Yangın ve Güvenlik Dergisi 236. Sayı (Ocak-Şubat 2023)

22 YANGIN ve GÜVENLİK • Ocak-Şubat / 2023 UZMAN GÖRÜŞÜ tasarımları, yanabilecek malzemeleri korumak için ısı bari- yerleri içerir. Üreticilerin yanıcı olmayan yalıtım malzeme- leri kullanmaları da önerilir. Şişen malzemeler (ateşe maruz kaldığında genişleyen ve bu nedenle yangını boğan malze- meler), yangınların erken bir aşamada bastırılmasına yar- dımcı olabilir. Bakım ve mühendislik çalışmalarının zama- nında yapılabilmesi ve yangın çıkmadan önce sistemin kapatılabilmesi için makinelerin durumunu sürekli olarak izleyen sistemler kurulabilir. Bir yangın çıkması duru- munda, yangın söndürme sistemleri ve otomatik kapatma ile birlikte kullanılabilen yangın algılama sistemleri olma- lıdır. Motor bölümü içinde bir mühendis çalışırken bir yangın çıkarsa, bir yangın dedektörü de erken uyarı verir. Bazı türbinlere sıcaklık artışları veya yangın dedektörleri tarafından tetiklenen yangın söndürme sistemleri monte edilir. Gazlı söndürme sistemleri hava geçirmez ortamlarda çalışır. Ancak tutuşturma kaynağı ortadan kaldırılmamışsa, gaz dağıldıktan sonra yangın yeniden alev alabilir. Alevleri su, köpük veya tozla söndürebilen sistemler, ekipmana zarar verme dezavantajına sahiptir. Boğulmayı, solumayı veya toz durumunda kararmayı önlemek için bakım personeli makine dairesinde çalışırken otomatik bastırma sistemlerinin de devre dışı bırakılması gerekebilir (küçük bir odadaki toz boşalması operatörü kör edebilir) Bakım Ekibi Tarafından Taşınan Söndürücüler için Bu durumda söndürücü hafif, elektrik cihazlarının yangınlarında kullanım için güvenli, ekipmana zarar vermeyen ve solunması durumunda zararsız olmalıdır. Ayrıca kapalı alanda kullanım sonrası ortamda kalanlar için boğulma riski de olmamalıdır. Gres, yağlar, elektrikli ekipman (1000 Volt’a kadar), kumaş ve plastik üzerinde kullanılabilen bir dizi portatif su sisi söndürücü kullanıla- bilir. Söndürücüler, elektriği iletemeyen çok ince bir deiyo- nize su sisi oluşturur. Su sisinin solunması zararlı değildir ve sis tortu bırakmaz. Rüzgar Türbini Yangınında Pasif Yangın Söndürme Rüzgar türbinleri için yangından korunma (önleme ve söndürme) ele alındığında, en iyi uygulamalar hem pasif hem de aktif yangından korunma önlemlerini içerir. Pasif yangından korunma, bir kez uygulandığında ilave bir işlem gerektirmeyen yangından korunmadır. Rüzgar türbinlerinin pasif yangın korumasına bazı örnekler: • İnşaat sırasında yanmaz malzemelerin seçilmesi (bu durumda, özellikle motor bölümü) • Yanmaz hidrolik ve yağlama yağlarının seçilmesi / kullanılması • Motor bölümü alanını bölümlere ayırma • Dar ve kapalı alanlarda çalışma • Tehlikeli maddelerle çalışılması • Çevresel faktörler • İş baskısı • Gürültü • Acil durum tahliyesi • Yol ve zemin koşulları Rüzgar Türbinlerinde Yangın ve Yangın Önlemleri Bir yangından sonra bir türbinin yeniden hizmete alınması için geçen süre 18 ay. Yangın nedeniyle bir rüzgar türbininin toplam kaybının maliyeti 4,5-9 milyon dolar. Rüzgar Türbinlerinde Yangına Neden Olan Unsurlar Yıldırım çarpması sonucunda rüzgar türbinin rulman- ların ve dişlilerin aşırı ısınmasına ve sonuçta kısa devre yapmalarına neden olurlar. Rüzgar türbinin parçaları olan pervane kanatları yanar. Dişli kutusunun kompozit reçineden yapılı olan bölüm, dişli çarkların yağları, motor kompartmanının dış kısmı, kablolar, invertör hidrolik yağı, elektronikler, transistör, yağlar, kabloları izolasyon kısmı tutuşur. Rüzgar Türbinlerinde Bulunan Çeşitli Tip Algılama Sensörleri • Hız Sensörleri. • Titreşim Sensörleri. • Sıcaklık sensörleri. • Seviye Sensörleri. • Basınç sensörleri. • Pozisyon Sensörleri. Yangın Önlemleri Yıldırım çarpmalarına karşı korunmak için önlemler alınabilir. Ateşe dayanıklı hidrolik sıvılar ve yağlayıcı yağlar, yangın olasılığını azaltır ve en yeni rüzgar türbini