Yangın ve Güvenlik Dergisi 237. Sayı (Mart 2023)

45 YANGIN ve GÜVENLİK • Mart / 2023 veya kuvvet nedeniyle deliklerin içinde biriken toz çözel- tileri hatalı alarm uyarılarına neden olabilir. Bu, çalışma döneminin ikinci yılı ile dördüncü veya beşinci yılı için en çok söz edilen durumdur. Daha sonra cihaz ışık değişiklik- lerine duyarlı (optopara) genellikle herhangi bir değişikliğe tepki verme yeteneğini yitirir. Detektörler imalatçı tara- fından belirtilen periyotlarla temizlenmeli ve daha sonra çalışma durumu kontrol edilmelidir. Teknisyenler için her bir detektördeki toz seviyesini ölçmek son derece kolaydır. Böyle bir fırsat sadece hell-and-heart-analog sistemlerinde kullanılabilir. Böylece, hatalı alarmların operasyonel sebep- leri adrese yönelik uyarı yapan analog sistemler kullanıldığı zaman giderilebilir. Bu da bu sistemlerin yurt dışında tutulmasını açıklamaktadır [5]. 3. Sonuçlar Yanlış alarmların en yaygın nedenlerinden biri, alıcı ve kontrol cihazlarının giriş (input) kademelerine indüklenene elektromanyetik parazitlerdir. Çok güvenilir detektörlerin kullanıldığı durumlarda dahi, hatalı alarmlar geniş çevrim (loop) uzunluklarında, Kritik Kontrol Nok- talarının (critical control points (CCP)) ve çevrimin ter- minal direncinde yüksek giriş direnci durumunda, cihazın girişinde çevrim durumu izleme konumunun akımla değil voltajla yapıldığı şartlarda meydana gelmektedir. Bu hassas antenli bir detektör alıcısında (risiverinde) yangın alarmı yerine uyarı yapar. Alarm aydınlatma anahtarlarının açılıp kapanmasından, pompanın durmasından kaynak çalışmasının başlamasından gelebilir. Böyle bir sistem dev- reye alındıktan hemen sonra durdurulmalıdır. Otomatik Yangın Alarmı Tesisat Sistemi (AUPS), yönetmeliklere uyulmaması durumlarında güvenilir olmayan çalışması nedeniyle tüm rafineri üretim tesislerinde otomatik olarak çalışmaz. İtfaiye tarafından korunan bir PJSC ANK Bashneft, Bashneft-UNPZ, Bashneft-Novoil, Bashneft-Ufaneftek- him tesisi Ufa rafinerisinde meydana gelen pozitif alarm- ların incelenmesi ve kapsamlı bir analizi gösterilmektedir, PCh-10,11,12,27 (Tablo 2, Şekil 1, Tablo 3) [6]. Bu istatistiklerin analizi, AUPS'nin hatalı alarmlarının gerçek bir tutuşma ile yapılan hakiki alarmları geçtiği sonucuna getirmiş, dolayısıyla itfaiyenin yangınla ilgili olmayan hareket sayısını artırmıştır, itfaiyenin toplam hareketi veya AUPS’ni alarmlarının %80,5’i kadar [7]. Rafinerilerdeki AUPS’nin hatalı alarmlarının yapılan bir incelemesi ana nedenlerin kablo izolasyonlarında hasar ve bunun yanında toz çökelmesi ve hareket olduğunu göstermiştir. Hatalı alarmların nedenlerinin yukarıda belirtilenlerle sınırlı olmayanlarının bir listesi Tablo 1,2’de verilmiştir. Yangın alarm sistemlerinin verdiği hatalı yangın alarm- larının diğer nedenleri aşağıdakiler içinde yer almaktadır: Şekil 1. 2010-2016 arası yüzde (%) olarak yanlış (siyah) ve gerçek (gri) AUPS alarmları Tablo 1. 2010-2016 arası yüzde (%) olarak AUPS’nin yanlış ve gerçek alarmları Yanlış alarm, % Gerçek alarm,% FP-11 64 36 FP-10 79 21 FP-27 87 13 FP-12 92 8 MAKALE