54 YANGIN ve GÜVENLİK • Ekim / 2024 KAYNAKLAR [1] Yıldız H. A, Yüksek Binalarda Yangın Güvenliği ve Korunma Yöntemleri, 2021. [2] Çataklı E, Binalarda Mevcut Yangın Güvenlik Önlemlerinin Değerlendirilerek Yangın Güvenliğini Artıracak Parametrelerin Belirlenmesi, 2022. [3] C. Sağlam, Büyük Tekstil Mağazalarında Yangın Tahliyesi Açısından Ürün Yerleştirme En İyilemesi ve Yangına Karşı Koruma, 2021. [4] Soğukoğlu M. M, İnce A, Yüksek Binalarda Yangın Güvenliği Açısından Dış Cephe Yalıtım ve Kaplama Malzemeleri, 2020. [5] Korgal D, Yüksek Binalarda Alınması Gereken Yangın Güvenliği Önlemlerinin BYKHY ve Diğer Yönetmelikler Yönünden İncelenmesi, 2022. [6] ABD Uluslararası Yangından Korunma Birliği (NFPA) 80A. [7] Uluslararası Bina Kodu (IBC) Bölüm 7. [8] İngiltere Yangından Korunma Birliği (FPA). [9] Dalbudak E, Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri Üzerine Literatür İncelemesi, 2022. [10] Uludağ A. S, Doğan H, Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerinin Karşılaştırılmasına Odaklı Bir Hizmet Kalitesi Uygulaması. [11] Durmaz M., Çermik Ö, Çok Kriterli Karar Verme Teknikleri Kullanılarak Yapısal Bir Uygulama İçin Kompozit Malzeme Önceliklendirilmesi, 2022. [12] Avcı T., Çınaroğlu E, AHP Temelli TOPSIS Yaklaşımı ile Havayolu İşletmelerinin Finansal Performans Değerlemesi, 2018 [13] Şahin M, Toroğlu E, Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) Kullanılarak Pınarbaşı İlçesi (Kayseri) Arazilerinin Tarımsal Uygunluk Derecelerinin Belirlenmesi, 2020. [14] Karaatlı M, Entropi-Gri İlişkisel Analiz Yöntemleri ile Bütünleşik Bir Yaklaşım: Turizm Sektöründe Uygulama, 2016. [15] Kundakçı N, SWARA ve WASPAS Yöntemleri ile Sunucu Seçimi, 2017. Tablo 17. Yangın Sirayet Risk Sıralaması 6. SONUÇ Zarara yol açan büyük ateş olarak tanımlanan yangın günümüzde konutlar da dahil olmak üzere çeşitli yapı kullanım amaçlarında risk unsuru olabilmektedir. Yanan maddenin içerik ve türüne göre farklı sınıflarda değerlendirilmesi mümkündür, Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik bu noktada uygun söndürme sistemlerinin de entegre edilmesi amacıyla yangınları A, B, C ve D olarak çeşitlendirmektedir. İşletmelerin sahip olduğu üretim, depolama, elektrik, mekanik gibi risklerden kaynaklanabilen yangına ayrıca dış etkenler de sebep olabilmektedir. Bir noktadaki yangının başka alana etki etmesi olarak ifade edilen yangın sirayeti son 3 yılda ciddi artışlar göstermiştir. Basın üzerinde yapılan araştırma üzerinde 20 yangının 40 üzerinde yapıya (konut, sanayi tesisi ve benzeri) sirayet ettiği tespit edilmiştir. Sirayetle yayılan yangınlarda riski etkileyen hususların yapılar arası mesafe, yapı malzeme türü, yapıda yürütülen faaliyet, yapı açıklık oranı, yapılar arası yanıcı madde, yapı en-boy oranı, yapılar arası ayırıcı kısım-kompartıman mevcudiyeti ve arazi koşullarına bağlı kot farkı olduğu belirlenmiştir. Yangın sirayet riskinde çok kriterli karar verme yöntemlerinden AHP, Entropi ve WASPAS kullanılmıştır, en yüksek kriter ağırlığı mesafe olarak elde edilirken yanıcı madde mevcudiyeti ile en-boy oranı en düşük kriter ağırlıkları olarak değerlendirilmiştir. Sanayi tesisinin etrafında bulunan dört fabrika için gerçekleştirilen yangın sirayet risk hesaplamasında Fabrika C’nin potansiyel olarak en yüksek yangın sirayet riskine sahip olduğu anlaşılmıştır. Fabrika B ikinci sırada, Fabrika A üçüncü sırada, Fabrika D ise son sırada yer almıştır, hesaplamalardan da anlaşılacağı üzere yangın sirayet riskinin sadece gözlemlerle yapılmaması gerektiği, sayısal hesap ve karar yöntemlerinin kullanılması gerektiği, özellikle de yapılar arası mesafeye, yapı malzeme türüne ve yapı faaliyetine dikkat edilmesi gerektiği düşünülmektedir. n Alternatifler- Fabrikalar WSM WPM Ortalama (λ=0,5) Sıralama Fabrika A 0.501 0.378 0.439 3 Fabrika B 0.707 0.677 0.692 2 Fabrika C 0.808 0.772 0.790 1 Fabrika D 0.395 0.286 0.341 4 MAKALE
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=