44 YANGIN VE GÜVENLİK • MART - NİSAN / 2025 3.2. Ek Analiz Deneme tamamlandıktan sonra, katılımcılardan aynı yangın alarmı senaryosu sırasında bir yakını ile birlikte olduklarında tahliye kararlarını belirtmeleri istendi. İki ilişkili örneklem arasındaki ikili sonuç oranlarını karşılaştırmak için McNemar testi uygulandı. Bireysel kararlar ile bir yakınıyla birlikteyken alınan kararlar arasındaki ilişki anlamlı bulundu, χ2 (1, N = 1.807) = 843.11, p < 2.2e-16 ve oranlar arasında farklılık olduğu görüldü. Bir sevilen kişi ile birlikte olmanın tahliye kararlarını önemli ölçüde etkilediği Şekil 5'te gösterilmiştir. Bu bulgu, bağlanma davranışı teorisiyle tutarlıdır. 4. TARTIŞMA Bu çalışma, çevresel ve sosyodemografik faktörlerin tahliye kararları üzerindeki etkilerini araştırmak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Katılımcılar (n = 1.807), sanal olarak bir sağlık merkezinde bulundurulmuş ve yangın alarmı çaldığında, binada kalıp kalmayacaklarına veya tahliye olup olmayacaklarına karar vermeleri istenmiştir. Bu senaryo, fiziksel ve sosyal koşulları birleştirerek altı farklı denemede katılımcılara sunulmuştur. Çevrimiçi deney, demografik bilgiler ve katılımcıların önceki deneyimlerini toplamak amacıyla bir anket içermiştir. Çalışma, tahliye kararlarını etkileyen dört önemli öngörücü faktörü belirlemiştir: fiziksel çevre, sosyal etki, yaş ve eğitim seviyesi. Diğer bireylerin tahliye olması, tahliye olasılığını %198 artırmıştır. Ayrıca, yaş ile tahliye olasılığı arasında negatif bir ilişki bulunmuş, yaşlı katılımcıların tahliye olma ihtimalinin daha düşük olduğu gözlemlenmiştir. Bunun yanında, bağlanma davranışı karar alma sürecinde önemli bir rol oynamıştır. Katılımcıların büyük bir kısmı (%79) yangın Eğitim. F değerlerinin istikrarı incelenmiş ve değişkenler arasında çoklu bağlantının olmadığı doğrulanmıştır. Eğri altındaki alan %74.3 olarak hesaplanmıştır. Model, tahliye olma olasılığı %0.50 olan durumların %80.9'unu doğru tahmin etmiştir. Modelin uyumluluğu, -2Log likelihood = 74.07 testi, Cox ve Snell R Kare = 0.101 ve Nagelkerke R Kare = 0.158 ile değerlendirilmiştir. Bağımsız değişkenlerin etkisi, olasılık oranı (OR), yüzde değişimi (%OR) ve güven aralığı (CI) ile gösterilmiştir. Kapalı alanlardaki bireylerin tahliye olma olasılığı, açık alanlardakilere göre daha yüksektir (OR 1.99, %OR 99%, 95% CI 1.52–2.63, p < 0.001). Benzer şekilde, tahliye olan insanları görmek, tahliye kararlarını önemli ölçüde artırmıştır (OR 2.98, %OR 198%, 95% CI 2.17–4.12, p < 0.001), ancak kalan insanları görmek, tahliye olma olasılığını %27 oranında azaltmıştır (OR 0.72, %OR -27%, 95% CI 0.50–1.05, p < 0.1). Ayrıca, yaş ilerledikçe tahliye olma olasılığı azalmaktadır (OR 0.97, %OR -2.6%, 95% CI 0.97–0.98, p < 0.001). Son olarak, üniversite eğitimi almış bireylerin tahliye olma olasılığı daha yüksektir (OR 1.37, %OR 36%, 95% CI 1.04–1.79, p < 0.05). Modeldeki tahmin edilen katsayılar Denklem (3)’te gösterilmektedir. Örnek olarak: 1) Kapalı ortamda, bekleyen diğer insanlarla birlikte, 40 yaşında ve üniversite eğitimine sahip bir kişinin tahliye olma olasılığı %20.32 olacaktır. 2) Açık alanda, tahliye olan diğer insanlarla birlikte, 32 yaşında ve zorunlu eğitim seviyesinde bir kişinin tahliye olma olasılığı %32.43 olacaktır. Şekil 4. Modelin ROC eğrisi Yanlış pozitif oran Şekil 5. Yakın bir kişiyle olma kararına dayalı bağıl frekans ve % 5 hata çubukları Gerçek pozitf oran ÇEVİRİ
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=