Yangın ve Güvenlik Dergisi 234. Sayı (Ekim 2022)

26 YANGIN ve GÜVENLİK • Ekim / 2022 Yangın pompasının itfaiye istasyonlarında seçimi, bakımı, kontrolü ve kullanımı temel eğitim ve uygulama eğitimlerinde birincil konu başlığı olarak verilmektedir. İtfaiyede yangın pompaları iki çeşittir. Araç Üstü Sabit Pompalar Yüzyılı aşkın bir süredir kullanımda olan santrifüj pompalar, itfaiye aracı üzerine istenilen model, marka ve kapasitesine göre monte edilerek imal edilmektedir. En yaygın olarak santrifüj tip pompalar kullanılmaktadır. Su, pompaya bir girişten girer, ardından bir mil üzerinde dönen çarkın merkezine gider. Su, pompadaki çark kanat- larından dışarı doğru dönerek, basıncı artırılarak isteni- len basınçta yangın hortumlarına yönlendirilir. Santrifüj pompa (Döner kanatları merkez kaç pompa) olarak adlan- dıran araç üstü pompalar ön, arka ve aracın yan tarafına monte edilebilmektedir. Taşınabilir (Seyyar) Pompalar Bir yerden bir yere akışkanı taşımak veya basınç- landırarak aktarmak amacıyla seyyar halde kullanılan pompalardır. İtfaiye ve yangın müdahale istasyonlarında, taşınabilir pompalar sıklıkla kullanılmaktadır. Özellikle göl, gölet, sarnıç, dere ve depolardan suyu çekmek ama- cıyla kullanılır. Sel ve su baskınlarında bu pompalardan faydalanılmaktadır. Akaryakıtlı motordan güç alarak çalı- şan seyyar pompalar olduğu gibi elektrikle çalışan seyyar pompalarda bulunmaktadır. Bu pompaların bir yerden başka bir yere taşınabilir olması yangın müdahalesinde, sel ve su baskınlarına müdahalede önemli bir kullanım avantajı sağlamaktadır. İTFAİYE POMPA BAKIMLARI İtfai olaylar çok tehlikeli çalışmalardır. Bu sebeple bu olaylarda çalışma yapılacak ekipman ve makinelerin kesinlikle profesyonelce bakım ve kontrolleri yapılmalıdır. Servisi harici bakım ve kontrollerde ısrarcı olunmamalıdır. Özellikle arıza ve kazalarda orijinal parça ve standart ürün kullanılmasına dikkat edilmelidir. Pompaların teknik uyarı ve ikazlarında gereken bakım ve kontroller zammında yaptırılmalıdır. Araç Üstü Sabit Pompaların Bakımı İstasyonlarda pompa bakımları günlük haftalık, aylık ve yıllık olarak yapılmaktadır. Günlük bakımlarda gözle yapılan muayene ve aracın pompaya geçmesiyle ilgili işlem- ler kontrol edilir. Su ve köpük seviye kontrolleri, vana bağlantıları ve elektronik devre bağlantılarının kontrolü yapılır. Haftalık bakımlarda aracın pompa su basıncı, köpük işlemlerinin kontrolü yapılır. Ani müdahale ve yük- sek basınç hatlarındaki akışkan kontrolü yapılır. Özellikle emme ve basınç kontrolleri yapılması gerekmektedir. Araç su ve köpük depoları kontrol edilir sızıntı ve kaçakların tespiti yapılır. Pompa hortum bağlantı ağızlarının kontrolü yapılır. Rekor ve conta kontrolleri, temizliğine dikkat edilir. Pompa çekme ve basma gücü test edilir. Monitör basıncı ve pompa bağlantı vanaları kontrol edilir. Aracın pompa- dayken pompa sesi dinlenerek araç ve pompa ilişkisinde mekanik uyumda farklı bir durum olup olmadığı tespit edi- lir. Haftalık bakımlarda hidrolik bağlantılar ve elektronik bağlantıların ve soketlerin gözle kontrolü yapılır. Gerekirse test edilir. Pompa göstergeleri ve ikaz ve acil durum uyarı ve otomatikleri kontrol edilir. Haftalık çalışma saatine göre yağlanması gereken parçalar yağlanarak bakımları yapılır. Yıllık kontrollerde pompa yağlamaları ve pompa güç testleri yapılır. Tam kapasite ve minimum kapasite sınırları kalibre edilir. Darbe ve aşınma gören parçaların değişimi ve bakımı yapılır. Devir saati kontrolleri ve periyodik kont- rolleri için gerekli detay testler yapılır. Taşınabilir (Seyyar) Pompaların Bakımı Motopompların haftalık bakımlarında gözle fiziksel kontrol yapılır. Filtre ve hava kanalları temizliği yapılır. Yakıt kontrolü yapıldıktan sonra pompa 30 dk çalıştırılır. İTFAİYECİ İtfaiye araçlarına takılan pompalar aracın ve aracın kullanılacağı olayların özelliğine göre aracın farklı yerlerine montaj edilebilmektedir. İtfaiye istasyonlarında seyyar pompa diye tanımlanan pompa çeşitleri de bulunmaktadır.