44 YANGIN ve GÜVENLİK • Mart / 2024 • Bölgesel duman kontrol: Bu tür bir sistem, binayı ayrı duman kontrol bölgelerine böler ve dumanın yayılmasını en aza indirmek için basınç farkları yaratır. Dumanı tahliye etmek için normalde etkilenen alanlarda mekanik havalandırma sağlanır ve diğer bitişik bölgelerden de taze hava verilmesi suretiyle pozitif basınçlandırma yapılır. Yüksek binalarda bu anılan duman bölgeleri tüm katlardan oluşabilir, ancak bazen katlar birden fazla bölgeye bölünür. Örneğin, yangın çıkan katta emişin yapıldığı ve üstündeki ve altındaki katların basınçlandırıldığı "sandviç" sistemi denir. • Duman Temizleme: Bunlar daha çok yangın sonrası çalıştırılması için tasarlanan duman tahliye sistemleridir. Yangınla mücadele ettikten sonra (Örneğin itfaiye müdahalesi sonrası) dumanın bina dışına atılmasını sağlar. • Atrium duman kontrol sistemleri: Bir veya daha fazla katı birbirine bağlayan galeri biçimli alanlara atrium denmektedir. Bu alanlar birden fazla katı birbirine bağladığı için dumanın üst katlardaki insan tahliyesini engellememesinin sağlanması gerekir. Bunun için cebri veya doğal duman tahliye sistemleri kullanılır. Bunların çalışma yöntemi en tepede (yani zararsız bir depolama alnında) sabit bir duman tabakası oluşturmak veya makul kaçış koşullarını kaçış süresince sabit tutabilmek için dumanı seyreltmek olarak temelde ikiye ayrılır. 4. SONUÇ Bu bildiride, yüksek binaların tanımından başlanarak, günümüze kadar olan yüksek bina tarihine, yüksek binalardaki yangınların tarihlerine, büyüklüklerine ve sebeplerine değinilmiştir. Yüksek binaları diğer binalara kıyasla daha çok etkileyen faktörler ve bu faktörlerle; acil kaçış ve tahliye, itfaiye erişimi, cephede malzemesi, binanın taşıyıcı sisteminin yangına dayanımı ve duman kontrolü açısından nasıl mücadele edilmesi gerektiği veya binada çıkacak bir yangının olumsuz etkilerinin nasıl en aza indirileceği ele alınmıştır. n MAKALE Şekil 11. Tipik merdiven basınçlandırma sistemi [21] Şekil 12. Tipik bölgesel duman kontrolü [22] Şekil 13. Atrium duman kontrolü [23] Anahtar: 1. Dış alan 2. Basınçlandınlan alan 3. Basınç tahliye 4. Dışarıya kaçak 5. Yangın bölgesi 6. Hava tahliye açıklıkları 7. Hava alış 8. Üfleme fanı 9. Üfleme kan.allan Duman Bölgesi Duman Bölgesi Duman Bölgesi
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=