Yangın ve Güvenlik Dergisi 36. Sayı (Mart-Nisan 1998)

___IIUE!lı)IQllllıl TfrnnırnL nmf� 1 HCFC PC-3-1.10 HBFC-2281 Blend A HCFC-124 HFC-125 HFC-227 ea HFC-23 IG-541 Aşağıdaki şar�ar için max. dolum yoğunluğu (lb/lt) 80.0 Minimum Konteynır Tasarım Seviyesi Çalışma Basıncı (psig) 500 70°P (psig)'ta Toplam Basınç Seviyesi 860 Tablo 3. lerden dolayı veya yangınla ya da sıcak yüzeylerle girdikleri kimyasal reaksiyonlardan sonra ortaya çıkan yeni bileşkelerden dolayı ortamda bulunan insanlarazarar verebilirler. Bu nedenle mecbw-olmadıkça, insanlarm bu gazlara maruzkalmamaları gerekir. Tablo 4 Temiz söndürücülerin insan üzerindeki zehirleyici ve fizyolojik etkilerinin kabul edilebilir sınırları111 göstermektedir. NOAEL (sıfır gözlenebilir zararlı etki seviyesi ) bu gazların zehirleme ve fizyolojik zararların 111 gözlenmediği en üst konsantrasyon sınırını ifade eder. LOAEL ( düşük gözlenebilir zararlı etki seviyesi ) aynı etkilerin gözlenmediği en düşük konsantrasyon smmrn belirler (Tab/eA1-5.1.1, NFPA 2001-26 ). Bu tabloya göre Inergen gazınrn %12 rnınımum oksijen konsantrasyonu ile NOAEL' i %52 ve %10 minimum oksijen 102.0 36.2 71.0 500 500 240.0 860 860 195.0 konsantrasyonu ile LOAEL'i %43 'tür. Inert gazların canlı fizyolojisi üzerinde gözlenebilir tek kritik etkisi oksijen seviyesini düşürmesinden kaynaklanabilir. O nedenle normalde insan bulunan ortamlar için Inergen gazı ile yapılan tasarımlarda baz alınacak kriterNOAEL seviyesidir. Halokarbon türevi gazlarda ise, vücut fonksiyonlarının aksamaması açısından % l 6'da tutulması gereken oksijen seviyesinde bu gazların konsantrasyonunun %24'ün üzerine çıkmaması gerekmektedir. Hemen hemen ti.im temiz söndürücülerin zehirleme etkisi düşük olmakla birlikte, söndi.iıme sırasında yüksek ısıyla girdikleri reaksiyondan dolayı ortaya çıkan yeni ürünlerin zararlı etkileri olabilir. Halokarbon türevi gazların çoğunda bulunan florin elementi yangınla reaksiyonda hidrojen ile birleşerek HF ( hidrojen florid ) oluşturmaktadır. Sıfır Gözlenebilir Düşük Gözlenebilir Zararlı Zararlı Etki Seviyesi Etki Seviyesi Gaz LCsaveya ALC (NOAEL) (LOAEL) FC-3-1-10 > %80 %40 >%40 HBFC-22B1 %10.8 %2 %3.9 HCFC Blend A %64 %10.0 >%10.0 HCFC-124 %23 -%29 %1.0 %2.5 HFC-125 >%70 %7.5 %10.0 HFC-227 ca >%80 %9.0 %10.5 HFC-23 >%65 %50 >%50 IG-541 N-'A %43 %52 Halan 1301 >%80 %5 %7.5 Tablo 4 : Söz koıııısıı söndiiriiciileriıı depolrmıııa kriterlerini göstermektedir (Trıble 2-1.4. I. NFPA 200/-7). -----------------Yangın ve Güvenlik m Sayı 36 Mart - Nisan'98 58.0 72.0 54.0 N/A 320.0 500 1800 2175 166.4* 360 608.9* N/A Bozııım1a sonucunda oıtaya çıkan HF ve diğer bileşkeler, bir dakikadan daha kısa bir sürede ve milyonda bir miktarlarda bile dayanılmaz çok keskin bir koku yayarlar. Ortamdaki ısıyla çoğalan bu türevler ortamda bulunan insanlar için zehirli ve tahriş edici bir atmosfer oluşturur. Kısaca, bu zararlı ürünlerin miktarını denetleyebilmek için söndürücü gazın alevle ve kızgın yüzeylerle temasta kaldığı süreyi kısaltmak gerekir. Böylece, gaz, yangmı tamamen söndürebilmesi için gerekli kritik konsantrasyonunaçokluzlı ulaşır, yangın kısa sürede söndürülür ve zehirli kimyasalların miktarı bu gaz ile mümkün olabilecek en düşük seviyede kalır. Bunu sağlamak için de gazın boşalma hızını yüksek tutmak gerekmektedir. Inergen'in söndürme sırasmda ortaya çıkardığı herhangi zehirli ve talu·iş edici bir ürün yoktur. Oksijen seviyesini düşürmesinden dolayı ise vücut CO2 'yi kullanarak ciğerlerin soluma kapasitesini bir refleks halinde artırır. Halokarbon Gazların İ nsan Sağlığına Etkileri Üzerine Yeni Bilgiler ( Human lnhalation ofHa/on 1301, HFC-134a and HFC- 125ea for Colledion ofPharmokinetic Data - 19 Aug. 97 raporu) Uluslararası mutabakatlarda alınan kararlar, yangın söndüıme, soğutma gibi işlemlerde kullanılan ozon delici kin1yasallann yerini alabilecek zararsız ürünlerin araştınlmasmı desteklemektedir. 1

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=