44 YANGIN ve GÜVENLİK • Ocak-Şubat / 2024 dir. Bu yüzden VRLA akülerin veya Lion Akülerin bulunduğu alanlarda termal sürüklenmenin önlenmesi amacıyla gaz çıkışı izleme (off-gas monitoring) sistemleri kurulması tarafımızdan önerilmektedir. Bu sistemler akü yığınlarının çeşitli noktalarına yerleştirilen sensörler ile referans noktasındaki sensörleri izleyerek ve karşılaştırarak akülerin şarj akımını gerektiği yerde kesme prensibiyle çalışan sistemlerdir. Diğer taraftan akü odlarında yetersiz havalandırma veya gaz çıkışını engelleyen ekipmanın olmaması gibi sorunlardan dolayı akü odalarında patlamalar meydana gelebilir. Bu yüzden ister kuru olsun ister sulu olsun akü odlarında yeterli havalandırma sistemleri kurulmalıdır. Bu havalandırma sistemi ortamdaki patlayıcı gazı seyreltebilecek özellikte ve mümkün olduğunca karşılıklı hava akışına olanak tanıyacak şekilde olmalıdır. NFPA 76 ‘a göre önerilen havalandırma sistemleri özellikleri şöyledir: • Havalandırma sistemi, tüm akülerin aynı anda şarj edilmesinin (en zorlu durum sırasında), maksimum H2 konsantrasyonunu odanın toplam hacminin yüzde 1,0’ı ile sınırlayacak şekilde tasarlanmalıdır. Veya • Sürekli havalandırma yapılmalı ve bu odanın veya kabinin zemin alanına göre 5.1 L / sn. / m2’den daha az olmayan bir oranda sağlanmalıdır. Akü odalarında karşılıklı havalandırma Akü odalarının özelliklerinin yanında ortamda bulunacak akülerin miktar sınırlaması ve tipleri de da riski azaltmanın yöntemlerinden biridir. Aşağıdaki tabloda kullanılacak akülerin tiplerine göre önerilen önlemler sıralanmıştır. (NFPA 76 Tablo 6.10.8.2.1 göre) arasından tarafımızdan öncelikli olarak önerilen sistemler ve bunların tasarımında aşağıdaki standart ve ölçütler şunlardır: 3.6. Akü Odaları Özel Tasarım Esasları Akü şarjı esnasında hidrojen (H2) gazı açığa çıkar. Hidrojen konsantrasyonu %4 veya daha fazla bir seviyeye ulaşırsa patlama riski oluşur. O yüzden bu odlarda ister kuru akü (VRLA) ister sulu akü (Vented) olsun Hidrojen konsantrasyonu %1’in altında tutulması gerekir ki bu da cebri havalandırma ile sağlanır (H2’nin seyreltilmesi). İşte bu fanı sürekli çalıştırmak yerine, %1’in üzerinde (veya LEL’in %20’si, hangisi daha düşükse) hidrojen detektör aktivasyonu ile çalışması kilitlenebilir. Bu yüzden tarafımızdan bu odalara fanları kontrol edecek ya H2 sensörü konulması ya da bu fanların sürekli çalıştırılmasının sağlanması önerilmektedir. Akü içinde üretilen ısı, çevreye yayılan ısı miktarını aştığında termal sürüklenme (thermal runaway) başlar. Bu genellikle akülerin uygunsuz kullanımından veya hatalı üretiminden kaynaklanır. Dahili akü sıcaklığı artmaya devam eder ve akü akımının yükselmesine neden olarak domino etkisi yaratıp akü muhafazasının yırtılmasına ve yanmasına neden olur. VRLA aküler termal kaçak potansiyeline sahiptir bu yüzden uygun koşullarda tutulması, kullanılması gerekir. Akü odaların SFD sınıfından bir duman algılama sistemi bulunmalıdır ancak bu sistemler gaz çıkışını algılamaya veya termal kaçağı önlemeye yetecek özellik ve hassasiyette değilSistem tipi Gazlı söndürme sistemi (Temiz Gazlar /Clean Agents) Tasarım Standardı BYKHY - 7.Kısım, TS EN 15004 veya NFPA 2001 Sistem tipi Gazlı söndürme sistemi (Temiz Gazlar /Clean Agents) Tasarım Standardı BYKHY - 7.Kısım, TS EN 15004 veya NFPA 2001 Sinyal İşleme ve Veri Depolama alanları Güç alanları (Jeneratörler dahil) Sistem tipi Su sisi, ıslak borulu veya ön tepkimeli sprinkler sistemi Tasarım Standardı BYKHY - 7.Kısım, TS EN 12845 veya NFPA 750 Sızdırmaz olmayan aküler Sızdırmaz aküler Gereklilik Tahliyesi olan Kurşun- Asit Tahliyesi olan Nikel-Kadmiyum (Nİ-Cd) Kapalı tip (Kuru tip) Kurşun- Asit (VRLA) Güvenlik kapakları Tahliye kapakları Tahliye kapakları Kendinden sızdırmaz alev - durdurma kapakları Isıl kaçak yönetimi Gerekli değil Gerekli değil Gerekli Sıvı sızıntısı kontrolü Gerekli Gerekli Gerekli değil Nötrleştirme Gerekli Gerekli Gerekli Havalandırma Gerekli Gerekli Gerekli İşaretleme Gerekli Gerekli Gerekli Deprem koruması Gerekli Gerekli Gerekli Yangın algılama Gerekli Gerekli Gerekli MAKALE
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=