Yangın ve Güvenlik Dergisi 225. Sayı (Eylül 2021)

yanginguvenlik.com.tr 60 Yangın ve Güvenlik / Eylül 2021 KONUK YAZAR TEHLİKELİ ATIK ARITMA, DEPOLAMA VE BERTARAF TESİSLERİNDE YANGIN PATLAMA RİSKLERİ VE ÖNLEMLERİ O smaniye - Adana kara yolundaki geri dönüşüm fabri- kasının deposunda yangın meydana geldi. 26 Nisan 2021 günü çıkan yangında Osmaniye-Adana kara yolunda bir geri dönüşüm fabrikasının depo kısmında çıkan yangın, kısa sürede büyümüş, yangına çok sayıda itfaiye ve Orman İşletme Müdürlüğü ekibi müdahale etmiştir. Geri dönüşüm fabrikasının deposunda başlayan yangına, itfaiye ve Orman İşletme Müdürlüğü ekipleri gece boyunca müdahale etmiş ve çalışmalar sonucunda yangın sabah saatlerinde kontrol altına alınmıştır. Gün geçtikçe kimyasal madde kullanımının artması insan ve çevre sağlığını risk altına almaktadır. Bu bağlamda geri dönüşüm işlemi yapılırken de çevre ve insan sağlığı göz önüne alınmalıdır. Tehlikeli maddelerin geri dönüşümünü yapan tesislerin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından lisanslandırılmış olmaları zorunludur. 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun hedefleri doğrultusunda, işverenler iş yeri kazalarının azaltılmasına yönelik tedbirler almakla yükümlü kılınmıştır. Bu amaçla, risk- lerin öngörülmesi, değerlendirilmesi ve bu riskleri tamamen ortadan kaldırabilmek ya da zararlarını en aza indirebilmek için çeşitli çalışmaların yapılması gerekmektedir. Tehlikeli atık bertaraf tesislerinde iş kazalarına ve meslek hastalıklarına yol açabilecek fiziksel, kimyasal, biyolojik, mekanik, ergonomik, elektrik kaynaklı iş sağlığı ve güvenliği risk faktörleri ile kar- şılaşmak mümkündür. Katı atıklar, sağlık ve uygunluk yönünden atığın çeşidine uygun bir şekilde bertaraf edilmezlerse su, toprak ve hava kirliliğine neden olmaktadır. Tehlikeli olan ve yeterli düzeyde ayrıştırılmayan atıkların, gerekli kişisel koruyucu donanım malzemeler kullanılmadan taşınması ya da zararlı maddelerin doğaya bırakılması ile bu işlerle uğraşan kişilerde solunan havadan, deriye temastan ve solunan kimyasallardan kaynaklı olarak akut ve kronik meslek hastalıkları oluşabilmektedir. Bu nedenlerden dolayı katı atıkların çevreye en az zarar verecek şekilde bertarafını sağlamak ve uygun bertaraf yöntemlerinin kullanılması gerekmektedir. Atık geri dönüşüm tesislerinde çıkan yangınlar saha çalı- şanlarını, halkı, acil servis personelini, yüklenicileri ve çevreyi tehdit etmeye devam ediyor. Atık yönetimi ve geri dönüşüm tesisleri, büyük mik- tarlarda yanıcı malzeme bulunması nedeniyle çok sayıda yangın riski oluşturmaktadır. Kullanılan malzeme türleri gibi diğer faktörler, yangının yalnızca daha kolay tutuşabileceği değil, aynı zamanda ölçek ve yayılmanın hem yaşamı hem de ekipmanı yıkıcı olabileceği daha az kontrollü bir ortam yaratmaya hizmet eder. Bazı sahalarda, atıklar, ayrıştırılmak ve son olarak bal- SEZER ASLAN Yangın-Acil Durumlar ve Doğal Afetler Eğitim Uzmanı ve Danışman NFPA Member