaktır (Resim 3). Ağır yük kaldırılması, taşıması, indirilmesi ne ile yapılacak? Nasıl bir araç kullanımı ve nasıl bir yükü kaldırılması ta- şınması veya indirilmesi bu sorunun cevabına göre operas- yon planlanmalıdır. Bu olayda kullanılması planlanan araç veya donanımlar önemli bir konudur. Yanlış hesaplamalar sonucu birçok tehlikeli kazalar ve olaylar yaşanmıştır (Re- sim 4). Olay ve yükün durumunun iyi tespit edilmesi ilgili yardım ekibinin, kaldırıcı araçların, ekipmanların planlanma- sında büyük rol oynamaktadır. Ağır yük nereye, nasıl koyulacak? İtfaiye çalışanları yükün kaldırılması aşamasını gerçek- leştirmeden önce bu sorunun cevabına yanıt bulması ge- rekir. Aksi halde yükün askıda bekletilmesi, yükün ileri veya geri hareketlerindeki kapasite sınırlarının zorlanması söz konusu olacaktır. Bu durumda tüm operasyonun başarısız geçmesine sebep olacaktır. Yükün bırakılacağı, bekletilece- ği, koyulacağı alan yüke ve taşıyıcı göre ayarlanmalı temiz- lenmeli, güvenli hale getirilmelidir. Yükün kazaya karışmış bir araç, depremde bir beton parçası, kanala uçmuş yüklü bir kamyon gibi değişik özel- likte ve yapıda olması veya kendi standart durumundan çok farklı eğilmiş, bükülmüş, yamulmuş olması söz konusu ola- bilir. Yük ağırlık merkezinden kaymış, eksantrik bir yapıda kalmış olabilir. Bu durumda yükün nasıl kaldırılacağı veya taşınacağı önemli bir sorun olabilir (Resim 5). Ağır yükün hareket ettirilmesi öncesi bu soruları soran itfaiye ekibi hemen sonrasında olay yerindeki ekip orga- nizasyonu planlanmalıdır. İtfaiye ekibi olay yerinde dört ekibini hazırlamalıdır. Bu yapılacak planlamada ekipler ve görevleri şu şekilde olmalıdır. Resim 2. İtfai olaylarda yükün çeşidi, türü yapılacak operasyon için önemlidir. Resim 3. İtfaiyecilerin olay çeşitliliği çok fazladır. Olayın türü çalışmaya katılacak ekipman ve ekibi yakından ilgilendirmektedir. Resim 4. Taşıma yapılan bir işte planlama ve organizasyonsuzluk tehlikeli sonuçlara sebep olacaktır.