Yangın ve Güvenlik Dergisi 233. Sayı (Eylül 2022)

40 YANGIN ve GÜVENLİK • Eylül / 2022 boyunca (+28 %0) pozitif meyil, diğer yarısı boyunca (-28%0) negatif eğilim vardı ve bu, duman yayılımını etkileyen özel bir özelliktir. Hem deneysel hem de nümerik çalışmalar, bu tünelde yangın çıkması halinde en iyi tahliye koşullarının çift hatlı tünellerde sağlandığını göstermiştir. Zhang ve diğerleri [37], dikkatlerini yangın halinde platform egzoz sisteminin hava hızı üzerine yoğunlaş- tırdı. 3 m/saniyeden 10 m/saniyeye kadar hava hızlarında birden fazla nümerik simülasyon gerçekleştirdiler ve en iyi sonuçların 8m/saniyede elde edildiğini gözlemlediler. Daha yüksek hızlar, daha önemli sonuçlar oluşturmadı ve daha düşük hızlar ise ektin bir duman tahliyesi sağlamadı. Nümerik sonuçlar, bir metro istasyonunda iki düzeydeki tam ölçekli deneylerle doğrulandı. Sonuç olarak, yukarıda belirtilen tümmaddeler, nüme- rik analizi, metro tünelleri ve istasyonlarındaki yangınların özel parametrelerini inceleyen bir araştırma aracı olarak belirtmiştir. Bazıları, nümerik simülasyonları, ana çalışma aracı olarak kullanmakta ve sonuçları kuramsal analiz, küçük ölçekli deneyler ya da tam ölçekli deneyler aracılı- ğıyla doğrulamaya çalışmaktayken; diğer çalışmalar, daha önceden farklı yollarla elde edilen sonuçları karşılaştırmak ve bunları daha iyi görselleştirmek için nümerik analize başvurmaktadırlar. Bu nümerik çalışmalarda kullanılan yazılıma bakıldığında, yaklaşık %73’ü Yangın Dinamiği Simülasyonunu kullanırken, %28’i de Ansys Fluent’e dayanmaktadır (makale [26] iki farklı nümerik simülas- yon yazılımı kullanmış ve genel sonuçları karşılaştırmıştır). Yarısı herhangi bir doğrulama yöntemi sunmamaktadır ve çalışmaların %23’ü nümerik sonuçları küçük ölçekli deneylerle doğrulamıştır. %17’si sonuçları doğrulamak için tam ölçekli deneyler kullanmış ve %12’si kuramsal ana- lizlerin sonuçları ile karşılaştırmıştır. En yaygın kullanılan çalkantı modeli, makalelerin yaklaşık %73’üyle Large Edy Simülasyonu (LES) iken, çalışmaların %23’ünde standart k-3 modeli kullanılmış ve çalışmaların %12’sinde RNG K-3 modeli kullanılmıştır. Çalışmaların sadece %50’si simülasyona bir ışınım modeli entegre etmiştir ve %67’si analizi gerçekleştirmeden önce ağ ızgarasını kontrol etmiş- tir. Geometriye gelince, çalışmaların %45’i metro ve tünel geometrisine dayanmakta iken, geri kalanı metro platform- larına ve istasyonlarına odaklanmaktadır. 3. PERON AYIRICI KAPILARIN BULUNDUĞU METRO ISTASYONLARINDA DUMANIN TAHLIYESINE ILIŞKIN NÜMERIK ÇALIŞMALAR Bu alandaki araştırmaların amacı, yangının PSD bulu- nan metro istasyonlarından yolcuların güvenli tahliyesini etkileyecek savunulamaz şartları oluşturmasını yavaşlatmak ya da engellemek için en iyi çözümü bulmaktır. Her metro istasyonunun farklı olduğunu göz önünde bulundurduğu- muzda, mekanik havalandırma sistemleri ve PSD’lerin tasarımı için genel bir çözüm bulmak imkansızdır. Dola- yısıyla, her bir özel durumda PSD’lerin açılışı/kapanışını içeren önerilen havalandırma çözümünün etkinliğinin incelenmesi önemlidir. Bir metro istasyonunun duman tahliye sistemini PSD’li ve PSD’siz olarak karşılaştıran bir nümerik çalışma Chen ve diğerleri tarafından gerçekleştirilmiştir [38]. Yazarlar, gerçek bir metro istasyonunda mevcut olan duman kont- rol programının etkinliğini teyit etmek için bir dizi CFD simülasyonu yapmış ve ardından hat havalandırma fanının emme gücünü arttırmak için yangının yakınına bir dizi PSD açılmasını içeren farklı bir duman kontrol tekniği önerdiler. Sonuçlar, önerilen duman tahliye programının mevcut programdan daha etkin olduğunu gösterdi. Bir diğer, fakat bu sefer PSD’lerin ve PED’lerin duman yayılımı üzerindeki etkisi arasında, karşılaştırmalı çalışma Meng ve diğerleri [39] tarafından gerçekleştirildi. Tre- nin içerisinde bir yangın olması halinde tünel tavanının altındaki azami duman sıcaklığını ve boylamasına sıcak- lık dağılımını deneysel (küçük ölçekli) ve nümerik olarak incelediler. Tünel tavanının ekin genişliğinin arttırılması nedeniyle PED’lerin daha az azami duman sıcaklığı ve daha hızlı boylamasına sıcaklık düşüşü oluşturduğu ve dumanın duvara daha fazla ısı ilettiği sonucuna ulaştılar. PSD’leri ve PED’leri karşılaştıran bir çalışma daha Meng ve diğerleri tarafından yayınlanan çalışmadır[40]. Nümerik simülasyonu kullanarak PSD ve PED’lerin bulun- duğu bir metro istasyonunda bir tren yangını çıkması halinde farklı havalandırma modlarının etkinliğini ince- ÇEVİRİ MAKALE