Yangın ve Güvenlik Dergisi 225. Sayı (Eylül 2021)

42 Yangın ve Güvenlik / Eylül 2021 yanginguvenlik.com.tr MAKALE dunun dayanabileceği 500 ppm sınır konsantrasyonunu aşmamaktadır, bu da personel tahliyesinin emniyeti için herhangi bir tehdit oluşturmamaktadır. Yangın kaynağının yukarısındaki (upstream) CO konsantrasyonu çeşitli koşullar altında esas olarak 0'a yakındır ve yangının aşağı yönündeki (downstream) konsantrasyon esas olarak yangın kaynağının yukarısındakinden daha yüksektir. %1,5 eğimli bir tünel için, 1.5 m/s'lik bir rüzgâr hızı kullanıldığında toplam CO kon- santrasyonu, 1.0m/s'lik bir rüzgâr hızı kullanıldığından daha düşüktür. %3,0 eğim, %1,5 eğimle benzerdir, yani toplam CO konsantrasyonu, 1.5m/sn. lik boylamasına rüzgâr hızı kulla- nıldığında, daha düşüktür. 3.2. Duman tabakasının çökme yüksekliğinin analizi Bu makalede duman tabakası yüksekliğinin çeşitli çalışma koşulları altında değişimini incelemek için simülasyon verile- riyle birkaç temsili konum seçilmiştir. Her çalışma koşulunda her pozisyonda duman tabakası yüksekliğinin değişimi aşa- ğıdaki şekilde gösterilmiştir (‘x’ yangın kaynağından mesa- feyi belirtmektedir, burada "+" yangın kaynağının yukarısını (upstream) ve "-" yangın kaynağının aşağısını (downst- ream) gösterir. Personelin güvenlik yüksekliği 2m dir ve bu yüksekliğin altındaki duman tabakası tahliye için bir tehdit oluşturmaktadır. Tünel eğimi %1,5 ve %3,0 olduğunda yangın kaynağının ön tarafındaki (upstream) duman tabakasının yüksekliği, farklı boylamasına havalandırma rüzgâr hızlarında, her zaman 2 m'nin üzerindedir. Eğim %1,5 olduğunda, yangın kayna- ğındaki iki çalışma koşulunda, yangının ilk aşamasında 2 m'nin altına düşmektedir; yangın kaynağının çıkış tarafında (downstream), boylamasına havalandırma rüzgar hızı 1.0m/s olduğunda, simülasyonun sona doğru olan aşamasında, yan- gın kaynağından 160 m uzakta çöken duman yüksekliğinin 2 m'nin altına düşmeye başladığı açık olarak görülmektedir. Boylamasına rüzgâr hızı 1.5 m/s olduğunda ve simülasyon bitmek üzereyken, dumanın çökmesi yangın kaynağından sadece 200 m sonra başlamaktadır. Eğim %3.0’dır ve yangın kaynağındaki iki çalışma koşulu yanmanın başlangıç aşama- sındadır ve dumanın çökme yüksekliği 2 m’nin altındadır; yangın kaynağının çıkış tarafında (downstream), boylama- sına havalandırma rüzgar hızı 1.0m/s olduğunda, yangın kaynağından 160 m ve 200 m uzakta duman yüksekliğinin sırasıyla 450 sn ve 400 sn. sonra 2 m'nin altına düşmeye başladığı açık olarak görülmektedir. Boylamasına rüzgar hızı 1.5m/s olduğunda, yangın kaynağından 160m ve 200m'de yangının başlamasından yaklaşık 450s ve 300s'de dumanın çökmesi başlar ve duman çökmesinin derecesi öncekinden daha tehlikelidir. Şekil 2. Farklı mevkilerde ve çeşitli çalışma koşullarında duman tabakasındaki değişmeler C1 çalışma koşulu (m) C2 çalışma koşulu (m) C3 çalışma koşulu (m) C4 çalışma koşulu (m) (a) C1 (%1,5 pozitif eğim, boylamasına rüzgâr sürati 1,0 m/sn.) ve C2 (%1,5 pozitif eğim, boylamasına rüzgâr sürati 1,5 m/sn.) çalışma şartları altında duman tabakası çökme yüksekliğindeki değişmeler. Zaman, Sn. Zaman, Sn. Zaman, Sn. Zaman, Sn. Zaman, Sn. (b) C3 (%3,0 pozitif eğim, boylamasına rüzgâr sürati 1,0 m/sn.) ve C4 (%3,0 pozitif eğim, boylamasına rüzgâr sürati 1,5 m/sn.) çalışma şartları altında duman tabakası çökme yüksekliğindeki değişmeler.