Yangın ve Güvenlik Dergisi 233. Sayı (Eylül 2022)

10 YANGIN ve GÜVENLİK • Eylül / 2022 Yangınla mücadelede neden köpük kullanılır? Endüstri şartlarında zor yanıcı maddelerin çok fazla yangın ortamına girmesi, yangınların söndürülmesinde zorluk yaşanması ve tehlikeli yangın ortamlarının oluş- masına sebep olmaktadır. Yangına katılan yanıcı mad- delerin özelliğine göre yangın söndürme maddeleri de üretilmektedir. Yangında yanıcı maddenin oksijenle temasını kesmek, yanıcı sıvı maddelerin üstünde örtü oluşturmak, suyla reaksiyona giren kimyasal sıvıları kısa sürede, dağılma- dan söndürmek daha az söndürücü ve daha fazla zaman kazanmak, temiz ve tehlikesiz yangın ortamı oluşturmak yangında köpük kullanılmasının temel sebeplerinden saya- biliriz. Köpük özellikle kimyasal maddelerin birçoğunda en etkili söndürme maddesidir. Bu sebeple yangın köpüğü yangın güvenliği ve müdahalesinde değişik sistem ve ekip- manlarla kullanılmasını zorunlu hale getirmiştir. Kaç çeşit yangın köpük deterjanı vardır? Yangın köpük deterjanları iki sınıfa ayrılır. A Sınıfı Köpük Deterjanları: Suyun yüzey geri- limini düşürerek, A Sınıfı yakıtların suyla ıslanmasına ve suya doymasına yardımcı olur. Közlere nüfuz eder ve sönmesini sağlar. Böylelikle yangının yeniden alevlenmesini önler. Ahşap, kâğıt ve orman yangınları gibi katı yangın- ları söndürmek ve suya doymasını sağlamak için ideal bir söndürme maddesi olarak kullanılır. A sınıfı köpük sentetik köpük sınıfındandır. Yangın uçaklarında ve itfaiye araçlarındaki su tank- larında karışım olarak katılarak su lansları veya direk yangının üzerine püskürtülerek ekipmansız olarak da kul- lanılabilmektedir. CAF sistemi dediğimiz basınçlı hava sistemleriyle de A sınıfı köpük deterjanı kullanılmaktadır. B Sınıfı Köpük Deterjanları: Benzin, yağ ve sıvı kimyasal yakıt içeren B Sınıfı yanıcı maddeler, yüksek sıcaklık içeren yanıcı malzemelerin söndürülmesinde kul- lanılır. Sulu film oluşturan köpük çeşitleri ve florlu yüzey tabakası oluşturarak yangında katman oluşturması gibi çeşitli özelliklere sahiptir. B Tipi köpük yapımında kullanılan deterjanlar kendi içinde sınıflara ayrılır. SENTETİK (Yapay): Alevlerin daha hızlı sönmesi için hidrokarbon bazlı sıvıların yüzeyi üzerinde daha iyi akış ve yayılma sağlarlar. Kimyasal bazlı üretilmiş köpük sınıfındadır. Köpük, yangında daha az zarar, daha kısa süreli söndürme ve çevreci bir söndürme maddesi olması sebebiyle tercih edilmektedir. Su deterjan ve basınçlı hava sistemi uygulanarak kullanılan (CAF) sistemi araç monte veya portatif kullanılabilmektedir. İTFAİYECİ