39 YANGIN ve GÜVENLİK • Mayıs-Haziran / 2024 MAKALE ve sızdırmazlık elemanları hariç yalıtım malzemesi, dolgu malzemesi gibi ürünler en az A2-s3, d2 sınıfı olmalıdır. Kat yüksekliği 11 m veya daha fazla olan konaklama binalarda cephede çekirdek malzeme olarak kullanılan yalıtım malzemesi, dolgu malzemesi gibi ürünler en az A2-s1, d0 sınıfı olmalıdır. Binalarda bulunan yapısal boşluklar, duman ve alevin yayılması için uygun bir güzergah sağladığından tehlikelidir. Yönetmelikte döşeme ile cephe elemanları arasındaki yangınların geçebileceği boşlukların, döşemenin yangın dayanımına eşit performansa sahip yangın durdurucular ile yalıtılması gerektiği ifade edilmektedir. Yönetmeliğe göre yangın bariyerlerinin minimum yangına dayanım sınıfı EI 30 olmalıdır. Cephelerde yangın yayılımının sınırlandırılması için önerilen hususlardan biriside cephedeki boşluğun kompartımanlara bölünmesidir. Her kat seviyesinde bulunan yatay yangın bariyerlerin kullanılması, yangının çıkış yerinden yukarıdaki katlara yayılmasını önleyecektir. Düşeyde yapılacak yangın durdurucu uygulamaları ile birlikte oluşturulacak kompartımanlar ile yangının cephedeki yayılımı uygun sürelerde engellenebilir. Örneğin; hava geçirimsiz yangın durdurucuların düşey konumda uygun aralıklarla kesintisiz olarak uygulanıp, döşeme ile cephe arasındaki boşlukta havalandırmaya olanak veren yangın bariyerleri kullanılarak cephe yangın kompartımanlarına bölünebilir. Böylelikle cephenin hem yapı fiziği gerekli olan havalandırma fonksiyonu korunurken ve aynı zamanda etkin yangın koruması sağlanır. 4. SONUÇLAR Sonuç olarak havalandırmalı giydirme cephe sistemlerde oluşan yangınların büyümesi ve yayılım hızı, kullanılan malzemelerin yanıcılık özelliklerine ve cephe tasarım detaylarına göre değişmektedir. Dış cephe uygulamalarında kullanılacak malzeme seçimi ve detay çözümlerinde Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmelik’te tarif edilen asgari şartlar ve yangın güvenliği ile yukarıda anılan prensiplere dikkat edilmesi gereklidir. Gerekmesi durumunda mevzuatta tanımlanan asgari şartların üzerinde tedbirler ele alınmalıdır. Malzeme seçimi ve cephe tasarımıyla beraber mutlaka uygun pasif yangın durdurucu uygulaması da seçilmelidir. Yangın güvenliği önlemlerinin estetik kaygılar ile aksatıldığı giydirme cephe uygulamalarında kötü sonuçlar ile karşılaşmamak adına doğru malzeme seçimi üzerindeki denetimler artırılmalıdır. Son yıllarda iş merkezi, hastane ve otel binalarında meydana gelen yangınlar kamuoyunda geniş yankı bulmuş, dış cephe çözümleri özelinde binalarda alınması gereken yangın güvenliği tedbirlerinin daha net açıklanarak tartışılması gerekliliğini ortaya koymuştur. Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik ile ilgili uzman kişilerden oluşan bir çalışma grubunca açıklayıcı rehberler hazırlanmalıdır. Yangın güvenli yapı tasarımı için yapılarda alınması gereken aktif ve pasif yangından korunma önlemleri bir bütün olarak ele alınmalıdır. Şüphesiz ki doğru malzeme kullanması, uygulamanın işin ehli insanlar tarafından yapılması, uygulamanın eksiksiz kalite kontrol sürecine tabi olması gerekmektedir. Yangına karşı korunmanın bir zincir gibi ele alınıp, tüm en zayıf halka kadar güçlü olduğu unutulmamalıdır. Bu yaklaşım tüm bina geneline yansıtılmalı ve meydana gelen yangınlar değerlendirilerek cephelerin kompartımanlara ayrılması gibi yurt dışındaki uygulamalar dikkate alınarak mevzuatlar geliştirilmelidir. n Çizelge 1. Dış yüzey için İngiltere Yangın Yönetmeliğinde tanımlanan asgari yangına karşı tepki sınıfları [3,4] Şekil 4. Cephede yangın kompartımanı örneği KAYNAKLAR [1] Türkiye Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik [2] Beyhan, F. 2018. Gaziosmanpaşa Taksim İlk Yardım Hastanesi Yangını Değerlendirme Raporu, 11. [3] Approved Document B: Fire safety –Dwellings [4] Approved Document B: Fire safety – Buildings other than dwellings
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=