36 YANGIN ve GÜVENLİK • Nisan / 2024 MAKALE önemli ölçülerde yanmaya maruz kalınmış oluncaya kadar herhangi bir ateşlemeye sebep olmazken, bazı hava araçlarının elektrik santralinde ve iniş takımı komponentlerinde bulunan magnezyumun ince formlarında istisnalar meydana gelmektedir. Magnezyum yangınlarına, başlangıç aşamalarında, bilhassa yanıcı metal yangınları için tasarlanan yangın söndürücü maddeler ile müdahale edilebilecek olmakla birlikte, magnezyumun oldukça yoğun olarak bulunması halinde, büyük hacimlerde sert su akışlarının uygulanması, en iyi şekilde nihai kontrol yöntemi sağlamaktadır. Su akışları, köpük battaniyeye zarar vereceğinden dolayı, öncelikli yangın kontrol tekniğinin köpük ile söndürme olduğu durumlarda, su akışları ile müdahale tercih edilmemektedir. Kurtarma sürecinin tamamlanmasının ve muhtemel tüm etkilerin ortadan kaldırılmasının ardından, alevin kısmen şiddetlenmesine ve önemli derecede parlamaya sebebiyet verebilecek olsa dahi, yanmakta olan magnezyum komponentlerine sert su akışı uygulanması tavsiye edilmektedir. İtfaiye personeli, bir helikopterin karıştığı bir olaya giderken, itfaiye aracı ve ekipman konumunu belirlerken özellikle dikkatli olmalıdır. Rotor bıçakları genellikle helikopterin ana gövdesinden uzak ve çevresinde önemli bir mesafeye uzanır. Askeri helikopterlerle ilgili olaylara müdahale ederken, itfaiye personeli genel olarak askeri uçaklarla başa çıkma gereken taktikleri göz önünde bulundurmalıdır. Askeri helikopterlere asla doğrudan ön veya arka taraftan yaklaşılmamalıdır, çünkü bunlar üzerindeki silahlarla ilgili ana tehlike alanlarıdır, ancak ön veya arka taraftan 45 derecelik bir açıyla yaklaşılmalıdır. Askeri silah sistemleri her yöne yönlendirilebilir, örneğin Apache helikopterinde olduğu gibi. Diğer askeri helikopterlerin, örneğin Chinook ve Merlin gibi, her iki tarafına ve arkasına yaylı ateşli silahlar takma potansiyeli vardır. Tüm askeri hava araçları olaylarında, İtfaiye ekibi personelinin, yangın ve hayat kurtarma görevleri bittiyse, tüm helikopter parçalarından ve enkazlardan uzak tutulmalıdır. Silahlar için askeri tavsiye olan minimum güvenli mesafe (400m), nükleer silahlar için de geçerlidir. Apache helikopteri, kokpite sadece uçağın sağ tarafından erişilebildiği için bir kabin fırlatma sistemi ile donatılmıştır. Bu sistem, askeri sabit kanatlı uçaklarda bulunan minyatür patlatıcı kordon (MDC) sistemine benzer. Şekil 15'de Apache helikopter üzerinde yer alan silahlar görülmektedir. Bu sistemdeki kontrol kolu uçağın burnunda bulunur ve işletme talimatları uçağın gövdesine şablonla işlenmiştir. Bu sistemdeki hareket, sabit kanatlı uçaklardaki kadar patlayıcı değildir, çünkü kokpit camları daha az dayanıklıdır. Ancak, tüm İtfaiye personeline fırlatma işleminden önce bilgi verilmeli ve camlar fırlatılırken helikopterin gövdesinden uzak Şekil 15. Apache Helikopter Silah Platformu durmaları sağlanmalıdır. Şekil 16'da Apache helikopterde yer alan cam (kanopi) fırlatma sistemi yer almaktadır. 2.9.2. Yangın Söndürücü Maddeler Minimum portatif yangın derecelendirmeleri helikopter pisti kategorileri için portatif yangın söndürücülerin özellikleri Tablo 5'te verilmiştir. Şekil 16. Kanop Fırlatma Kolu Helikopter Kategorisi Minumum Derece H1 4A:80B H2 10A:120B H3 30A:240B Tablo 5. Helikopter Pistinde Bulunması Gereken Minimum Portatif Yangın Söndürme Cihazlarının Dereceleri
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=