17 YANGIN VE GÜVENLİK • MART - NİSAN / 2025 UZMAN GÖRÜŞÜ Alüminyum tozu: Alüminyum masif blok veya çubuklar, oksijenin difüzyonunu engelleyen ve dolayısıyla hasara neden olabilecek kimyasal reaksiyonu önleyen ince bir oksit tabakasına sahipken, daha düşük bir yüzeye sahip olan alüminyum tozu ısınma ve dolayısıyla çok kolay yanma eğilimindedir. Magnezyum: Magnezyum hafif, güçlüdür ve otomotiv ve havacılık endüstrilerinde yaygın olarak kullanılır. Ancak, son derece yanıcıdır ve aşırı yüksek sıcaklıklarda yanar. Magnezyum tutuşturulduğunda yoğun ısı ve parlak beyaz ışık üretir, bu da onu tehlikeli hale getirir ve su veya standart söndürücülerle söndürmeyi zorlaştırır. Magnezyum yangınlarını önlemek için uygun depolama ve elleçleme esastır. Titanyum: Titanyum, gücü, korozyon direnci ve hafifliği nedeniyle değerlidir. Tıbbi, havacılık ve askeri endüstrilerde yaygın olarak kullanılır. Ancak titanyum, diğer metallere kıyasla daha düşük sıcaklıklarda tutuşabilir ve yangını sürdürebilir ve bir kez yandığında söndürülmesi zordur. Sınıf D söndürücüler gibi özel yangın söndürme maddeleri, titanyum yangınlarını kontrol etmek için gereklidir. Zirkonyum: Zirkonyum, yüksek erime noktası ve korozyona karşı direnci nedeniyle nükleer reaktörler de dahil olmak üzere çeşitli endüstrilerde kullanılır. Ancak zirkonyum tozu ve talaşları oldukça yanıcıdır ve kolayca tutuşabilir. Zirkonyumun işlenmesi, kazara yangınları önlemek için güvenlik protokollerine sıkı sıkıya uyulmasını gerektirir. Lityum: Lityum, elektronik ve elektrikli araçlar için pillerde giderek daha fazla kullanılıyor. Lityum oldukça reaktif olsa da, metalin kendisi saf haliyle nispeten güvenlidir. NFPA’a göre, lityum iyon piller hasar görürse veya uygunsuz şekilde kullanılırsa önemli bir yangın riski oluşturur ve yoğun ve kontrol edilmesi zor yangınlara yol açar. Ayrıca, OSHA , Küçük ve Giyilebilir Lityum Pille Çalışan Cihazlardan Kaynaklanan Yangın ve Patlama Yaralanmalarını Önlemek için önerilerde bulunur. Lityum yangınları D Sınıfı yangınlar olarak sınıflandırılır. Ancak, Lityum iyon pil yangınları değildir. Bunlar sıklıkla karıştırılabilir. Lityum yangınları ve lityum iyon pil yangınları çok farklı yangın türleridir ve her birinin söndürme konusunda kendine özgü teknikleri vardır. Lityum yangınları genellikle havaya veya suya maruz kaldığında oldukça reaktif olan saf lityum metalini içerir. Bu yangınlar, yanma sırasında oluşan yoğun ısı nedeniyle söndürülmesi özellikle zordur. Alevleri boğmak ve yeniden tutuşmayı önlemek için özel üretilmiş Kuru Kimyevi Toz yangın söndürücüler kullanılmalıdır. Lityum yangınları, laboratuvarlar veya üretim tesisleri gibi lityumun depolandığı veya işlendiği ortamlarda meydana gelebilir. Sodyum-Potasyum: Hem sodyum hem de potasyum, suyla şiddetli reaksiyona girerek hidrojen gazı ve ısı üreten ve patlamalara ve yangınlara yol açabilen metal alkalilerdir. Sodyum veya potasyum içeren yangınlar, daha fazla reaksiyonu önlemek için özel kuru kimyasal söndürücüler gerektirir. Alkali yangınlarda kum veya Sınıf D yangın söndürücüler kullanılmalı. CO2 söndürücüler kullanılmamalı. D sınıfı tozların bulunduğu cihazların üzerinde diğer Kuru Kimyevi Tozlu yangın söndürme cihazından ayır edilmesi için yandaki resimde görüldüğü gibi kullanıldığı alanları bildiren açıklamalı yazıların ve farklı renkle (tercihen sarı -yeşil kombineli) belirtilen uyarıcı etiketler bulunmalıdır. SINIF D YANGINLARININ YAYGIN NEDENLERİ Sınıf D yangınları genellikle bu metallerin işlendiği, depolandığı veya kullanıldığı endüstriyel ortamlarda meydana gelir. Üretim (özellikle havacılık ve otomotiv sektörleri), laboratuvarlar ve belirli kimyasal tesisler gibi endüstriler Sınıf D yangın risklerine, metal tozunun metal yangınına ve elektrik yangınlarına eğilimlidir. Yaygın nedenler şunlardır: • Metal işleme veya kaynak işlemleri sırasında kazara tutuşma • Yanıcı metallerin ve yanıcı sıvıların uygunsuz şekilde taşınması veya depolanması • Reaktif metallerle temas eden kıvılcımlar veya sıcak yüzey. n Kaynak: dustsafetyscience.com/extinguishing-class-d-fire
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=