28 YANGIN ve GÜVENLİK • Mart / 2024 MAKALE Helikopter Kaza-Kırım ve Yangınla Mücadele DOĞAN KAZAK ASELSAN A.Ş. İtfaiye Görevlisi, Yangın Danışmanı, İş Güvenliği Uzmanı 1. GİRİŞ Helikopter bir hava aracı olarak tanımlanmaktadır. Helikopter gelişimleri her geçen gün büyüme göstermektedir. Her alanda kullanılan ve ülkelerin envanterinde yer alan zengin bir araçtır. Havada asılı kalma (hover) ve zor koşullu arazilere kolay iniş kalkış yapma özelliği sayesinde tercih edilmektedir. Helikopterler, geniş ve çeşitli yeteneklerinden dolayı günümüzde tüm silahlı kuvvetlerin etkin operasyonel faaliyetlerinin çok önemli bir unsuru olarak temsil ediyorlar. Ancak, helikopterlerin geniş bir taktik uygulama yelpazesi, helikopterlerin uzmanlaşmasını gerektirir. Bu nedenle hafif (örneğin, bağlantı), orta (örneğin, nakliye ve saldırı) ve ağır (genellikle nakliye) kategorilerinde helikopterler geliştirilmiştir. Her bir helikopter tipi veya kategorisi, verilen modelin ana rolünü belirleyen kendi özel özelliklerine sahiptir, ancak en geniş uygulama yelpazesini kolaylaştıran bazı genel özellikler bulunmaktadır. Tablo 1’de heliport yangınla mücadele kategorisi verilmiştir. Kategorilerine bakılmaksızın, helikopterlerin birçok net şekilde tanımlanmış özel özellikleri bulunmaktadır; bu özellikler kara operasyonları için hayati öneme sahiptir, ancak her helikopter türü, onları öncelikli görevlerini yerine getirmek için uygun kılan kişisel bir dokunuşa sahiptir. Bu uygulama özellikleri arasında, helikopterin çok yönlülüğü, hareketliliği, çevikliği ve taktik durumda meydana gelen değişikliklere esnek bir şekilde tepki verme yeteneği yer alır. Helikopterlerin istihdamında bir başka avantaj ise, doğanın sağladığı kamuflajı en üst düzeye kadar kullanabilme yetenekleridir. Taktik bir avantaj olarak “sürpriz”, helikopter uçuş hızının, düşük seviyeli ve hatta NOE (Yüksek Ağaçlar Arası Uçuş) uçuş/manevra yeteneklerinin uygulanmasıyla elde edilebilir. Ancak, helikopterlerin karşılaştığı bazı zorluklar olduğu belirtilmelidir. Bu zorluklar arasında helikopterlerin hassasiyeti, düşük hava yoğunluğundan kaynaklanan muhtemel güç yetersizlikleri veya büyük lojistik talepleri yer alabilir. Helikopterin gövdesinin yapısı, sabit kanatlı uçakların Tablo 1. Heliport Yangınla Mücadele Kategorisi Kategori Helikopter Toplam Uzunluğua H1 15 m’ye (hariç) kadar H2 15 m’den 24 m’ye (hariç) kadar H3 24 m’den 35 m’ye (hariç) kadar a. Kuyruk borusu ve rotorlar dahil helikopter uzunluğu NOT: Helikopterler için helikopter kategorisi, kuyruk borusu ve rotorlar ile birlikte genel uzunluğa ve gövde genişliğine dayanmaktadır. Uzunluğa uygun kategoriyi seçtikten sonra, uçağın gövde genişliği, o kategori için maksimum genişlikten daha büyükse, o helikopter için kategori bir kategori daha yüksek olmalıdır. 1. Bölüm
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=