olmadığım açıklıyor. Örneğin Undeıwriters Laboratuvarları'nda kombine halde buhmuyor olsalar da sensörleri n ayrı ayrı test edilmesi gerektiğine inanı1ıyor. "Onları bütün sensörlerin tek bir kutuda birleştiğine ikna etmek oldukça zor oldu," diyor Mengel. ISO'nun karşılatığı sorunlardan biri bir ünitenin gerçekten algoritmalı çok sensörlü dedektör olup olmadığını belirlemekti. Mengel'e göre korktukları, üreticinin standart duman dedektörü üzerine ısı sensörü yerleştirip buna da çok sensörlü dedektör ismini vermesiydi. Buna engel olabilmek için yapılan teste kunımlu bir yangmı da dahil ettiler. "Fotoelektrik alarmlar için bu tür yangınlar çok zordur," diyor Mengel. "Gerçek bir çok sensörlü ürün bu alarmlardan çok daha üstündür." Bukowski'ye göre asıl zorluk kaç tane yanlış alarmın kabul edilebilir sayılabileceğinin belirleıunesiydi. "Alarmın neyi saptamaması gerektiğiyle ilgili bir tanunlama yok," diyor Bukowski. "Bu nedenle bu algoritmalarla ne yapmak gerektiğini bilmek çok zor." NIST şu anda alarm verilmesi gereken ve gerekmeyen durumların kombinasyomı için bir test geliştiriyor. Yapılan bu araştırmadan oldukça umutlu olan Gottuk, "Etkili algoritmalar bulmak. konusunda başarılı olduk". diyor. Maryland Üniversitesi'nde ekibiyle birlikte çok kriterli algoritmalar üzerinde çalışan Milke çok kriterli sensörlere yapılan en son testlerin yanlış alarm oranmda önemli ölçüde azalma olduğunu ortaya koyduğunu söylüyor. "Bunlann ticaıi dedektörlerden çok daha iyi olduklarını düşünüyoruz" diyor Gottuk. Gottuk, çok kriterli sensörleri yanımş yağ, yanımş tost, sigara dumanı, banyo buharı gibi yanlış alarma neden olan bütün potansiyel unsurlarla test etti. Aynca gerçek yangına neden olan karton mukavva ve gaz yağı gibi malzemelerle de testler yaptı. Çok sensörlü alannları zorlayan tek gerçek yangın tipinin alkolden kaynaklanan olduğunu söylüyor Gottuk. Mengel hem bu testleri hem de araba motorlarını n fazla ısıtılması ya da kaynak sırasında yapılan testleri gördü. Ona göre yanlış alarm testlerini aynı şekilde aynı koşullarda yinelemek mümkün olmadığından bu testlerin güvenilirliğinden de emin olmak ve ürünleri bu testlere göre değerlendirmek oldukça zordur. Ancak yine de ona göre çok sensörlü alarmlar üzerine yapılan bazı çalışmalarumutvaat ediyor. Sahil Koruma yanlış alarmları azaltmak istiyor ancak bu istek yeni bir Aslında alarmların eıı uygun şekilde yerleştirilm eııı esiııiıı, bu konuda yeterince uzmanlık gösterilememesinin yanlış alarmların sayısının artnuısııula payı çok yüksek. Çünkü birçok sistem olması gerektiği gibi tesis edilmiyoı: alarm taktırmalarına neden olacak kadar güçlü mü? Kimse bunu bilemez. Ayrıca çok sensörlü alarmların en çok hangi pazarda tutulacağını da kimse bilemez. Bazılarına göre konut piyasası bu değişime en açık olan piyasa. Çünkü bu piyasa sensörteknolojisindeki ilerlemelere bağlı olarak yanlış alarm sorununun yaşanmadığına ikna olmuş durumda. AncakNFPA'ın araştırma ve Analiz Bölümü başkan yardımcısı Jolm R.Hall, Jr. bundan o kadar da emin değil . "Yang111ları11 sayısı azalırken yanlış alarmların sayısı artmaya devam ediyor," diyor Hali. Aslında alarmların en uygun şekilde yerleştirilmemesinin, bu konuda yeterince uzmanlık gösterilememesinin yanlış alarmların sayısının artmasında payı çok yüksek. Çünkü birçok sistem olması gerektiği gibi tesis edilmiyor. "NFPA 72'yi bilen ve anlayanlar -----------------Yangın ve Güvenlik m Sayı 36 Mart - Nisan'98 arttıkça, can sıkıcı alarmların sayısında da önemli bir düşüş olacaktır." diyor NFPA'dan bir yetkili. "Ayrıca bak.1111 da çok önemli. Yanlış alannların bir bölümü uygunsuz tesisattan diğer bir bölümü ise bakımsızlıktan kaynaklanıyor. Ancak yine de bazı gelişmeler oluyor. Mengel 6 yıl önce ülkede yangm alarm sistemleri kurmak için NICET sertifikalı, sadece 50'ye yakm insan bulunduğunu, bugün ise bu saymın 4000'e ulaştığmı söylüyor. Yangın alarmı üreticileri çok kriterli sensörlerin gelecekte tek modlu sensörlerin yeıini almasmı ve konutlarda standaıt olaı·ak kullanılmasını umuyorlar. Ancak bunun gerçekleşebilmesi için bu ünitelerin şu anda kullanılan sensörlerden daha iyi çalışmaları ve bunlarla rekabet edebilecek şekilde fiyatlandırılmaları gerekmektedir. Cordasco'ya göre otellerde ofislerde, depolarda ve başka iş yerlerinde günümüzde kullanılan sensörlerle aynı maliyetlere bu yeni üniteler kurulmaya başlandı bile. Ancak Cordasco bu dedektörlerin bu noktada henüz evlerde kullanılamayacağmı söylüyor. "Piyasadaki ticari dedektörler heni.iz evlere ulaşamıyor," diyor Cordasco. "Buradaki sorun ise elbetle maliyet." Ne yazık. ki konut tipi çok kıiterli üniteleri sadece ev sahipleri ya da NFPA 72'ye uymaya çalışan elektıikçiJer tercih ediyor. "Neden yüksek maliyet getirmeyen bir sorun için fazladan para ödesinler ki?" diyor Bukowski. Şu anda kombine dedektörlerin fiyatı 5-1O dolar arasında değişiyor. Bu rakam tek kriterli dedektörlerin fiyatmdan daha yüksek. Gaz dedektörü de eklendiğinde bu ünitelerin fiyatı 15 dolara çıkıyor. Çözüm belki de binalarda çok sensörli.i alannların yasalarca bir gereklilik olaı·ak oıtaya konmasıyla gelecek. Bazıları bunun gerçekleşebileceğini düşünüyor, ancak bazıları da otoritelerin ekstra olarak di.işündi.ikleıi bazı olumlu özellikler için böyle uygulaı11alaı·a gitmeyeceklerini düşünüyor. Elbette bu durumda yanlış alarmların azaltılması da böyle bir kategoriye giriyor. ■
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=