Yangın ve Güvenlik Dergisi 237. Sayı (Mart 2023)

27 YANGIN ve GÜVENLİK • Mart / 2023 GÜNCEL standartları da dikkate alınmıştır. Yangın ve can güvenliği kodu olarak bilinen NFPA 101’in “11.11.Tents” başlığı altında çadırlar arasındaki emniyet mesafeleri ve çadır mal- zemesinin yanıcılık özelliği ile ilgili bilgiler yer almaktadır. Prefabrik evler gibi yapılar ile karavanların inşasında ve bunların geçici veya kalıcı olarak bir arada konumlandığı arazilerde alınması gereken güvenlik önlemleri için aşağı- daki listede yer alan diğer NFPA standartlarından yararla- nılmıştır. Bu standartlarda yer alan önlemler sadece yangın güvenliği ile sınırlı olmayıp, aynı zamanda sel, fırtına ve depreme karşı alınacak yapısal önlemler ile konteynır veya karavan içindeki ısıtma ve pişirme üniteleri ile mekanik ve elektrik tesisatlar ve bacalarda uyulması gereken güvenlik kurallarına da yer verilmektedir. • NFPA 101 (2021), “Life Safety Code” • NFPA 225 (2021), “Model Manufactured Home Installation Standard” • NFPA 501 (2021), “Standard on Manufactured Housing” • NFPA 501A (2021), “Standard for Fire Safety Criteria for Manufactured Home Installations, Sites, and Communities” • NFPA 1192 (2021), “Standard on Recreational Vehicles” • NFPA 1194 (2021), “Standard for Recreational Vehicle Parks and Campgrounds” • NFPA 5000 (2021), “Building Construction and Safety Code” Prefabrik evlerle ilgili NFPA standartlarında tarif edilen düzenlemeler, aynı zamanda ABD genelinde geçerli “CFR (Code of Federal Regulations)” adıyla bilinen federal yönetmeliklerde de yer almakta olup, 50 farklı ana başlığı bulunan bu yönetmeliklerin konutlar ve şehirleşme konusunu ele alan 24 no’lu başlığı altında (HUD – Housing and Urban Development) aşağıdaki standartlar yayınlanmıştır. • Part 3280, “Manufactured Home Construction and Safety Standards” • Part 3282, “Manufactured Home Procedural and Enforcement Regulations” • Part 3285, “Model Manufactured Home Installation Standard” Yapı Malzemeleri ve Potansiyel Tutuşma Kaynakları Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönet- melik’in (Türkiye Yangın Yönetmeliği) cephelerle ilgili 27.maddesine göre, bina yüksekliği 28.50 m değerini geçmeyen binaların dış cepheleri en az zor alevlenici olmalı, yani sandviç panel olarak üretilen dış duvarlardaki yalıtım malzemesinin yangına tepki sınıfı TS EN 13501-1 standardına göre en az “C-s3,d2” olmalıdır. Yönetmeliğin bu hükmü konteynır gibi tek katlı küçük yapıları da kapsadığından, konteynır yapımında kullanılan sandviç panellerdeki yalıtım malzemelerinin en az zor alevlenici olması gerekir. Yangın ve can güvenliği kodu olarak bilinen NFPA 101’in çadırlarla ilgili bölümüne göre, çadır malzemesi olarak NFPA 701 standardında belirtilen yakma testinden başarılı olarak geçtiği belgelenebilen alev geciktirici kumaş- ların kullanılması gerekir. Dolayısıyla, çadır malzemesi olarak, NFPA 701’e veya buna eşdeğer kabul edilebilecek olan TS EN 13773 gibi standartlara uygun alev geciktirici özellikte kumaşların kullanılması gerekir. NFPA kodla- rında konteynır yapımında kullanılan sandviç panellerdeki yalıtım malzemelerinin yangına tepki sınıfı da sınırlan- dırılmış olup, dış duvar, iç duvar ya da çatı gibi kullanım yerleri fark etmeksizin alev ilerlemesi düşük yalıtım malzemeleri kullanılması istenir. Ancak NFPA kodlarında yapı malzemelerinin yanma davranışını sınıflandırmak için esas alınan test standartları (ASTM E84 veya UL 723) ülkemizde ve Avrupa’da yaygın olmadığı için, yönetmelikte referans gösterilen TS EN 13501-1 standardına göre en az “C-s3,d2” sınıfı yalıtım malzemesi kullanımı eşdeğer kabul edilebilir. Yakıt yakan cihazlar, elektrikli ısıtıcılar, pişirme cihaz- ları ve sigara gibi tutuşma kaynaklarının çadırlarda kulla- nımı konteynırlara göre yangın açısından daha risklidir, çünkü bu tür tutuşma kaynakları çadır malzemesi ile doğ- rudan temas edebildiği halde, sandviç panel duvarlarındaki yalıtım malzemeleri metal levhalarla kaplı durumdadır. Bu nedenle potansiyel tutuşma kaynaklarının ve elektrikli ekipmanların çadırlarda kullanımından mümkün oldu- ğunca kaçınılmalı ve özellikle insanların çadırlarda uyku