Yangın ve Güvenlik Dergisi 235. Sayı (Kasım-Aralık 2022)

28 YANGIN ve GÜVENLİK • Kasım-Aralık / 2022 MAKALE Yangın İstatistiklerinin İstanbul, Londra ve New York City Kapsamında Karşılaştırmalı İncelemesi (*) CEMRE BİNGÖL Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Architecture Ana Bilim Dalı, Ankara, Türkiye FÜSUN DEMİREL Gazi Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü, Ankara, Türkiye 1. GIRIŞ Y angınlar her zaman canlılar ve yapılı çevre güven- liği için potansiyel bir tehdit unsurudur. Sonuçları, can kaybı, yaralanmalar ve mülk kaybı ile büyük miktarlarda sermaye kaybı olarak sıralanabilir. Kayıp iş gelirleri, tıbbi harcamalar, geçici konaklama, psikolojik hasar vb. dahil olmak üzere yangının dolaylı sonuçları da mevcuttur. Özellikle büyük şehirlerde yatay mimari yerine dikey mimarinin tercih edilmesiyle can ve mal güvenliğinin sağlanmasında yangın kavramı çok önemli bir sorun haline gelmiştir. Akademisyenler ve kanun yapıcılar, tüm bu karmaşık yangın güvenliği sorunlarının nasıl çözüleceği konusunda artan zorluklarla karşı karşı- yadır. Yangınların sebep olduğu zararları azaltmak için, nedenlerini incelemek gereklidir. Bu sebeple uzun zaman dilimlerini kapsayan verilere sahip olmak büyük önem arz etmektedir. Çünkü, yangınlara neden olan faktörler önceden bilindiğinde müdahale için sistemler, araçlar ve mekanizmalar temin etmek ve geliştirmek mümkündür (Bekem, Çavuş ve Demirel, 2013). Birçok ülkede ulusal veya uluslararası yangın istatis- tikleri konusunda çok sayıda araştırma ve çözüm odaklı çalışma yapılırken, ülkemizde bu konuda çok az çalışma yürütülmektedir. Yangın verilerini tutması gereken kurum- lar ya verileri titizlikle toplamamaktadır ya da bunları araştırmacılarla paylaşmamaktadır. Bunun yanı sıra, bina- larda yangın güvenliği ile ilgili detaylı akademik çalışmalar yürütülürken yangın olaylarına ait istatistikler konusunda kapsamlı bir çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışma ile ülkemizin bu konudaki eksikliğine dikkat çekmeye odak- lanılmıştır. Ulusal yangın istatistiklerini temel alan çalışmalar, bina- larda yangın güvenliği konusunun önemli bir parçasıdır. Bu çalışmalardan bir tanesi, Demirel (2011) ve arkadaşları tarafından Türkiye’de 1988-2008 yılları arasında meydana gelen yangın sayılarını temel alarak yürütülmüştür. Araş- tırmaya konu olan zaman diliminde artış gösteren yıllık yangın sayıları nüfus ve artan enerji kullanımıyla ilişkilen- dirilmiştir. Meydana gelen yangınların sayılarının nüfusun artmasıyla artan enerji kullanımıyla arttığı tespit edilmiş- tir. İstatistik verilerinin detayına ilişkin de bilgiler payla- şan Demirel, yangınlarda meydana gelen can kayıpları inceleyerek cinsiyet, yaş ve ölüm sebepleri gibi detayların tutulmasının da önemini vurgulamıştır. Türkiye’de sadece İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından 2007 yılından başlayarak detaylı yangın raporları tutulduğu bilgisi de çalışmada yerini almıştır (Bekem, Çavuş ve Demirel, 2011). Giresun’da 2011-2016 yılları arasında gerçekleşen yan- gınlar, Bekem Kara (2017) tarafından incelenmiştir ve yangınların %36’sının elektrik kontağı sebebiyle çıktığı, %43’ünün başlangıç aşamasında söndürüldüğü belirtil- miştir. Giresun ilinde en çok yangının konut yapılarında meydana geldiğini ve konut yapılarında da en çok yangının betonarme türünde binalarda gerçekleştiği bilgisi makalede yerini almıştır (Bekem Kara, 2017). Bir başka çalışmada, Kılıç (2018), gerçekleşen yangın sayısının yangın hizmetlerinin iyileştirilmesinde önemli (* ) Bu araştırma; 3 Kasım 2022 tarihinde, “International Congress on Contemporary Scientific Research”de sunulmuştur.