Yangın ve Güvenlik Dergisi 243. Sayı (Kasım-Aralık 2023)

17 YANGIN ve GÜVENLİK • Kasım-Aralık / 2023 İTFAİYECİ Elektrik araçların yangın müdahalesi nasıl olmalıdır? Elektrikli araçlar, birçok pil hücresinin bir araya gelme- sinden oluşan yüksek voltajlı bataryalarla çalışır. Bu hücreler su geçirmez, yangına dayanıklı bir kutu içinde muhafaza edilmektedir. Bu hücrelerden biri yangına dahil olduğunda ortam sıcaklığı yanma süresine bağlı olarak 2000C sıcaklık- lara ulaşabilmektedir. Elektrik bataryalarında kullanılan lityum iyon batarya, dışarıdan herhangi bir darbe sonucunda zarar görerek yan- masına sebep olabilir. Özellikle bu tip araçlarda yapılacak kurtarma yöntemlerinde kabloların kesim yerleri, batarya konumları iyi bilinmelidir. Kesici ayırıcılar ve keski ve delici kullanımlarında dikkatli olunmalıdır. Yanma reaksiyonunda kıvılcımlar, yanıcı gazlar, zehirli dumanlar olacaktır. Ayrıca sürekli yanmaya, jet alevleri ve gaz patlamaları olacaktır. Elektrikli araç yangınlarında operasyon planlaması nasıl olmalıdır? Elektrikli araç yangınları zorlu bir müdahale operasyonu- dur. Bu sebeple ilk müdahale ekipleri için bilgili ve dikkatli olmak çok önemlidir. Bu olaylara güvenli ve deneyimli yak- laşmak olayın bastırılması ve başarılı geçmesini sağlayacaktır. • Tüm araç yangınlarında aracın elektrikli araç olabileceğini düşünerek planlamanı yap. • Uzun süren bir operasyon olacağını bil. • Olay, ekip ve çevre güvenliğini sağla. • Araç hakkında prosedürlere ulaş bilgi al. • Araçta elektrik yüklüymüş gibi planlamanı ve müdahaleni yap. • Elektrikli araçların güç kaynağını tam kapamadan hareket edebileceğini göz önüne alınmalıdır. Güç kablolarındaki elektrik akımı kesilse de bataryadaki elektriğin aracı hareket ettirebileceğini unutma. • Aracı sabitleyebiliyorsan sabitlenmesi için takozlama yap. • Yangın araçtan mı, bataryadan mı, başka bir kaynaktan mı başlamış belirle. • Yangın ekibinin en az iki kolla müdahale çalışması yap masını iste. • Patlama ve parlamalarla karşılaşabilirsin. • Ani ışık demetleri ve kıvılcım tanecikleri olacaktır. • Yüksek ısı ve ışık, ani kıvılcım şerareleri olacaktır. • Elektrikli alan için yalıtımlı ekipman ve donanım kullan. • Temiz Hava Cihazı kullan. • Termal görüntüleme cihazı kullan. • Bataryada oluşan yangınlar tıslama, ısı ve gaz akışı ile kendini gösterir. • Bu belirtiler senin kısa zaman sonra batarya yangını, parlaması ve patlaması ile karşılaşacağına delildir. • Sakinliğini koru, ekibini uyar. • Su müdahale ekipman ve kaynaklarını hazır et. (Bir elektrikli aracın soğutmasına 10-30 ton arası su ihtiyacın olacaktır.) • KKT ve Köpük etkisizdir yangında kullanma. Alternatif başlangıç için söndürücün CO2 kullanabilirsin. • Şişme yastıklar, hidrolik ekipmanlar yangın anında kul- lanmak tehlikeli olacağını unutma. • Ekibin hedefi bataryaların soğutulması olduğu planını hatırlat. Sağlam pil hücrelerinin ısınarak yangına dahil olmalarını engelle. • Piller çok korunaklı bir kap içinde olduğunu unutma. Soğutma çalışmaları bu sebeple uzun sürecektir. • Bataryanın oksijensiz bırakılması BOĞMA yöntemi bu yangınlar için sonuç vermemektedir. Batarya (Lityum İyon piller) kendi içinde oksijensiz olarak yanabilmek- tedir. • Rüzgâr yönünü arkana almayı unutma. • Akünün tekrar alev alabileceğini unutma. n Elektrik enerjisi kullanarak çalışan araç modelleri. (Kaynak BMW) Elektrikli araç batarya modülü Elektrikli araçların yangınları zor, yorucu ve uzun süren çalışma gerektirebilir.