Yangın ve Güvenlik Dergisi 27. Sayı (Eylül-Ekim 1996)

köktendinci akımların rol oynadığı teröre kaynak sağlamaya yöneliktir. ABD'de yapılan istatistiklerden, banka soygunculuğu ile ilgili konularda bir profil çıkarmak istersek; !. Tİpİk bİr banka soyguncusu, ortalama 30 yaşın altında, beyaz-erkek, 2. % 80'nİ uyuşturucu ınüpteltısı, 3. Yapılan soygunların % 35'inde ateşlİ sİfahlann kullamldığı bilmmektediı: Banka soygununda temel felsefe, öncelikle para almak olup, öldürmek ve ateşli silah kullanmak ikinci planda düşünülmektedir. Adi hırsızlıkla, banka soyguncusu arasında maksat, içerik ve haiz olduğu beceri bakımından temelde bazı farklılıklar mevcuttur. Örnek.·Banka soyguncuları profesyonel meslek olarak bunu yorumlarlar ve hemen hepsi polis tarafından tanınır ve kayıtları mevcuttur. (Takribi % 20 oranında soyguncu bu tasnifin dışındadır) Paranın bankadan alınması/çalınması ile paranın bir nakil esnasında ele geçirilmesi hususları farklı kategorilerde değerlendirilmelidir (icra yöntemleri bakımından). Ancak her iki tip soygunda da, soyguncunun ve soyguncuların güvenlik güçlerine yakalanma korku ve düşüncesi, soyguncuyu daima bu güçlere karşı dikkatli ve gerektiğinde saldırgan olmaya iter. Bir banka soygununda soyguncunun ilk çıkış noktası; kazanç ve riski tartarak, planını tasarlayıp uygulamaya geçmesidir. Soygunu tasarlayan kişi, soygun ile ilgili tüm istihbarat ve verileri uzun ve titiz bir çalışma sonunda toplayarak, gizlilik içinde merkezi bir planlama yapar. Ancak i_craat ve uygulama için (tek veya asgari yeterlilikte bir ekip) oluşturduğu elemanlar arasındaki görev paylaşımını ademi merkezi olarak yapar. Soygun ve soygun teşebbüsüne karşı bankalarda alınacak güvenlik önlemlerinde; banka çalışanları (başta yönetici ve veznedarlar), banka özel güvenlik teşkilatı personeli ve emniyet güçlerinin koordineli çalışması ve eğitimi gereklidir. Ayrıca ticari bankalarda hem banka personeline hem de müşteriye "güvenlik olgusu içinde" olduğunu hissettirmek için; fiziki olarak, üniformalı, silah ve teçhizatlı özel güvenlik güçlerinin her an gözönünde bulunuşu, güvenliği destekleyici yeni teknolojiye dayalı teknik donanımı ve teçhizatın varlığı (CCTV sistemigirişlerde X-Ray kontrol cihazı-portatif personel arama dedektörleri, telsiz muhaberesinin tesis edilmiş olması) caydırıcı unsurlardır. Bu güven duygusunun geliştirilmesi içinde, özel güvenlik teşkilatı personelinin deneyimli, eğitimli ve iyi yetişmiş olması --------- --- YANGIN VE GÜVENLİK gereklidir. Alınmış olan bu güven verici önlemler, banka personeli ve müşteriyi rahatlatırlar, soyguna teşebbüs edecek kişilere karşı caydırıcı ters bir etki yaratır. (Örn; Her yerde-gizli/açık-kamera ile monitörden izlendiğinin hissedilmesi, etkin ateş gücüne sahip özel güvenlik güçleri ve genel güvenlik güçlerine tehlikeyi anında haber verebilen alarm sistemleri.) Soyguna karşı alınan caydırıcı önlemlerde iletişim ve reklamın da önemi yadsınamaz. Avrupa'nın bazı ülkeleri ve ABD'deki ticari bankaların büyük bir bölümünde "NO KEYS, NO CASH" sloganları ve reklamlarıyla "para yerine nasihat alırsın" imajı oluşturulmaya çalışılmaktadır. Bu sloganı destekleyecek şekilde de şubeler, bünyelerinde fazla para tutmamakta, emniyetli yöntemlerle, paraları merkez bankalarına aktarmaktadırlar. Bazı Avrupa ülkelerinde (Örn; Fransa, İspanya) 1 980 öncesi veznedarlar silah taşıyor ve gerektiğinde bunları etkin şekilde kullanıyorlardı. Ancak, soygunda personelin ilk hedef haline gelmesi ve katledilmeleri nedeniyle bu uygulama kaldırıldı ve banka içi ve civarında ancak güvenlik güçlerinin silah taşımaları çözümü getirildi. Ticari bankalarda, anahtar sahibi personel, soyguncular tarafından önceden saptanmakta olup, tehdit ve şantajla bu anahtarlar ele geçirilmektedir. (Örn; anahtar sahibinin eşi-çocuklarıyakını kaçırılmakta, gizli olarak tehdit edilerek anahtar sahibine nüfuz edilmektedir.) Günümüzde de, kesin çözümü halen bulunamamış bu sorunu aşacak sistemler geliştirmek gerekmektedir. 3.SOYGUNAKARŞIALINABİLECEK ÖNLEMLER Banka soygunlarına karşı, yöneticilerden, güvenlik görevlisine, banka çalışanından genel kolluk kuvvetlerine kadar değişen yelpaze içinde her kademede alınabilecek �azı önlemler vardır. Bunlar; a. Öncelikle, bir banka binası inşa edilmeden önce,gerek mimari proje çalışmasında, gerekse inşaanın her safhasında TESİSİN FİZİKİ KORUMASI ile ilgili ve bunu destekleyici olarak alınabilecek yapısal önlemler vardır. Bina yapılmadan önce ve sonrasında bu tedbirler uygulamaya konulmalıdır. b. Dış fiziki çevre koruması için (aydınlatma ile takviyeli), gerek bina dışında, gerekse bina içinde özel güvenlik güçlerinin dikkatli, şüpheci, araştırıcı ve uyanık bulunması ve 24 saat görevinin başında olması ve bu güçlerin banka çalışanları ile de her seviye de iletişim ve uyum içinde olması gereklidir. c. Genel kolluk kuvvetleriyle tesis edilmiş yedekli 3 3 SAYI 27

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=