Yangın ve Güvenlik Dergisi 233. Sayı (Eylül 2022)

22 YANGIN ve GÜVENLİK • Eylül / 2022 1. GIRIŞ Y angından korunma sistemleri olmayan tünel- lerdeki yangınlar başta olmak üzere, insanlar için sınırlı tahliye seçeneklerine sahip sınırlı dar alanlar göz önüne alındığında, tünellerdeki yangınların sonuçları çok önemli olabilir [1]. Tünel kullanıcıları için makul bir ortam sağlamak ve acil durum müdahalesinde bulunanlara destek olmak için dumanın ve ısınmış gazların akışını kontrol altına almak adına acil durum havalandırma sistemlerine ihtiyaç vardır [2]. Tünellerdeki yaygın havalandırma yaklaşımları, boy- lamasına ve çapraz havalandırma sistemleridir. Kısa tek yönlü tünellerde boylamasına havalandırma sistemlerini incelemek için oldukça fazla araştırma yapılmıştır [3]. Geri tabakalaşma oluşmasını önlemek için genellikle kritik havalandırma hızı gerekmektedir [4]. Dumanın hareketini kontrol etmek için bir diğer seçenek de hava perdesidir. Hava perdesinin dumanın kontrolü üzerindeki etkisi, Inga- son ve Haukur ve Ying Zhen tarafından incelenmiştir [5]. Karmaşık yol tünellerinin genelde ikiden fazla ana girişi ve Tablo 1’de gösterildiği gibi, bu tünellerle bağlantılı pek çok alt tüneller ve yan hatlar vardır. Bazı durumlarda, tüneller tam bir “döngüyü” tamamlar. Birden fazla ana girişi olan tünellerde, duman hareketi tek yönlü tünellerde- kinden çok daha karmaşıktır çünkü dumanın alt tünellere ve yan hatlara dağılma ihtimali vardır. Bu itibarla, boyla- masına duman havalandırma sistemleri, diğer alt tüneller ve yan hatları göz önünde bulundurulmadığında, karmaşık yol tünellerinde kullanıma uygun değildir. karmaşık yol tünellerindeki duman hareketini tarif etmek için az sayıda araştırma yapılmıştır. ÇEVİRİ MAKALE Karmaşık Yol Tüneli Yangınlarında Duman Kontrol Sistemi Hakkında Deneysel Araştırma MING-XUAN LI Kamu Güvenliği Bakanlığı Sichuan Yangın Araştırmaları Enstitüsü ZE-JIANG ZHANG Kamu Güvenliği Bakanlığı Sichuan Yangın Araştırmaları Enstitüsü XIU-JUAN MEI Kamu Güvenliği Bakanlığı Sichuan Yangın Araştırmaları Enstitüsü GUO-JIAN LU Kamu Güvenliği Bakanlığı Sichuan Yangın Araştırmaları Enstitüsü JAMES MILKE Maryland Üniversitesi, J.M. Patterson ΔHc Yanma ısısı (kJ/kg) ṁ” Yakıtın yanma hızı (kg/m 2 s) A Alan (m 2 ) D Havuzun çapı K β Radyasyon yayan emisyon katsayısı T Ara yüz sıcaklığı Tamb Ortam sıcaklığı Tmax Ortalama sonuçlarda merkez hattında bulunan azami sıcaklık Vc Kritik Hız [m/saniye (fpm)] K Froude sayısı faktörü Kg Derece faktörü G Yerçekiminin sebep olduğu ivme [m/saniye 2 (ft/saniye 2 ) H Yangın yerindeki kanal ya da tünelin yüksekliği [m(ft)] Oc Yangın yerinde havaya doğrudan eklenen ısı ateşi (kW(Btu/saniye)] P Yaklaşan (yukarı yönde) havanın ortalama yoğunluğu (kg/m 3 (lb/ft 3 ) Cp Havanın özgül ısısı [kJ/kg K (Btu/lbR)] Ac Akışa dik alan [m 2 (f t2 )] Tf Yangın yerindeki gazların ortalama sıcaklığı [K (R)] T 0 Yaklaşan havanın sıcaklığı [K (R )] Adlar Dizini