28 YANGIN ve GÜVENLİK • Eylül / 2024 türlerini kategorize etmek gerekirse; Anlık tehlikelere maruz kalma, yüksek beklentilerin olduğu baskıcı bir ortam, yaralanma ve ölüm riskleri akut strese, tekrarlanan travmalara maruz kalma, yüksek iş yükü ve uzun çalışma saatleri, uyku yoksunluğu gibi durumlarda kronik strese örnek verilebilir. Sürekli tekrar eden bu stres durumları, itfaiyecilerde psikolojik ve nörolojik izler bırakır. Travma Sonrası Stres Bozuklukları (TSSB), Depresyon ve anksiyete, duygusal tükenmişlik durumları bu olgulara örnek gösterilebilir. Yaşanılan travmalar, karar verme sürecinin sürekli anormalliği ile beraber yaşanılan bu psikolojik bozuklukların, itfaiyecilerin ailesi ve kişisel yaşamları üzerindeki etkilerini ise, aile bireyleriyle sürekli çatışmalara ve sevdiklerinden kopma hisselerine neden olabilir. Aynı zamanda itfaiyeciler, işlerinin doğalarını anlamayan diğer insanlardan kendilerini izole hissederler. Bu izolasyon, itfaiyecilerin deneyimleri ve duygularını arkadaşları ve aileleriyle paylaşma zorluğu yaratabilir. Kendilerinin bir bakımdan sosyal hayattan tamamen izole edebilirler. Tüm bunların yanında, mental sağlık sorunlarına çözüm arayan itfaiyeciler, bu yönünü göstermenin diğer itfaiyeciler tarafından zayıflık olarak algılandığı sanrısına kapılabilirler. Bu sanrının, mesleki başarısına ve kariyer hedeflerine gölge düşüreceğini düşünebilirler. Bu düşüncenin sonucunda ise gerekli psikolojik desteği almayı reddedebilirler. Yangın yerlerinde itfaiyecilerin karşılaştığı tehlikeler, sadece fiziksel değil, aynı zamanda psikolojik açıdan da büyük zorluklar barındırır. Alevlerin ve yoğun dumanın içinde mücadele ederken, hem bireysel güvenliklerini hem de takım arkadaşlarının güvenliğini sağlamak, oldukça zor bir görevdir. Bu zorluklar karşısında itfaiyecilerin profesyonelliği, cesareti ve hazırlığı, hayat kurtarıcı bir öneme sahiptir. Sürekli gelişen teknolojiler ve eğitimlerle, bu kahramanlar daha güvenli ve etkili bir şekilde yangınla mücadele edebilmekte, toplumu koruma görevlerini başarıyla yerine getirmektedirler. Her ne kadar tehlikeler büyük olsa da, itfaiyecilerin bu alandaki özverili çalışmaları, toplumun güvenliğini sağlama yolunda attıkları cesur adımlardır. Bu yazı, onların karşılaştığı zorlukları ve bu zorluklarla nasıl başa çıktıklarını biraz da olsa anlamamız için bir pencere açmaktadır. Yangınlarla mücadele eden bu kahramanlara duyduğumuz minnettarlık, onların her gün yaşadığı zorlukları daha iyi kavrayabilmemize yardımcı olacaktır. n yangına seyir haline yaşanılan yüksek dozda stres, şoförlerdeki eğitim ve tecrübe eksikliği gibi nedenleri sıralamak mümkündür. Aynı zamanda merdivenli araçlar, araç su pompası sorunları, yüksek basınçlı hortumlar, zorla giriş ekipmanlarından olan motorlu testereler de ciddi derecede tehlikeler barındırır itfaiyeciler için. Günlük bakım ve kontrollerin eksiksiz ve prosedüre uygun olarak yapılması, sürekli tekrarlanan eğitim ve tatbikler, yaşanılacak tehlikeler sonucu yaralanmaları en aza indirecektir. 8. Fiziksel Şiddet Yangın mahali genellikle insan sayısı bakımından kalabalıktır. Ortalama bir endüstriyel tesiste meydana gelen yangında (Bu tesisin sanayi sitesi içerisinde olduğunu varsayalım.), fabrika çalışanları, diğer fabrikalardaki insanlar, basın mensupları, kolluk kuvvetleri, siyasi partilerin temsilcileri, STK’ lar, il veya ilçe üst yönetimi vb. gibi kişi sayılarını topladığımızda 1500-2000 kişilere varan bir kalabalıkla karşılaşılabilir. Bu durumun riskleri de ayrı bir çalışmanın konusudur. Yangın, hızla ilerleyen ve yıkıcı etkisi dışardan izleyenler tarafından net olarak görülebilen bir olay olduğundan, kalabalık içerisindeki bazı şahıslar ekiplere tepki gösterebilir ve bu tepki ne kadar da istenmese de itfaiye ekibine sözle saldırıya ve ya fiziksel şiddete kadar gidebilir. İtfaiyeciler, yangın mahalinde kolluk kuvvetleri ile dirsek temasında olmalıdır. Yangın tecrit mesafesi hakkında kolluğa gerekli bilgilendirme yapılmalı ve kolluk bu tecrit mesafesi içerisine (sıcak alan) hiç kimsenin girmemesini sağlamalıdır. 9. Psikolojik Stres İtfaiyecilik tabiatı gereği stresli ve talepkâr bir meslektir. İtfaiyecilerin yangın mahalinde yaşadıkları stres düzeyi, tecrübe ile ters orantılıdır. Yani; tecrübe arttıkça stres düzeyinde bir azalma meydana gelir. Ama bu stres düzeyinin seviyesi ne kadar tecrübeli olsanız da, asla sıfıra inmez. Gariptir ki; aynı zamanda yaşanılan stres düzeyi seviyesi rütbe ile de ters orantılıdır. Rütbeniz ne kadar büyürse stres seviyesi o kadar artar… Yangın ortamındaki risk ve faktörler, hızla ve sürekli olarak değişir. İtfaiyeciler birçok değişken parametreyi aynı anda gözetip, analiz edip, en doğru ve en risksiz kararı, kendileri ve siviller için çok kısa bir anda vermeleri gerekir. Tüm bu durumlar aynı anda gözetildiğinde hayati derecede kararlar alan itfaiye kumandanlarında ve müdahaleci itfaiye personellerinde, karar alma süreci ciddi derecelerde baskı ve stres oluşturur. İtfaiyecilerin yangın yerinde yaşadığı psikolojik şiddet Kardeşim, devrem İtfaiye Şehidi Sinan Amil başta olmak üzere Tüm İtfaiye Şehitlerine İthafen... KONUK YAZAR
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=