37 YANGIN ve GÜVENLİK • Mayıs-Haziran / 2024 MAKALE alınması gereken yangın güvenliği tedbirlerinin daha net açıklanarak tartışılması gerekliliğini ortaya koymuştur. Kamuoyunda yankı uyandıran tüm bu cephe yangınlarının ortak noktası; havalandırmalı giydirme cephe detaylarına sahip olması ve detaylarda dış cephe kaplaması ve/veya ısı yalıtım malzemesinin yanıcı ürünlerden teşkil edilmiş olmasıdır. T.C. Sağlık Bakanlığı Gaziosmanpaşa Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde 05.04.2018 tarihinde çıkan ikinci yangında herhangi can kaybı meydana gelmemiş olmaması sevindirici olmakla birlikte bahse konu hastanenin başka bloklarında 26 Eylül 2011 tarihinde yangın meydana gelmiş olmasına rağmen aynı tasarım hatalarının tekrar yapılmış olması yönüyle dikkat çekicidir. 2018 yılında meydana gelen ikinci vakaya dairi Gaziosmanpaşa Taksim İlk Yardım Hastanesi Yangını Değerlendirme Raporuna göre yangın 2. bodrum katta bulunan morg girişi karşısındaki evsel atık konteynırlarının arkasındaki atık cam şişe kumbarasında, yanından geçenler tarafından atılan veya düşürülen bir ateş kaynağının kumbaranın etrafındaki çöpleri tutuşturmasıyla başlamıştır. Çöplerin tutuşmasıyla kısa sürede yayılan yangın dış cephe kaplama malzemelerine ve altındaki yalıtım malzemesine sirayet etmiştir. Binanın bu bölüme bakan bloklarının tüm dış cephesine, kısmen iç kısımlarına ve çatısına yayılmıştır (Beyhan, 2018). T.C. Sağlık Bakanlığı Gaziosmanpaşa Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde yangının yayıldığı cephe havalandırmalı giydirme cephe olarak tasarlanmıştır. Cephe sisteminde kullanılan dış cephe kaplaması ve ısı yalıtım malzemesinin yanmaz olmaması, giydirme cephe sisteminde belli aralıkla herhangi bir pasif yangın durdurucu uygulaması kullanılmaması nedeniyle cephe ile bina arasındaki hava boşluğu baca gibi çalışmış, yangının büyümesindeki en önemli faktör olarak yangının çatıya kadar ulaşmasına sebep olmuştur. Yangının uzun bir süreye yayılması ve sıcaklığın artmasından dolayı cephe sisteminin belli kısımlarında çelik konstrüksiyon erimiş, yangın pencere ve kapı gibi boşluklardan binanın içine ulaşmıştır. Yangın ihbarından yangının söndürülmesine kadar geçen yaklaşık 150 dakikalık sürede bina kullanılamaz hale gelmiş ve tahliye edilmek zorunda kalmıştır [2]. Ülkemizde 07 Mart 2018 tarihinde İzmir Basmane’de bulunan Alican Hotel’de, 28 Eylül 2018’de İstanbul Sultangazi Huzurevi’nde ve Trabzon’da Avrasya Üniversitesinde 12 Mart 2019’de meydana gelen dış cephe yangınları benzer tasarım hatalarının çok yaygın bir şekilde yapıldığını göstermektedir. Meydana gelen cephe yangınlarının ardından Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik’te 09 Temmuz 2015’de yapılan değişiklikle Yönetmeliğe yangın davranışları birbirinden farklı olan geleneksel cephe ve giydirme cepheler için farklı yangın güvenliği tedbirleri tanımlanmıştır. 3. HAVALANDIRMALI GİYDİRME CEPHELER VE YANGIN MEVZUATI Ülkemizde yangının binanın dışında başlayıp geliştiği ve daha sonra yapının içerisine sirayet ederek yayıldığı yangınların sayısıyla ile ilgili herhangi bir bilgi bulunmamakla birlikte yangınların genel olarak bina içerisindeki eşyaların tutuşmaya başlamasıyla çıktığı yönünde yaygın bir kanı vardır. Başlangıç aşamasında tespit edilemeyip zamanla diğer eşyalara da sirayet ederek büyüyen ve tam gelişmiş yangın evresine doğru geçilen bir ortam içerisinde giderek artan sıcaklık ve basınç camların kırılmasına ve meydana gelen boşluktan alevlerin dış cephe kaplamaları ile temas etmesine neden olduğundan, dış cephelerde alınan yangın güvenliği tedbirleri genellikle yangının yayılımının sınırlandırılması prensibi esas alınarak oluşturulmaktadır. Bu çerçevede giydirme cephelere yönelik olarak Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik’te 09 Temmuz 2015’de yapılan değişiklikle bir dizi tedbir tarif edilmiştir. 3.1. Detayda Kullanılacak Malzemelerin Yangına Karşı Tepki Sınıfının Sınırlandırılması Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik’te 09 Temmuz 2015’de yapılan değişiklikle Yönetmeliğe derzleri açık veya havalandırmalı giydirme cephe sistemlerinde kullanılan dış cephe kaplaması ve yalıtım malzemeleri de dahil olmak üzere taşıyıcı sistem vb. her türlü malzemenin yangına tepki sınıfının en az A2-s1,d0 (zor yanıcı) olması şartı getirilmiştir [1]. Ülkemizdeki üretilen ve yaygınlıkla kullanılan ürünler dikkate alındığında kat yüksekliğine bakılmaksızın tüm binalardaki havalandırmalı giydirme cephe detaylarında ısı yalıtım malzemesi olarak taşyünü ve camyünü gibi mineral Şekil 2. Taksim İlk Yardım Hastanesinde meydana gelen cephe yangını
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=