Yangın ve Güvenlik Dergisi 219. Sayı (Kasım-Aralık 2020)

24 Yangın ve Güvenlik / Kasım-Aralık 2020 yanginguvenlik.com.tr MAKALE TÜNEL YANGINLARINDA İNSANLARIN BOŞALTILMASI: BENJAMIN TRUCHOT INERIS, Verneuil en Halatte, France CHRISTOPHE WILLMANN CETU, Bron, Franc JOEL GUN ARCH CETU, Bron, Franc GİRİŞ F ransa’da uzunluğu 300 metreden fazla olan her tüne- lin içinde tünelin tarif edildiği, güvenlik seviyesinin değerlendirildiği ve işletme ile huşuların açıklandığı bir güvenlik dokümanı olması gerekmektedir. Güvenlik değer- lendirmesi esas olarak risk değerlendirmesine yani özel teh- like araştırmasına dayanır. Değerlendirme süreci sırasında yangının insanlar üzerine olan sonuçlarının değerlendiril- mesi özel tehlike araştırmasının esas noktasıdır. Yangının etkisi ile ilgili olarak sıcaklık yükselmesi, ısının radyasyonla yayılması, duman zehirlemesi ve duman nedeniyle orta- mın bulanıklığı dâhil birçok etmen dikkate alınır. Tüm bu etmenler insanların tüneli boşaltma süreçlerine, ilk olarak tahliye hızı üzerine ve daha sonra boşaltma ve ölüm ora- nına yaptıkları etki ile tesir eder. Özel tehlike araştırması için kullanılan mevcut yöntem [1] sadece bu etmenlerin eşik değerlerini içerir. CETU (Centre d’Etude des Tunnels, tünel güvenliği için ulusal bir merkez) tarafından başlatılan ve INERIS’in (Insti- tut National de l’Environnement Industriel et des Risques -Endüstriyel ve Çevresel Risk Yönetimi koruması için ulusal bir merkez) de dâhil olduğu müşterek bir proje altında bu etkileri belirlemek için ayrıntılı bir şekilde yeni bir yaklaşım hazırlandı. Bu yeni yaklaşım mevcut olan, özellikle dozaj kav- ramı üzerine, son teknoloji girdilerine dayanmaktadır. Bu yeni yaklaşım değer kattığının belirlenmesi için birçok senaryonun incelenmesi içinde mevcut olanla karşılaştırıl- mıştır. Bu makale bu çalışmayı ve sonuçlarını sunmaktadır. HALEN KULLANILAN YAKLAŞIM Kullanılmakta olan yaklaşım mühendislik şirketinin tavsi- yesine [1] ve en iyi uygulamalarına dayanmaktadır. Halen kul- lanılan yöntemde, yürüme hızı sadece lokal görüş mesafesini dikkate alınarak hesaplanmaktadır. CO ve sıcaklığın etkileri daha sonra olası insan ölümleriyle dikkate alınmaktadır. Boşaltma süreci sırasında yürüme hızı Yukarıda belirtildiği gibi, halen kullanılmakta olan öneri- de, kullananların (tüneli kullananların) yürüme hızları o ma- haldeki görüş mesafesine göre aşağıdaki kabulleri kullanarak hesaplanmıştır [1]: • Eğer yerel görüş mesafesi 20 metreden daha yüksekse yürüme hızı 1 m/sn. dir, • Eğer yerel görüş mesafesi 5 ile 20 metre arasındaysa yü- rüme hızı 0,5 m/sn. dir, • Eğer yerel görüş mesafesi 5 metreden daha düşükse yü- rüme hızı 0,3 m/sn. dir, Yürüme hızını belirlerken, insanların yer değiştirmesini hesaplamada boşatma yönünün belirtilmesine ihtiyaç vardır. İnsanların, o mahaldeki görüş mesafesi 5 m.’den fazlaysa do- İKİ METODOLOJİNİN ÇAPRAZ DEĞERLENDİRMESİ