26 YANGIN ve GÜVENLİK • Temmuz-Ağustos / 2024 Lityum İyon Pillerde Yangın ve Otopark Güvenlik Önlemleri KONUK YAZAR BEYTULLAH ATEŞ İtfaiyeci, İSG Uzmanı Makalede Li-ion pilleri ve bunların termal kaçaklarıyla ilgili olası bir otoparkta yanma olayına işaret etmekte olup detaylı bilgiler bulunmaktadır. Li-ion piller, özellikle şarj edilebilir piller arasında yaygın olarak tercih edilen bir pil türüdür. Ancak, aşırı şarj, aşırı ısınma veya üretim hataları gibi durumlarda termal kaçaklar meydana gelebilir. Bu durum, içsel kısa devreler veya elektrolitlerin kimyasal tepkimeye girmesiyle pilin patlamasına veya alev almasına neden olabilir. Bu nedenle, Li-ion pillerin güvenliği için yangın söndürücüler önemlidir. Su bazlı, köpüklü, kuru kimyasal tozlu, CO2 ve HFC-227ea gibi farklı söndürme maddeleri kullanılabilir. Her bir söndürücünün avantajları ve dezavantajları vardır. Örneğin, su bazlı söndürücülerin yangını soğutma özelliği vardır ancak elektrikle temas halinde tehlikeli olabilirler. Köpüklü söndürücüler, Sınıf A ve B yangınlarında etkilidir ancak Li-ion piller için tam kapsama sağlamak zor olabilir. CO2, elektrikli yangınlar için güvenli olsa da, Li-ion piller için ideal bir çözüm değildir çünkü soğutma kapasitesi düşüktür. Son olarak, sulu vermikülit dağılımı (SVD) yangın söndürücüsü, Li-ion pil yangınlarını etkili bir şekilde söndürmek için önerilmektedir. Bu söndürme maddesi, Sınıf A ve D yangınlarında etkilidir, çevre dostudur ve vermikülit minerali içerir. SVD, Li-ion pil yangınlarını kısmende olsa başarıyla söndürebilir ve çevre için güvenli bir çözüm sunar. Lityum İyon (Li-ion) piller, nispeten basit bir yapıya ve işleyişe sahip olmalarına rağmen, ömürlerinin ve performanslarının optimize edilmesiyle birlikte güvenlik kriterlerini sağlamak için özel bir tasarıma sahiptir ve içlerinde özel elektrik devreleri bulunmaktadır. Günümüzde neredeyse her alanda kullanılan Li-ion piller genellikle bu sisteme sahip şarj edilebilen pillerdir. Pil üreticileri bu pilleri alır, özel bir tasarıma sahip akıllı devrelerle birleştirir ve son kullanıma sunar. Dünyada pil tipleri incelendiğinde şarj edilebilen ve şarj edilemeyen piller olarak iki ye ayrılır. Tekrardan dolumu mümkün olmayan pillere şarj edilemeyen, tekrardan dolumu mümkün olan pillere şarj edilebilen piller denilmektedir. Ayrıcı piller şekil itibariyle silindir, düğme ve prizmatik tipte üretilmektedir. Piller atom, yakıt, güneş, kuru, sıvı ve gazlı olarak farklı çeşitte özelliklere sahiptirler. Tablo 1’de şarj edilebilen ve edilemeyen pil çeşitleri yer almaktadır.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=