Duman kontrol ve havalandırma sistemlerinin binanın yangına karşı alınan tedbirler ve tasarlanan sistem bazındaki yeri de ilk tasarım aşamalarından itibaren belirlenmeli ve bu koşullar bazında diğer kurulması düşünülen sistemlerle olan entegrasyonuna yönelik adımlar atılmalıdır. Belirlenen yangın korunum sistem senaryosu içinde bu sistemlerin aktivasyonu, olayların akışı çevresinde üstleneceği işlevin öncelik açısından konumlandırılması ve sistemin etkin bir şekilde işlevi için her an hazır tutulması ile ilgili bakım faaliyetlerinin tasarlanması gibi ilkeler sistem tasarımcısının göz önünde bulundurması gereken noktalardır. 2. DUMAN KONTROLÜ VE HAVALANDIRMA SİSTEMLERİNİN TASARI MI NI ETKİLEYEN KOŞULLAR Bir binanın yangın anında içinde bulunduğu şartların doğru olarak saptanması ve bu durum üzerinde direkt ya da endirekt etkisi bulunan tüm faktörlerin sistem tasarımı ile ilgili proje çalışması esnasında değerlendirilmesi zorunludur. Bu faktörlerin etkisi ile bağlantılı durumun en doğru biçimde bu çalışmaya yansıtılmasının en belirgin etkisi tasarlanan sistem performansının elde edilebilecek en üst düzeye taşınmasında rol oynayacak olmasıdır. Aşağıda maddeler halinde verilmeye çalışılan bazı durumların haricinde, pek çok ek koşul gündeme gelebilir ve bunlarda incelenen her ayrı durum özel olarak değerlendirilmeli; pozitif veya negatif etkisi sistem değişkenleri üzerine yansıtılmalıdır: ll) Aııwç belirlenmesi: Yangın anında ana maksat duman kontrol havalandırma sistemlerinin belirli bir bölgeyi dumansız olarak muhafaza edebilmesi olacağından, bu fonksiyonun insan topluluklarının yoğun olarak bulunduğu bölümlerde güvenli bir kaçış yolu temin etmek için mi, yoksa endüstriyel bölgeler veya depolama alanlarında mevcut malzemeleri yangının tahribatından korumak gibi bir maksatla mı tasarlanacağı belirlenmelidir. Bu sayede dumansız bölge içine dahil edilmesi gereken mahaller ve bunların ilgili spesifikasyonları net olarak saptanmalıdır (Örneğin belirli bir raf yüksekliğine sahip depoda dumansız bölge yüksekliği, tek katlı bir alışveriş merkezinde insanlara kaçış imkanı vermek için tasarlanan dumansız bölge yüksekliğinden çok daha yüksek olarak seçilebilir.) b) Yangın riskinin !Eınımlanm,1s1: Yangına karşı korunulması düşünülen mahallin işlevi açısından kategorize edilmesidir. c) Yanma oranının belir/e11111esi· Mahalde mevcut ------------ YANGINVE GÜVENLİK i, 78 bulunan ve çoğunluğu oluşturan malzemelerin yanma kapasiteleri ile ilgili değerlendirilmenin yapılması ve böylece yangının yayılımına yönelik muhtemel durumun değerlendirilmesidir. Ana amaç birim zaman başına risk oluşturan malzemenin yangın yayılım oranının hesaplamalara katılmasıdır. d) Zaman: Yangının başlangıcı, algılanması, rapor edilmesi ve söndürmeye veya kontrol altına almaya yönelik müdahalenin başlaması arasında geçen zaman dilimlerinin incelenmesi. (Müdahele ekibinin niteliği, yangın mahallinin coğrafi durumu, mahalle erişilebilirlik vb. göz önünde bulundurulmalıdır.) e) Kontrol· Yangın kontrol altına alınamayacak boyutlara ulaşmadan önce otomatik algılama, söndürme ve havalandırma gibi fonksiyonların devreye girebileceği durumlar irdelenmelidir. f) Bin,1 konstrüksiyonu: Yangının oluşumu sonrasında ortaya çıkan ısı miktarı ve duman oluşumunun binanın genel yapısı üzerinde oluşturacağı etkiye konstrüksiyon elemanlarının tepkisi. (Örneğin ahşap bir bina ile betonarme bina arasındaki farklılıklar vb). ıj Kompartunantasyon: Dumansız bölge kriterlerinin belirlenmesi aşamasında kompartımantasyonların varlığı ve nasıl konumlandığı duman hareketi ve ısı iletimi kayıpları açısından incelenir. h) Ürün seçimi: Malzeme özellikleri ve tasarım standartları açısından teknik bazda değerlendirme, hesaplamalara bağlı boyut belirlenmesi ve doğal ya da mekanik havalandırma yapılması gibi değerlendirmelere bağlı olarak ürün seçiminin gerçekleştirilmesi. 1) Çok yönlü kullanım: Yangın algılama ve söndürme sistemlerinden farklı olarak yangın riskinin oluşmadığı günlük koşullarda bile duman havalandırma sistemının üstlenebileceği fonksiyonların incelenmesi. (Seçilen ürünün spesifikasyonlarına bağlı olarak duman havalandırma sistemlerinin proses veya iklim etkenlerine bağlı olarak doğal havalandırma ve aydınlatma işlevleri için kullanılması avantajlarından faydalanarak yangın korumuna yönelik bir yatırıma çok yönlülük ve işlerlik kazandırılması söz konusudur.) 3. DUMAN HAVALANDIRMASI VE YANMA ORANI ÜZERİNE OLAN ETKİSİ Yangın korunma sistemleri içinde duman havalandırmasının rolü tartışıldığında en çok SAYI 25 ---------- ------ ..
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=