E. YAŞA ! -Manometre (sistem basıncı) 2-Çekvalf 3-Manometre (şebeke basıncı) 4-OSY Kontrol Valf 5-Çekvalf 6-By-Pass Test Vanası (nonnaldekapalı) 7-Su "Motoru Lokal Alann Vanası (nonnalde açık) 8-Retard Chamber 4 Sprinkler Şebekesine Şehir şebekesi veya / yangınpompasından A: Basınç tipi su akış indikatörü 9-Pislik Tutucu 10-Çekvalf 1 1-Elektrikli Alann Devre Tamamlayıcı 12-Küresel Vana (açık) 1 3-Boşaltrna Hunusi 14-Küresel Vana (açık) Boşaltmaborusu B: OSY ValfKontrol Cihazı "' C ::ı eo C 22 ::ı er, Şekil.3. Tipik Alarm Çekvalfi Yaş Sprinkler Sistemi ler (retard chamber) ile donatılırlar. Gerek kuru ve gerekse yaş tip alarm çek val:flerde kullanılacak su akışı indikatörlerinin ise basınçlı tip indikatör olması gerekir. Bu cihazlar, ya yaş alarm çek val:flerde, alarm boşluğundan çıkışlara, kuru çek val:flerde ise geçiş bölmesinden çıkışlara bağlanırlar (Şekil 3 ve 4). Basınç tipi su akışı indikatörleri, fabrika çıkışında, 4 ile 8 psi (0,28-0,55 bar) arasında yükselen basınçta çalışacak şekilde ayarlanırlar. Buna göre, sisteme bunun dışında ilave bir su girdiğinde alarm verirler. Şehir şebekesine doğrudan bağlı sistemlerde basınç dalgalanmalarına karşı 0-120 saniye arasında ayar yapılabilen basınç dengeleme kompansatörleri (retard chamber) kullanılır. Kendinden pompalı sistemlerde bu kompansatörleri kullanılmasına gerek yoktur. Sprinkler haber alma sistemlerinin ana görevi, sistemdeki anormal durumları anında haber vermektir. Bunların arasında en önemlileri sisteme su sağlayan ana vanalar ve kontrol vanalarının açık/kapalı durumları, hava ve su basınçlarındaki değişimler, sistemin her hangi bir noktasında bir su hareketinin meydana gelmesi, sıcaklık değişimleri, cazibeli ve basınçlı tanklarda su seviyeleri kontrolüdür. Bilindiği gibi bir sprinkler sisteminin en önemli bileşeni sudur. Bu sistemde, yangın anında yeterli suyun bulunmayışı o sistemi geçersiz kılacaktır. Nitekim Tablol 'e baktığımızda, yangını söndürmeyen sprinkler sistemlerinin tamamında en çok saptanan neden su besleme vanasının yangın anında kapalı kalmasıdır. Bunun önüne geçmek için, gerek NFPA ve gerekse diğer Avrupa ülkeleri standartları, sprinkler sistemlerinde önlem almışlardır. Bunun için ana besleme vanası ve eğer kullanılıyorsa katlardaki branşman veya bölge (zone) ayırma vanalarının açık/kapalı pozisyonlarının kontrolü gerekmektedir (Şekil 5). Genelde üç tip kontrol vanası kullanılmaktadır: Ana mili dışarıya çıkan, boyunduruklu sürgülü vana (OSY - outside screw and yoke), post İndikatör (Pl), kelebek Vanalar (Butteıjly Valves) Vana açık/kapalı kontrol cihazları OSY vanalarda doğrudan vana mili üzerine monte edilirler ve normalin dışındaki bir durumu, vana çarkının iki devir hareketi halinde haber verirler. PI ve kelebek vanalarda kendi indikatörleri içerisine monte edilirler ve anormal bir durumu, vananın normal pozisyonundan l/5'i kadar ayrılmasıyla haber verirler. Yı\NGIN VE GÜVENLiK DERGİSİ Sı\YI 3
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=