Yangın ve Güvenlik Dergisi 34. Sayı (Kasım-Aralık 1997)

kat artarken kameraya düşen ışık miktarı azalmaktadır. Eğer bunun dışında daha fazla odak uzunluğu istenirse o zaman zoom mercek kullanmak gerekir. Geniş açı mercekler hariç diğer merceklerde odak uzunluğunu değiştirecek ayar yerleri vardır. Kamera üzerindeki mekanik odaklama genellikle geri odak (backfocus) olarak isimlendirilir. Kamera üzerinde olan bu ayar rack mekanizma üzerindeki tüpü veya CCD'yi ileri geri almaktadır. Bu ise CCD'nin veya tüpün merceğe yaklaşıp uzaklaşması ile görüntü netliğinin yapılmasını sağlar. Genellikle son olarak üretilen kameraların yanında veya üstünde bu ayar bulunur. C.1 .b. Değişken Odak Uzunluğu Bu tip merceklerde odak uzunluğu elle mercek üzerinden ayarlanır ve ' varifocal mercekler olarak isimlendirilir. Genellikle uygulamadan veya projelendirmeden doğacak görüş hatalarını ortadan kaldırır. Merceğin gördüğü açı elle 93 dereceden 45 dereceye kadar düşürülebilinir. Bazı uygulamalar bu mercekleri manuel zoonı olarak bile ta111111lamaktadır, bu yanlış bir isimlendirmedir. Bu mercekler montaj ve projelendirmeyi kolaylaştırıken maliyeti arttırmaktadır. C. 1.c. Manuel Zoom Mercekler Bir manuel zoom mercek, elle, mercek görüş açıları111n (yatay/dikey) ve odak uzaklığının ayarlanmasını sağlar. Bu mercekler kamera formatı değişen kameralarda değişen odak uzunluğu ve göı-üş açısı yaratmak için en uygun zoom merceklerdir. C.1 .d. Motor Zoom Mercekler Manuel zoom merceklerin CCTV sistemlerinde çok geniş bir kullanım alanı yoktur. Çünkü hareketli kameralarda tilt (dikey hareket) açısının değişmesinde görüşün netleşmesi için (perspektiften dolayı) zoom in ve 200111 out yapılma ihtiyacı duyulur. Bu yüzden motor zoom'lu mercekler ortaya çıkmıştır ve genellikle PAN (yatay hareket)/TJLT'li kameralarda bu tip mercekler kullanılır. Merceğin zoom yüzüğü bir DC motor taraf111dan sürülür ve uzaktan kontrol edilir. Gelişen teknoloji sayesinde her geçen gün kameralar küçülmekte ve daha uzun odak uzaklığı olan mercekler ile birleşik bir şekilde üretilmektedir. Motor zoom'lu merceklerin çoğu zaman kameralardan büyük ve ağır olmaları da ayrı düşünülmesi gereken bir proje esasıdır. C.1 .e. Presetli Motorlu Zoom Mercekler Belli bir kaplama alanmda önceden belirienen noktaya pan/tilt ve zoom'un ayarlanması için birçok pozisyon vardır. Bu durumu odaklama mekanizmasına ve zoom merceğe yerleştirilen potansiyometreler ile gerçekleştirmek mümkündür. Kontrol sistemine gelen sinyal potansiyometrede bir gerilim farklıltğı yaratır. Bu, zoom merceğin otomatik olarak zoom ve fokus yapmasını sağlar. Bu olaya preset (önayar) denir ve merkezde bulunan bir telemetri kontrol ünitesi yardımı ile yapılır. Preset (önayar) noktalan telemetri kontrolü ünitesinden bir hareketli kameranın alıcı ünitesi vasıtası ile herüniteye iletilir. C.2. Merceğin İris Kontrolü C.2.a. Manuel İris Bu çeşit merceklerde iris kontrolü merceğin üzerinde bu1unan KNURLED yüzüğünün oynatılması ile yapılır. Bu çeşit mercekler genellikle kapalı alanlarda kulla111lan kameralarda bulunur. Bu yüzden ışık şiddetinin sürekli sabit olması gerekir. Aydmlatma, gün ışığı gibi ışık kaynaklarından kapalı alana düşen ışık şiddeti değişiyorsa bu merceklerin kullanımı sakmcalıdır. C.2.b. Oto-İris Geçmişte kullanılan tüplü kameralar çok hassastılar ve dış uygulamalarda kullanılamıyorlardı. Bunun için manuel iris merceklere irisi hareket ettirecek motor yerleştirilmiştir. Motorlar bir yükselticiden kameranın video çıkışına bağlanmıştır. Bu, video sinyalinin gerilimine göre iris yüzüğünün ayarlaıunası ile yapılıyordu. Bu yükseltici video sinyalindeki hızlı değişikliklere ve hassaslığa cevap veremiyordu. Bu problemi yenmek için bir geciktirme devresi yükselticinin içine yerleştirildi. Fakat bu da resim alınmasında yavaşlamaya sebep olmuştur. Günümüzde modern otomatik irisli mercekler bu sorunu kendinden mikroskobik motorlu gelişmiş elektronik teknolojisi ile çözdü. Otomatik İrisli mercekler üç ana grupta toplanır; C.2.b.i.) İris Kuwetlendiıicili Mercek Bu tip mercekler genellikle Servo Mercek olarak bilinir. En genel tipi bir yükselteç içerir ve kameranın video sinyaline bağlanır. Kameradan alınan DC gerilim ile sürülür. Video sinyalinin genliği, görüntü ünitesi (CCD) üzerine düşen ışık miktarı ile orantılıdır. Yükselteç sürekli olarak 1 Vp-p sağlamak için çalışır. Gerilim değiştiğinde ise iris yi.ikselteç'i açarve kapar. Bu işlem 1 Volt seviyesinin sürekliliğini sağlar. Bir çok kameranın yanında veya arkasında otomatik iris sürücü soketi Yangın ve Güvenlik •, r.S :-ay1 -:-34�------------------- ----------------------- Kasım -Aralık'97 iı)jQjllııl Tf rnrnr nL �mf S 1 ıuJ

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=