Yangın ve Güvenlik Dergisi 242. Sayı (Ekim 2023)

36 YANGIN ve GÜVENLİK • Ekim / 2023 Şekil 3. 2021 Yılı Türkiye İçinde Satılan Elektrikli ve Hibrit Araç Sayıları Elektrikli Araçlar; Aracın hareket etmesi için sağlanan enerji, klasik araba motoru yerine, gücünü pillerden alan bir elektrik motoru vasıtası ile oluşturulur. Araçta bulunan piller, temel olarak elektrikle şarj olsa da fren sistemleri ve tekerlek dönüşü sırasında oluşan kinetik enerjiyi elektrik enerjisine çevirerek bir miktar enerjiyi geri kazanabiliyor. Hibrit Araçlar; Klasik içten yanmalı motora ilaveten, bir de elektrik motoruna sahip olan bu otomobillerde, ana görev emisyonlu motora ait iken elektrikli motor, belli bir çekiş gücüne kadar devreye giriyor. Bu otomobiller dışarıdan alınan elektrikle değil, benzinli ya da dizel motorun enerjisi ile şarj olmaktadır. Basitçe anlatacak olursak araç içine yerleştirilmiş olan şarj edilebilir özellikteki pillerden alınan elektrik enerjisi bir çevirici - İnvertör ile doğru akımı (DC), genliği ve yönü peri- yodik olarak değişen alternatif akıma (AC) çevrilerek elektrik motoruna aktarılır. Elektrik sisteminin dönme hareketi direkt tekerlere mekanik hareket olarak aktarılarak aracın ilerlemesi sağlanır(şekil-1). 3. ELEKTRİKLİ ARAÇLARIN DÜNYADA VE ÜLKEMİZDEKİ GELECEĞİ Bilindiği üzere dünyada ve ülkemiz de elektrikli araç sayısı her gün hızla artmakta, Km başına maliyetin düşük olması. Enerjide dışa bağımlılığın azaltılması, yeni fosil yakıt kaynaklarının azalması ve yakıtın çıkarılmasının zor ve mali- yetli olması, Karbon salınımının çevreye verdiği tahribatın artması, Fosil yakıt rezervlerine ulaşmak için doğada yapılan tahribatın önüne geçilmesi, otomotiv firmalarının açık- lamaları, yatırımları, elektrikli araç pilleri üzerine yapılan Ar-Ge çalışmaları ve yeni geliştirilen piller sayesinde 20-30 dakikalık şar ile 300 km menzilin üzerine çıkması dünyada ve ülkemizde yeni araç alımında ilk tercih sebebi haline gel- miştir. Bunula birlikte ülkeler kararlar alıp tümüyle elektrikli ve hibrit araçlara geçiş için tarihler belirlemeye başlamıştır (Şekil-2). 2016 yılında imzalanan Paris İklim Anlaşması ile 2040’lı yıllardan sonra fosil yakıtlar ile çalışan araçların yasaklanması bekleniyor[3]. Ülkemizde ise. Geçtiğimiz Kasım ayında BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 26. Taraflar Konferansı’nda (COP26) “Sıfır Emisyonlu Araçlar için Glasgow Mutabaka- tına Türkiye de imza attı ve 2040 yılına kadar sıfır emisyonlu araçlara geçileceğine dair taahhütte bulunuldu[4]. 2021 yılı Türkiye içinde satılan Elektrikli ve Hibrit araç sayıları Elektrikli araç 2849 adet hibrit araç 20915 adet ve toplam 23764 adet araç satılmıştır[5] (Şekil-3). Şekil 1. Elektrikli ve Hibrit Araç Çalışma Sistemi Şekil 2. Ülkelerin Elektrikli Ve Hibirt Araçlara Geçiş Planları MAKALE