Yangın ve Güvenlik Dergisi 26. Sayı (Temmuz-Ağustos 1996)

{! teknik bilgiler ıı. ► ı, ".._ Levent CEYLAN EEC Kontrol ve Otomasyon Sistemleri 1 1 I TARiHi BiNALARDA ERKEN 1 1 DUMAN ALGILAMA SiSTEMi: VESDA® Tarihi binaların milli bir servet olması ve milletlerin tarihi ve geçmişi ile ilgili çok önemli değerleri ve dokümanları muhafaza etmeleri, bu binaların yangına karşı çok hassas bir şekilde korunmalarını gerektirmektedir. Tarihi binalarda yangına sebep olabilecek her türlü riski prensip olarak ortadan kaldırmak gerekmektedir. Ancak bu gerek teoride, gerekse pratikte mümkün değildir. Keza bu binalar çok eski olduklarından ve yapı malzemelerin bir kısmının ahşap olması da yangın riski ve yükünü artırmaktadır. Ayrıca tarihi binalarda özel mimari yapıları nedeni ile noktasal tip dedektörlerin kullanılmasında sakıncalar olmaktadır. Bu dedektörlerin montajı standartlara uygun bir şekilde yapılamamakta, yapılsa dahi yangının başlangıcı sırasında ortaya çıkan duman ve sıcaklığı zamanında yakalayamamaktadır. Genellikle tarihi binalar yüksek tavanı olan geniş hacimlere sahiptirler. Bu gibi mahallerde dumanın noktasal tip duman dedektörleri ile algılanması çok geç olmaktadır. Bu tip dedektörler dumanı alarm olarak algıladıkları anda, tabir uygunsa, ateş bacayı sarmış olmaktadır. Tarihi binalarda yangının bu aşamaya ulaşması, yangına müdahale edilse dahi binada büyük hasarlara sebep vermekte birçok tarihi eser veya doküman bir daha kullanılmayacak halde zarar görmekte hatta tamamen yok olmaktadır. Tarihi Binalarda Konvansiyonel Dedektörler ile Duman Algılamasında Karşılaşılan Problemler !. Duman Yoğunluğu Yangının başlangıcında ortaya çıkan duman genellikle çok düşük yoğunluktadır. Bu dumanı algılayacak olan tipik noktasal dedektörleri, ışın tipi duman dedektörleri ve hatta insan burnu ve gözü dahi yeterli kapasitede değildir. Buna ilave olarak, özellikle yüksek tavana sahip tarihi binaların geniş hacimleri nedeni ile dumanı yukarıyaçıkaracak seviyede enerji birikimi çok geç oluşmaktadır. Tipik duman dedektörlerinde duman yoğunluğu ancak % 4 obscuration im, ışın tipi duman dedektörlerde ise % 9 obscuration/m olduğunda alarm durumuna geçilmektedir. 2. Dumana Ulaşabilme ve Tavan Yapısı Birçok eski cami, tiyatro, müze, saray gibi tarihi binalardaki tavanların özel yapısı nedeni ile buralara noktasal tip dedektör veya ışın tipi duman dedektörlerinin yerleştirilmesi mümkün olmamakta, olsa dahi dumanı algılamasını engelleyici kirişler ve aksesuarların bulunması nedeni ile bu dedektörlerin kullanılabilirliği ortadan kalkmaktadır. 3. Bakım Tarihi binalarda tesis edilen yangın alarm sistemi, verimli çalışabilmesi için periyodik olarak bakıma tabi tutulmalıdır. Periyodik bakımın zamanında yapılamaması dedektörlerde kirlenmeye ve dolayısı ile yalancı alarma sebep olmaktadır. Özellikle tarihi binalarda toz önemli bir problemdir. Arşiv odalarında, eski saray ve camilerde binanın çok eski olması ziyaretçi akımı sırasında oluşan tozlar, noktasal dedektörveya ışın tipi duman dedektörlerinin üzerini kısa bir zaman içinde kaplamaktadır. Bu ise cihazların kirlenmesini hızlandırmakta ve kalibrasyonlarını bozmaktadır. Böylelikle bu dedektörlerin bakım süreleri artmakta ve periyodları azalmaktadır. --------- --- YANGIN VE GÜVENLİK 8 l SAYI 26

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=