Yangın ve Güvenlik Dergisi 235. Sayı (Kasım-Aralık 2022)

48 YANGIN ve GÜVENLİK • Kasım-Aralık / 2022 • Tehlikeli yangın faktörlerine maruz kalmanın insanlar üzerindeki sonuçlarının çeşitli senaryolar ve gelişmeleri için değerlendirilmesi; • Binalar ve yapılar için yangın güvenlik sistemlerinin mevcudiyeti (Nevdakh, 2014; Brushlinsky, vd., 2011). • Sosyal yangın riski hesaplanırken, 10 veya daha fazla kişinin ölümüne yol açan tehlikeli yangın faktörlerine maruz kalma sonucu bir grup insanın tehlike derecesi dikkate alınır. İnsanların güvenle tahliyesini sağlamak için aşağıda- kiler olmalıdır: • Tahliye yollarının ve tahliye çıkışlarının gerekli miktarı, boyutları ve ilgili tasarımın belirlenmiş olması; • Tahliye yolları boyunca ve tahliye çıkışlarından insan- ların bir engel olmadan hareketlerinin sağlanması; • Tahliye yolları boyunca uyarılar ve insanların hareket- lerinin kontrolünün (ışıklı işaretçilerin kullanılması, ses ve sesli uyarılar dâhil) düzenlenmesi. Yangının tespit edildiği andan insanların tahliyesinin tamamlanması için geçecek zamana aralığı, yangın duru- munda insanların tahliyesi için gereken zamanı aşamadığı takdirde, yangın anında insanların bina ve yapılardan güvenli bir şekilde tahliyesinin zamanında sağlanmış olduğu kabul edilir. Bu çalışma çerçevesinde bir yangını simüle etmek ve münferit bir yangın riskini ve yangın tehlikesi faktörlerinin kritik değerlerini hesaplamak için deneylerin yapılacağı odanın üç boyutlu modelini inşa etmemizi sağlayan Fenix+ yazılım ürününü kullandık (Puzach, vd., 2007).. Bir bina, yapı ve yangın kompartımanındaki münfe- rit yangın riskinin tahmini değeri dikkate alınan yangın senaryolarından yangın riskinin maksimum değeri olarak belirlenir burada QFR,i – i'inci yangın senaryosu için hesaplanan yangın riski değeri, N – dikkate alınan yangın senaryolarının sayısıdır. 5. ELDE EDILEN SONUÇLAR Modellemeyi, bir yıl içinde yangınlarda en fazla ölü- mün meydana geldiği bir konut bölgesini hedef alarak gerçekleştirdik. Bina “Hostel (turistler için ucuz konaklama yeri)” olarak kullanılmaktadır. Birinci katı modelin oluşu- munun esasını meydana getirmektedir ve tasarım olarak F 1.2 kategorisine alınmıştır. Bu kategori içinde oteller, hos- teller, sanatoryumların ve genel anlamda misafirhanelerin uyku bölümleri (yatak odaları), kamp alanları, moteller ve pansiyonlar yer almaktadır. Bu örnekte, yazarlar en tehlikeli durumu Şekil 2'de gösterilen tahliye çıkışının yakınında bir yangını ele almak- tadır. Tahliye çıkışlarının bloke olma süresi, yangının gelişi- minin başlangıcı ve gelişmesinden, maksimum sıcaklık, ısı akışı, görüş kaybı, düşük oksijen miktarı, toksik yanma ürünleri (CO 2 , CO, HCL) gibi, tehlikeli yangın faktörleri tarafından kritik değerlerin aşılmasına kadar geçen süredir. Bloklanma süresi (yangın çıkışının engellerle geçilme- sinin zorlaşması) yangın tehlikesi faktörlerinden biri için bloklanma süresinin küçük değeri olarak alınmıştır: Burada müsaade edilen maksimum değerler: Yukarıdaki tehlikeli faktörlerin her biri için bir yan- gının kritik süresi, tehlikeli faktörlerin her birinin tahliye yolları boyunca zeminden 1,7 m yükseklikte kritik değerlere ulaşma süresine eşit kabul edilir. Modelimizde alev, duman bölgesi parametreleri ile karakterize edilir: T- dumanlı bir bölgede hava sıcaklığı, K; m- optik duman yoğunluğu, Np/m; xi- dumanlı bir bölgede i'inci zehirli yanma ürününün kütle konsantrasyonu, kg/m 3 ; хk- O 2 'nin kütle konsantrasyonu, kg/m 3 ; Z- duman tabakasının alt sınırının yüksekliği, m. ÇEVİRİ MAKALE (5) (6) Şekil 2. Hostel yangının senaryosu yükselen sıcaklıkta, görüş kaybı, düşük oksijen, yanmanın toksik gaz ürünlerinin her biri için.